ထုိင္းအစုိးရက ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြ ျပန္ပုိ႔ႏုိင္ေရးကုိ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ေဆြးေႏြးေနပါတယ္။ ထုိင္းအစုိးရက ၀န္ထုပ္၀န္ပုိးျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ ့ ထုိင္းက ျပန္ပုိ႔ခ်င္ေနတယ္လုိ႔ေျပာတယ္။ ဒီလုိေျပာလာတာခဏခဏပါပဲ။ တခါမွေတာ့အေကာင္အထည္မေဖာ္ခဲ့ပါ။
ယေန႔ကာလမွာေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ဖုိ႔မ်ားလာပါၿပီ။ ဘာ့ေၾကာင့္ဒီလုိေျပာရလဲဆုိေတာ့ ျမန္မာအစုိးရသစ္ကလည္း သူ႔လက္ထက္မွာတခ်ဳိ ့ေသာလိုက္ေလွ်ာမႈေတြကုိျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြအၾကားမွာ တခါတေလေတာ့ မ်က္ႏွာေကာင္းလုိခ်င္ေနတဲ့ပုံပါ။ အခုေတာင္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးဖုိ႔ လမ္းဖြင့္ထားတယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးသစ္က ေျပာေနၿပီမဟုတ္လား။ ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာဒုကၡသည္အေရးကေပၚလာတာမဟုတ္ဘူးလား။ တိုက္ဆုိင္မႈေတြေတာ့မဟုတ