ရန္ကုန္နဲ႔ေရြးေကာက္ပဲြအေၾကာင္း ခ်က္တင္ေျပာျခင္း

ရန္ကုန္။ ။ ဆရာသမားေရ ကြန္နက္ရွင္က်ေနေတာ့ ဘယ္လိုမွ ဖြင့္မရေသးဘူးဗ်ာ။ ညမွတစ္ေခါက္လာဖတ္ေတာ့မယ္။


ဘုန္းေက်ာ္။ ။ အုိေကဘာေတြထူးေသးလဲ အကုိ။ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥဆႏၵျပပြဲမျဖစ္ၾကဘူးလား။


ရန္ကုန္။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ေၿပာၿပပါ့မယ္။ ဒီမွာေတာ့ ဖြတ္ေကာင္ေတြ အေတာ္ေလးမိုက္ရိုင္းေနတာေပါ့ဗ်ာ။
မဲဆြယ္တဲ့ေနရာမွာလဲ သူတို႔ေတြပဲ အခြင့္အေရးေတြ အၿပည့္အ၀ယူေနတာေလ။


ဘုန္းေက်ာ္။ ။ ဘယ္လုိယူတာလဲ။

ရန္ကုန္။ ။ အလြယ္ဆံုးေၿပာရရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ ႔ရဲ ့လမ္းဆံု လမ္းခြလိုေနရာေတြနဲ႔လူၿမင္ကြင္းေတြမွာ ႀကံဖြတ္ပါတီရဲ့ ၀င္အေရြးခံမယ့္သူေတြရဲ့ ပံုေတြကို ဆိုင္းဘုတ္ႀကီးငယ္နဲ႔တရား၀င္ ေၾကၿငာခြင့္ရွိတယ္ဗ်ာ။ က်န္တဲ့ အါတီေတြက အဲ့လိုေက်ၿငာတာကိုေတာ့ လံုး၀မေတြ႔ရဘူးဗ်။ သိရသေလာက္ေတာ့ က်န္တဲ့ပါတီေတြကလဲ အဲ့လိုေၾကၿငာတာကို စည္ပင္ကခြင့္မၿပဳဘူးလို႔ၾကားရပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပတဲ့အခါ က်န္တဲ့ပါတီေတြ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၿခင္းမရွိပဲ ႀကံဖြတ္ေတြပဲရွိတဲ့ၿမိဳ ့နယ္ေပါင္း ၅၀-ေက်ာ္မွာလဲ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပၿခင္းမၿပဳေတာ့ပဲ အဲ့ဒီေဒသက ႀကံဖြတ္ကိုယ္စားလွယ္ဟာ အလိုလိုအႏိုင္ရၿပီးသား၊ ေရြးေကာက္တင္ေၿမွာက္ခံရၿပီးသားၿဖစ္မယ္လို႔လဲၾကားေနရပါတယ္။
အဲ့ဒီၿမိဳ ့နယ္ ၅၀ ေက်ာ္ဟာ ႀကံဖြတ္ေကာင္ေတြပဲရွိတာပါ။

ဒီေရြးေကာက္ပြဲေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔တိုင္းၿပည္ဟာ လံုးလံုးလ်ားလ်ား စစ္တပ္ အာဏာရွင္ေတြရဲ ့လက္ေအာက္ကို ေရာက္ေတာ့မွာေလ။

ဘုန္းေက်ာ္။ ။ ဟုတ္တယ္။ ဆႏၵျပပြဲျဖစ္တယ္လုိ႔ၾကားတယ္။ ဟုတ္လား အကို။

ရန္ကုန္။ ။ ဟင္းအင္း ကၽြန္ေတာ္မၾကားမိပါဘူး။ ဘယ္မွာလို႔ၾကားတာလဲ။

ဘုန္းေက်ာ္။ ။သတင္းေတြထဲမွာေတြ႔လုိ႔။ ကုိမုိးသီးဆုိက္မွာ။

ရန္ကုန္။ ။ ရန္ကုန္မွာေတာ့ ေအးေနတယ္။ ဘာမွမၾကားမိေသးဘူး။ ၿဖစ္စဥ္က ေ၀းလို႔ၿဖစ္မယ္။ ဘယ္သူဆီမွာမွ ေၿပာေနသံမၾကားဘူးဗ်။
အဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ကလဲ ကၽြန္ေတာ့ အိမ္မွာရပ္ကြက္ရုံးကလာၿပီးေတာ့ မလိမ့္တစ္ပတ္လုပ္သြားေသးတယ္ဗ်...

ဘုန္းေက်ာ္။ ။ ဟုတ္လား။ ဘယ္လုိလုပ္သြားလဲ။

ရန္ကုန္။ ။ အဲ့ဒီေန႔က အိမ္မွာ ကၽြန္ေတာ့အေမနဲ႔အိမ္ကူ ေကာင္မေလးပဲရွိတာဗ်။ရွိတာလို႔ေၿပာတာေနာ္။က်န္တဲ့သူေတြအားလံုး အၿပင္ေရာက္ေနတယ္ေလ။ရပ္ကြက္ရံုးကလာၿပီး အသက္ႀကီးတဲ့သူေတြမဲရံုမသြားႏိုင္မွာစိုးလို႔ဆိုၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့အေမကို ၾကိဳတင္မဲထည့္ပါဆိုၿပီး စာရင္းလာယူသြားတယ္ဗ်။

အေမကနဲနဲေၾကာက္တတ္ေတာ့ အင္းအင္းဆိုၿပီး နာမည္ မွတ္ပံုတင္နံပါတ္ေတြေပးလိုက္တယ္။
ဘယ္ပါတီကိုထည့္မလဲ ဆိုတာလဲမေမးေတာ့ဘူး။ဘာမွလဲမေပးခဲ့ဘူးဗ်။ ဆိုလိုတာက သူတို႔ကိုႀကိဳတင္မဲေပးၿပီးေၾကာင္းဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးေပါ့ဗ်ာ။ကၽြန္ေတာ္က အေမေၿပာလို႔သိရေတာ့ အေမဘယ္ပါတီကိုမံေပးမယ္ေၿပာလိုက္ေသးလဲဆိုေတာ့ ေမးေတာင္ေမးမသြားဘူးတဲ့ေလ။
ကဲ ကိုယ့္ဆရာ စဥ္းသာစဥ္းစားၾကည့္ေပေတာ့။

ဘုန္းေက်ာ္။ ။ လူထုက ေတာ္ေတာ္အားေပးလား ႀကံ့ဖြတ္ကုိ။

ရန္ကုန္။ ။ အားေပးလားမေပးလားဆိုတာ သူတို႔ကိုၾကံဖြတ္လို႔ေခၚတာသာၾကည့္ေပေတာ့ဗ်ာ။
ဒါလဲ ကၽြန္ေတာ္တစ္ေယာက္ထဲကေခၚတာမဟုတ္ဘူး။ အားလံုး အားလံုး ကေခၚတဲ့ အေခၚအေ၀ၚတစ္ခုပါပဲ။
ဘယ္သူ႔ေမးေမး ဒီေကာင္ေတြကို လူတိုင္ကရြံတယ္။ မုန္းတယ္။ ၿဖစ္ႏိုင္သမွ်မပတ္သတ္ခ်င္ဘူးဗ်ာ။
လမ္းထဲမွာ အဲ့ဒီ ႀကံဖြတ္တစ္ေကာင္ရွိတယ္ဗ်။ သူ႔ကို လယ္သူကမွေဆးေဖာ္ေၾကာဖက္လုပ္ၿပီးမေပါင္းၾကဘူး။ သူညီအစ္ကိုေတြနဲ့ က်န္တဲ့မိသားစုေတြကိုေတာ့ ရပ္ကြက္ကေအးေဆးပဲဆက္ဆံပါတယ္။ တစ္ကယ္ေတာ့ ဒါၾကီးက ႀကိဳတင္ေရးထား ဇာတ္တိုက္ထားတဲ့ဇာတ္လမ္းတစ္ခုပါပဲ။ မင္းသား၊မင္းသမီးအကုန္ရွိၿပီးသားပါ။ ဇာတ္ရံပဲရွာေနတာပါဗ်ာ။
ဇာတ္လမ္းဆံုးရင္လာၿဖစ္မယ္ဆိုတာသူတို႔ပဲသိမယ္ေလ။ ဒါေပမယ့္ ခန့္မွန္းၾကည့္လို႔ရတဲ့ ခပ္ညံ့ည့ံၿမန္မာ ဇာတ္ကားတစ္ကားေပါ့ဗ်ာ။

ဘုန္းေက်ာ္။ ။ ဟုတ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႕ျပည္ပကလူေတြကေတာ့ သိတဲ့အတုိင္းပဲ
ေလပဲ ေငြပဲ ေပးႏုိင္တယ္ဗ်ာ။ လက္ေတြ႔လုပ္ရမွာက အကုိတုိ႔အထဲက လူေတြပဲ။

ရန္ကုန္။ ။ တစ္ခါတစ္ခါၾကေတာ့ေလပဲေပးေပမယ့္ ဒီဘက္လူေတြအတြက္ကေတာ့ တပ္မႀကီးတစ္ခုေလာက္ လာၿပီးစစ္ကူေပးသလိုပဲေလ။ ဘယ္လိုၿဖစ္ၿဖစ္ေပါ့ ဒါဟာလဲ အုပ္တစ္ခ်ပ္ သဲတစ္ပြင့္ပါလို႔ ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးက ကၽြန္ေတာ့ကိုမိန္႔ေတာ္မူသြားတယ္ဗ်။ ႏိုင္သေလာက္ေတာ့လုပ္ပါ တကာေလးတဲ့။

ဘုန္းေက်ာ္။ ။ ဟုတ္ကဲ့ေက်းဇူးပါဗ်ာ။

ရန္ကုန္။ ။ ရပါတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္လစ္ေတာ့မယ္ေနာ္။

ဘုန္းေက်ာ္။ ။ အုိေက

၈၈ မ်ိဳးဆက္ (ျပည္ပ) မွ ျပည္တြင္းလႈပ္ရွားမႈအတြက္ ေငြေၾကးေထာက္ပ့ံမည္

အေမရိကန္ေရာက္ ၈၈ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ား

က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ့ရဲေဘာ္ႀကီးေတြကေတာ့ အသက္ႀကီးေပမဲ့ အခုထိလန္းေနတုံးပဲ။ အခုၾကည့္ မ်ဳိးဆက္သစ္နဲ႔ေပါင္းၿပီး ခ်,မယ္လုိ႔ သူတုိ႔ ေျပာေနၿပီ။ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ၈၈-မ်ဳိးဆက္(ျပည္ပ) ကေန ျပည္တြင္းလႈပ္ရွားမႈအတြက္ ေငြေၾကး နဲ႔ စိတ္ဓာတ္ပုိၿပီး ေထာက္ပ့ံမယ္လုိ႔ အေမရိကမွာလုပ္တဲ့အစည္းအေ၀းမွာ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကၿပီ။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Utha ျပည္နယ္ရွိ ေဆ့ာလိပ္ ၿမိဳ ့တြင္ က်င္းပသည့္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား ေတြ ့ဆံုပြဲ တြင္ ျပည္တြင္းရွိလႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ ေငြေၾကးေထာက္ပ့ံမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အစည္းအေ၀းတက္ေရာက္ခဲ့သည္ ေအာ္ရီဂြန္ ျပည္နယ္ မွ ကိုထြန္းထြန္းက ေျပာသည္။ ထုိအစည္းအေ၀းတြင္ ႏုိင္ငံတကာမွ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသား ၈၀ ေက်ာ္တက္ေရာက္ေၾကာင္း သိရသည္။

လက္ရွိျပည္တြင္း အကူညီေပးေရးႏွင့္ပက္သက္၍ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကုိထြန္းထြန္းမွ ေအာက္ပါအတုိင္းဆက္လက္ေျပာျပသည္။

"အခုေလာေလာဆယ္ ျပည္တြင္းက ေရြးေကာက္ပြဲဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြကုိ အဓိက ရုပ္အား၊ စိတ္ဓာတ္အား ကူညီေပးေနတယ္။ တုိက္ရုိက္ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ေပးေနတယ္"

၈၈-မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔ (ျပည္ပ) အေနနဲ႔ မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြနဲ႔အတူပူေပါင္းလက္တြဲၿပီး လုပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းကုိလည္း ကုိထြန္းထြန္းမွ ေအာက္ပါအတုိင္းဆက္လက္ေျပာျပသည္။

"မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြနဲ ့၈၈ ေက်ာင္းသားေဟာင္းေတြ လက္တြဲၿပီး အန္တီစုတို႕နဲ႕အတူ ေရြးေကာက္ပြဲလြန္ကာလမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆက္လက္တိုက္ပြဲ၀င္သြားမယ္"

အဆုိပါအစည္းအေ၀းသို ့ ရဟန္းပ်ိဳ သမဂၢ ဆရာေတာ္ ဦးေခမာစာရလည္းတက္ေရာက္ေၾကာင္းသိရသည္။ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည့္ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္၊ကိုဇာနည္၊ကိုသက္ထြန္း၊ကိုေက်ာ္သန္း၊ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ထြတ္၊
ႏွင့္ ကိုဘိုေစာ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာမွ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကသည္။ အစည္းအေ၀းသို႔မလာႏုိင္သည့္ ႏုိင္ငံတကာေရာက္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအေနျဖင့္ ယခုအစည္းအေ၀းသုိ႔ တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္တုိ႔မွ တုိက္ရုိက္ေဆြးေႏြးၾကေၾကာင္းသိရသည္။

ဒို႔အကိုႀကီးေတြ လန္း,ခ်က္ကေတာ့ မုိက္တယ္။ ႀကိဳက္တယ္ဗ်ာ။ အားေပးတယ္။

ရန္ကုန္မွ ျပည္သူတစ္ဦးေပးစာ

ဓာတ္ဆီဆုိင္ ရန္ကုန္

ဘိလပ္ေၿမစက္ရံုအတြက္ ဖြတ္ေတြကပိုင္တဲ့ ကုမၸဏီက လယ္ေတြသိမ္းေတာ့မယ္တဲ့ေလ။

ဒီမွာလဲ လိုင္းေတြအရမ္းက်ေနတယ္ဗ်။

ဒီေကာင္ေတြျပည္ပကို သတင္းေတြေရာက္မွာ အရမ္းေၾကာက္ေနၾကတယ္ေလ။

သတင္းတစ္ခုေၿပာၿပမယ္။ ဒီမွာၿဖစ္ေနတဲ့အေၾကာင္းတစ္ခုေပါ့ဗ်ာ။ ေန႔စဥ္ၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ၿပသနာတစ္ခုပါ။

ဆီဆိုင္ေတြကို ပုဂၢလိကပိုင္ေပးၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ဆီဆိုင္ေတြက တရား၀င္ ခိုးခြင့္ေပးလိုက္သလိုပဲဗ်။ မတရားခိုးတာေလ။
ဆိုင္အေတာ္မ်ားမ်ားကခုိးၾကတယ္ဗ်ာ။ အဲဒါ ရန္ကုန္မွာတင္မဟုတ္ဘူးဗ်။ နယ္ေတြမွာလဲဒီလိုပါပဲ။ ေတာင္ႀကီးကဆိုင္မွာလဲခိုးတာပဲ။
ဆီထည့္တာေတာင္ ဆိုင္ေရြးႏိုင္မွေတာ္ကာၾကတာ။

ၾကယ္ငါးပြင့္ရုံးသိလား။ YMCA နဲ႔ ၾကယ္ငါးပြင့္ရံုးၾကားကဆိုင္ဆို ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းေတာ္ေတာ္မ်ားခံရၿပီးၿပီဗ်။
၂-ဂါလံထည့္တာ ဂါလံ၀က္ေတာင္မပါတဲ့သူနဲ႔။ ၄-ဂါလံထည့္တာ ၁-ဂါလံပဲပါတဲ့သူနဲ႔။ သြားေၿပာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကားက ဆီဂိတ္မေကာင္းတာျဖစ္မယ္တဲ့ေလ။ဘာမွ တာ၀န္မယူဘူးဗ်ာ။ မသာေတြ လူေတြသိေတာ့ သူတို႔ မထည့္ၾကေတာ့ဘူးေပါ့။
ဗႏၶုဳလ (ဦးပိုင္)ကဆိုင္ေတြကေတာ့ မခိုးေသးဘူးဗ်။ သူတို႔ကိုေတာ့ထည့္မေဆာ္နဲ႔ဦးဗ်။ ဒီေကာင္ေတြက ဆီျပည့္ေနေသးတယ္။

တာေမြ အ.ထ.က.(၃)ေရွ ့ကဆိုင္ကလဲ မျပည့္တစ္ခါ ျပည့္တစ္ခါပါပဲ။

တာေမြ အ၀ိုင္းထိပ္ကဆိုင္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္မထည့္ဘူးေပမယ့္ ထည့္ဖူးတဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြကေတာ့ေျပာတယ္။ မျပည့္ပါဘူးတဲ့ဗ်။

ေတာင္ႀကီးဘက္ကိုလဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ကပဲ သြားခဲ့တယ္။

-----------------------------------------------

ၿပီးခဲ့တဲ့ေန႔က IC ႏွစ္ ၂၀ ျပည့္ပြဲ မၾကည့္လိုက္ရဘူးဗ်ာ။

ေရႊတိဂံု ဘုရားမွာ ဆီမီးပူေဇာ္ပြဲတာ၀န္ယူထားလို႔ဗ်ာ။ အဲဒီမွာလဲ ေခြမသားေတြ မိုက္ရိုင္းၾကေသးတယ္ဗ်ာ။ လျပည့္ည ဆီမီးပူေဇာ္ေနတာကို ည ၈-နာရီအၿပီးသိမ္းခိုင္းတယ္ေလ။ လူႀကီးလမ္းေၾကာင္းရွိေနလို႔တဲ့ဗ်ာ။

ၿပီးေတာ့ MYANMAR NAING GROUP (ရဲႏိုင္ထြန္း) က ည ၁၀-နာရီေနာက္ပိုင္း ဘုရားပိတ္ၿပီး ဆီမီးထြန္းၾကတယ္ဗ်။ ဟို စစ္တပ္က ကေတာ္ေတြက စံုပု၀ါေတြခ်ၿပီး ဆီမီးခြက္ေတြ လိုက္ၿပီးဆီထည့္ေနၾကတယ္ေလ။

ဆီမီးခြက္ေတြကိုေတာ့ ဘုရားက ၀န္ထမ္းေတြကို စီခိုင္းတာဗ်။

ည ၇:၄၅ မွာပိတ္မွာမယ္လုိ႔ေျပာတယ္။ ပုံမွန္အခ်ိန္က ဘုရားကုိ ၁၀း၀၀ နာရီပိတ္တယ္။ အခ်ိန္မီွဆင္းေပးပါလို႔ဆုိၿပီး သတင္းကၽြတ္လၿပည့္ညမွာ ေစာေစာစီးစီးေမာင္းခ်ေနတာဗ်။

ခါတိုင္းဆို ည ၉း၃၀ ေလာက္မွ ေျပာတာေလ။ ဒီလို သတင္းကၽြတ္ လျပည့္ညလို အခါႀကီးရက္ႀကီးမွာ ဘုရားဖူးေတြကိုေစာေစာစီးစီးေမာင္းထုတ္ေနတာ လြန္လိုက္တာဗ်ာ။

ခင္ဗ်ား ဒီမွာရွိမေနရတာ ကိုယ့္ဘ၀ကိုသာေက်းဇူးတင္ေပေတာ့ဗ်ာ။

မွတ္ခ်က္။ ။ စာပို႔တာကုိ အထူးေက်းဇူးတင္ရွိပါတယ္။

လုပ္ၾကပါဗ်ာ...နီးေနၿပီ

ေဘာလုံးပြဲရာသီဆုိရင္ လူေတြအၿပိဳင္အဆုိင္ၾကည့္ၾကၿပီ။ ေန႔မအိပ္ညမအိပ္အားေပးၾကသည္။ ဒုိင္ကုိင္သူက ကိုင္ၾကသည္။ ေလာင္းသူက ေလာင္းၾကသည္။ ရႈံးသူက ငိုသည္။ ႏုိင္သူက ေပ်ာ္သည္။ ေဘးကၾကည့္သူက အရသာႏွစ္မ်ဳိး မဆီမဆုိင္ခံစားရျပန္သည္။

ေရြးေကာက္ပြဲႀကီး က်င္းပရန္အရမ္းနီးေနပါသည္။ ဘယ္သူႏုိင္မလဲဆုိတာကို ေလာင္းတဲ့သူရွိမယ္လုိ႔မထင္ပါ။ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိတဲ့ ဖလားႀကီးကုိ ႀကံ့ဖြတ္ပါတီႀကီးမွ တဦးတည္းဆြတ္ခူးမယ္ဆုိတာကုိ လူတုိင္းသိေနၾကပါတယ္။ ဒီအတုိင္းသာလႊတ္ထားရင္ ႀကံ့ဖြတ္ႀကီးပဲ ႏုိင္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ေတြ ေနာက္ထပ္ ၁၀-ႏွစ္ဒီဘ၀နဲ႔ပဲ ေနရအုံးမယ္။ အသက္ ၅၀-ရွိတဲ့လူက ၆၀ ျဖစ္။ ၆၀ ရွိတဲ့သူက ၇၀ ျဖစ္။ အသက္ေတြႀကီးလာၿပီး အားလုံးေသခါနီးကုန္ၿပီ။

တုိင္းျပည္ရဲ ့ရန္သူျဖစ္တဲ့ နအဖကုိ ယခုလ ၇-ရက္ေန႔မတုိင္ခ်င္ျဖဳတ္ခ်ၾကပါဗ်ာ...။ ရတဲ့နည္းနဲ႔သာ လုပ္ၾကပါ။ နအဖအဖြဲ႔၀င္ေတြကုိ ဘယ္လုိနည္းနဲလုပ္လုပ္ႀကိဳက္သလုိလုပ္ၾကပါဗ်ာ..။ အဓိက အစုိးရျပဳတ္က်ရင္ၿပီးေရာပဲ။

Waste Management (သုိ႔) အမႈိုက္စြန္႔ပစ္ျခင္း

က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာ အိမ္ေထာင္စု၊ စက္ရုံ နဲ႔ အလုပ္ရုံကထြက္တဲ့ အညစ္အေက်း၊ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းေတြကုိ စြန္႔ပစ္တဲ့ေနရာမွာ စနစ္တက်မရွိဘူး။ ျဖစ္သလုိ စြန္႔ပစ္လိုက္တာမ်ားတယ္။ ျဖစ္သလုိဆုိတာက အမႈိက္ေတြကုိ ဟုိပစ္ဒီပစ္လုပ္တာကိုဆုိလုိတာပါ။ တာ၀န္ရွိတဲ့ ၿမိဳ ႔ေတာ္စည္ပင္ကလည္း အမႈိက္ကားနဲ႔သယ္၊ ေနရာတခုမွာ စုပုံၿပီး ဒီအတုိင္းပဲထားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတင္မကပါဘူး၊ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာလည္း ဒီလုိကိစၥေတြကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ အင္တာနက္ေပၚမွာ မဲ့ေဆာက္အမႈိက္ပုံက အမႈိက္ေကာက္သမားေတြကုိၾကည့္ၿပီး သူ႔တုိ႔ရဲ ့က်န္းမာေရးကုိ အထူးပဲစုိးရိမ္မိလို႔ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီလုိေရးျဖစ္တာပါ။ က်ေနာ္ Wastes Management ပညာရွင္မဟုတ္ပါဘူး။ ေလ့လာသူတစ္ေယာက္ပါ။ က်ေနာ့္ရဲ ့ဗဟုသုတကို ရွယ္ေပးတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အပုိအလုိေတာ့ ဒီေနရာမွာရွိႏုိင္ပါတယ္။

အမႈိက္ေတြကုိဘယ္လုိနည္းနဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲႏုိင္လဲ

က်ေနာ္တုိ႔ရဲ ႔အမႈက္ေတြ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းေတြကုိ အမႈိက္ပုံးကေနတဆင့္၊ အမႈိက္သယ္တဲ့ကားနဲ႔ အမႈိက္ပုံႀကီးဆီကုိပဲ ေရာက္တယ္ထားပါ။ ဒီအမႈုိက္ေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီလုိပဲစုပုံၿပီးထားမလား။ ဒီေနရာမွာ စဥ္းစားရမွာက အမႈိက္ေန သဘာ၀တ္ပတ္၀န္းက်င္ နဲ႔ လူေတြရဲ ့က်န္းမာေရးကုိ ထိခုိက္လာႏုိင္တဲ့ ေဘးထြက္ဆုိးက်ဳိးေတြျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အမႈိက္ေၾကာင့္က်ေနာ္တုိ႔ က်န္းမာေရးကိုထိခုိက္ႏုိင္ပါတယ္။ အမႈိက္ (Wastes) လုိ႔က်ေနာ္တုိ႔ ေယဘုယ်ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒိအမႈိုက္ထဲမွာ အမႈိက္ေပါင္းစုံရွိပါတယ္။ ပလက္စတစ္၊ သံတုိသံစ၊ ဓာတုေဗဒပစၥည္း နဲ႔ Organic Wastes လုိ႔ေခၚတဲ့ သဘာ၀အမႈုိက္သရုိက္ေတြပါပဲ။ သဘာ၀အမႈိက္သရုိက္ဆုိတာက အပင္အရြက္အသီးအႏွံပုတ္သုိးမႈစတဲ့အရာေတြျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလုိအမႈုိက္ေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔နည္းလမ္း ရွစ္ခုေလာက္နဲ႔ စီမခံခန္႔ခြဲႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီေနရာမွာ အသုံးမ်ားတဲ့ နည္းလမ္းသုံးခုကိုပဲ တင္ျပပါ့မယ္။

ကၽြင္းတူးျမဳပ္နည္း (Landfills)

ကၽြင္းတူးျမဳပ္တာကုိ ႏုိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားသုံးတဲ့ အေလ့အထျဖစ္ပါတယ္။ ေနရာက်ယ္တဲ့ ၾသစေတ်းလ်လိုႏုိင္င့ေတြမွာ ဒီနည္းလမ္းက အသုံး၀င္ပါတယ္။ ေနရာက်ဥ္းတဲ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံလုိေနရာမ်ဳိးမွာေတာ့ အသုံးမ၀င္ပါဘူး။ လူေတာင္ေနစရာမရွိတာ အမႈိက္ဆုိရင္ပိုဆုိးေပါ့။ ဆုိေတာ့ ဂ်ပန္က တျခားနည္းလမ္းကုိ စဥ္းစားပါတယ္။

ကၽြင္းတူးျမဳပ္နည္းကေတာ့ ကၽြင္းအႀကီးတခုကုိတူးရပါတယ္။ တူးၿပီးရင္ အမႈိက္ေတြကုိ စုပုံထည့္ရတယ္လုိ႔ အလြယ္တကူနားလည္ႏုိင္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ အမႈိက္ေတြကုိ စုပုံထည့္ၿပီးတာနဲ႔ ၿပီးေရာလား။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ လူေတြကုိ မထိႏုိင္ဘူးလား။ အေျဖကေတာ့ ဒီေနရာမွာ ထိႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္လုိထိႏုိင္လဲဆုိေတာ့ အမႈိက္ေတြထဲကေန မိသိမ္းဓာတ္ေငြ (Metane Gas) ထြက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီဓာတ္ေငြ ့က လူေတြရဲ ႔အမႈိက္ပုံေန ေန႔ေရာညပါထြက္ပါတယ္။ အမႈိက္ပုံနားမွာ ရွိတဲ့လူေတြ၊ အပင္ေတြ၊ အေကာင္ေတြကုိထိခုိက္ေစပါတယ္။ ယားယံတဲ့ေရာဂါ၊ ကင္ဆာေရာဂါေတြကုိ ျဖစ္ေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေရျပားေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ အမႈိက္ပုံကေန အန႔ံဆုိးေတြလည္း ရႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အမႈိက္ေတြဟာ ၾကာလာတဲ့အခါမွာ ပုပ္သုိးေဆြးေျမ့ၿပီး အရည္ေပ်ာ္ၾကပါတယ္။ အဲဒိအရည္ေတြဟာ အဆိပ္ေရေတြျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ေျမေအာက္ေရထဲအထိ စိမ့္၀င္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အမႈိုက္က်င္းနားမွာရွိတဲ့ ေရတြင္း၊ ျပစ္ေခ်ာင္းအင္အုိင္းေတြက ေရေတြကုိ ေသာက္သုံးမိတဲ့အခါမွာေတာ့ ျဖစ္လာမဲ့ဆုိးက်ဳိးကုိ မိမိဘာသာစဥ္စားၾကည့္လုိ႔ပါတယ္။ ဒါဟာ ညစ္ညမ္းေရးျဖစ္ပါတယ္။ အဆိပ္ေရလုိမေသာက္သင့္တဲ့ေရျဖစ္ပါတယ္။

ဒါဆုိရင္ ေရာဂါမရေအာင္ က်င္းကို ဘယ္လုိတူးမလဲ

အမႈိက္ထည့္ဖုိ႔ က်င္းတခုကုိ တူးတယ္ပဲထားပါစုိ႔။ ၿပီးရင္ စက်င္ေက်ာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဂ၀ံေက်ာက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရမစိမ္ႏုိင္တဲ့ ေက်ာက္သားတခုကုိ ေအာက္မွာခံေပးရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်င္းေအာက္ေျခနဲ႔ ပတ္ပတ္လည္မွာ ပလက္စတစ္အထူစားကုိ ခံထားေပးရပါတယ္။ ဒီလုိခံမွ အမႈိက္ကေနထြက္တဲ့ ေရပုပ္ေရညစ္ေတြက ေျမႀကီးထဲကုိ စိမ့္မ၀င္ႏုိင္ေအာင္လုိ႔ပါ။ ေျမႀကီးထဲကေန ေျမေအာက္ေရထဲကုိလည္း မေရာက္ႏုိင္ပါဘူး။

ဒီအဆင့္ၿပီးသြားရင္ အမႈိက္ေတြကုိ က်င္းထဲမွာထည့္လုိ႔ရပါၿပီ။ အမႈိက္ထည့္ၿပီးလုိ႔က်င္းျပည့္တဲ့အခါမွာ အေပၚကေနေျမႀကီးေတြကုိ ခပ္ထူထူျပန္အုပ္ရပါတယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ အမႈိက္ေပၚမွာ အပင္ႀကီးေတြစုိက္ပ်ဳိးရပါတယ္။

ဒီလုိစနစ္ကုိ ၿမိဳ ့ေတာ္စည္ပင္က အဓိကအေကာင္အထည့္ေဖာ္ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားသလို၊ လူေတြအတြက္လည္းအက်ဳိးရွိေစပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ အမႈိက္ပုံကေန ထြက္တဲ့ Methane Gas ကုိပိုက္နဲ ့စုပ္ၿပီး၊ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားထုတ္လုိ႔ရပါတယ္။ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ အမိႈက္ပုံမွာလာၿပီးအမႈိက္ပစ္ခ်င္သူေတြဟာ ပိုက္ဆံေပးရပါတယ္။ အမႈိက္တတန္ကုိ ေစ်းႏႈံးဘယ္ေလာက္ဆုိေတာ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ တခ်ဳိ ႔အမႈက္ေတြကုိ ျပန္ၿပီး သုံးစြဲပါတယ္။ ဥပမာ ထုိင္ခုံအေဟာင္း၊ ေရခဲသေတၱာအေဟာင္းေတြကုိ Recycling ျပန္လုပ္ေပးပါတယ္။ သူတုိ႔အမႈိက္ပုံက အမႈိက္ပုံနဲ႔မတူဘူး။ ဘာနဲ႔တူသလဲဆုိရင္ ေစ်းေရာင္းတဲ့ေစ်းတန္းလုိျဖစ္ေနပါတယ္။ ၀ယ္တဲ့သူနဲ႔ေရာင္းတဲ့သူနဲ႔စည္ကားေနလုိ႔ပါ။ အမႈိက္ေတြကလည္း လူနဲ႔သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ အတက္ႏုိင္ဆုံးစီမံခန္႔ခြဲတာဆုိေတာ့ ေတာ္ေတာ္အက်ဳိးထူးပါတယ္။

ဒီလုိဥပမာကို က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္နဲ ့ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ က်ေနာ္ေလ့လာၾကည့္ပါတယ္။ မေလးရွားမွာလည္း ဒီလုိဥပမာကိုမေတြ႔ရေသးဘူး။ ေလ့လာမႈ မျပည့္စုံလုိ႔လားေတာ့မသိဘူး။ ဒီႏုိင္ငံေတြမွာ အမႈိက္ေတြကုိ စုံပုံၿပီး ဒီအတုိင္းထားတာပဲေတြ႔ရပါတယ္။ က်ီးထုိးထုိးလဒကိုက္ကိုက္ ဂရုစုိက္မႈ ကင္းမဲ့ၾကတယ္။ အမႈိက္ပုံေဘးမွာ ေခြးေကာ၊ ခေလးေကာစုံလို႔။ လူေတြက အမႈိက္ပုံနားမွာ ေနတဲ့သူကေန၊ ကစားသူက ကစား။ စုံေနတာပဲ။ အဓိကေျပာခ်င္တာက အစုိးရေတြမွာ အမႈိက္စြန္႔ပစ္တာကုိ ေကာင္းေကာင္းစီမံခန္႔ခြဲႏုိင္တယ္ဆုိရင္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္အက်ဳိးရွိေစပါတယ္။ နံပါတ္တစ္အခ်က္အမႈိက္ပုံကေန ၀င္ေငြရရွိပါတယ္။ နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္က သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ နဲ႔ လူေတြရဲ ႔က်န္းမာေရးကို ကာကြယ္ေပးေစပါတယ္။

အမႈိက္ေတြကုိမီးရႈိ ႔ဖ်က္ဆီးျခင္း (Incineration)

က်ေနာ့္အိမ္ေနာက္ေဖးမွာ အမႈိက္လွဲၿပီးရင္ က်ေနာ္တုိ႔မီးရႈိ ႔ပါတယ္။ ဒါက လူတစ္ဦးခ်င္းစီကိစၥပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ ႔လုိေနရာမ်ဳိးမွာ အမႈိက္ေတြမ်ားလာရင္ မီးရႈိဖုိ႔အတြက္ စက္ရုံအႀကီးႀကီးတခုလုိပါတယ္။ မီးရႈိ ႔တဲ့အခါမွာ အပူေငြ႔ရပါတယ္။ အဓိအပူေငြ႔ကေန လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားဓာတ္ယူလုိ႔ရပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကုိၾကည့္ပါ။ ဂ်ပန္ေတြဟာ ေနရာက်ဥ္းေတာ့ ဒီနည္းလမ္းကုိပဲသုံးပါတယ္။ သူတုိ႔အတြက္ တခုတည္းေသာ အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းျဖစ္လု႔ပါ။ အမႈိက္ေတြကုိ မီးရႈိ ႔ဖ်က္ဆီးျခင္းနည္းလမ္းမွာလည္း အားနည္းခ်က္အားသာခ်က္ရွိပါတယ္။ အားသာခ်က္ကေတာ့ လွ်ပ္စစ္မီးရႏုိင္တယ္။ အားနည္းခ်က္ကေတာ့ မီးရႈိ ႔တဲ့အခါမွာ ကာဗြန္ဒုိင္ေအာက္ဆုိက္အပါအ၀င္ အဆိပ္ရွိတဲ့ဓာတ္ေငြ ့ေတြဟာ ေလထဲကို ပ်ံ ့ေစပါတယ္။ လူေတြက ရႈမိရင္အနည္းဆုံးေတာ့ အဆုပ္ထဲကုိေရာက္ၿပီး ၾကာရင္အဆုပ္ေရာဂါျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းကုိ ႏုိင္ငံေတာ္တာ္မ်ားမ်ားမသုံးၾကပါဘူး။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့ ေစ်းႀကီးလုိ႔ပါတဲ့။

ျပန္လည္အသုံးျပဳျခင္းနဲ႔ ေျမေဆြးျပဳလုပ္ၿပီး (Recycling and Biological reprocessing)

မဲ့ေဆာက္အမႈိက္ပုံ၊ ပုဇြန္ေတာင္အမႈိက္ပုံကိုၾကည့္ပါ။ ဒီလုိပုံစံကုိေတြ႔ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီနည္းလမ္းကုိ ကမၻာေပၚရွိအစုိးရေတြကသုံးစြဲဖုိ႔ကုိ အဓိကတုိက္တြန္းပါေနပါတယ္။ သဘာ၀သယံဇာတေတြကို ခ်ဳိးၿခံေခၽြတာတဲ့အေနနဲ႔ပါ။ အမႈိက္ပုံကေန ပလက္စတစ္၊ ေကာ္ခြက္၊ သံတုိသံစေတြကုိေကာက္ၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိးျပန္လည္သုံးစြဲႏုိင္ေတာ့ မဲ့ေဆာက္အမႈိက္ပုံမွာ ျမန္မာေတြစုံပုံေနၾကရၿပီေပါ့။ ၿပီးရင္ အမႈိက္ပုံကေျမေဆြးျဖစ္သြားေတာ့ လွည္းတစ္စီးကုိ ဘယ္ေလာက္ဆုိၿပီးေရာင္းစားႏုိင္ျပန္ေရာ။ ေတာ္ေတာ္အလုပ္ျဖစ္တဲ့နည္းလမ္းပါ။

က်န္းမာေရးကိစၥ ႏွင့္ သဘာ၀တ္ပန္၀င္းက်င္

အမႈိက္ပုံနားမွာ ေနတဲ့လူေတြဟာ တကယ့္ကုိအံ့ၾသဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ အနံ ့ကဆုိး၊ ေနရထုိင္ရတာ ညစ္ပတ္၊ ဒီလုိအေျခအေနကုိ အံႀကိတ္ၿပီး ဘ၀အတြက္ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနတဲ့ျမန္မာႏုိင္ငံက လူသားဆုိတဲ့ လူသားမဟုတ္တဲ့လူေတြကုိအထူးသနားမိတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီလုိေရးျဖစ္သြားတာပါ။

ဒီေနရာမွာ က်န္းမာေရးကိစၥကုိ အထူးေျပာခ်င္ပါတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိစၥကေတာ့ အထက္က Landsfiills မွာ ပါသြားၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ထပ္ၿပီးမေဆြးေႏြးေတာ့ပါ။

အမႈိက္ေတြကိုစုပုံတာဆုိေတာ့ အမႈိက္ေပါင္းစုံပါႏုိင္ပါတယ္။ စားကၽြင္းစားက်န္၊ ဓာတုေဗဒပစၥည္း၊ ပုိးသတ္ေဆး၊ ေဆးထုိးအပ္စတဲ့ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့အမႈုိက္ေပါင္းစုံရွိႏုိင္ပါတယ္။

ကုိးကား-
http://en.wikipedia.org/wiki/Waste_management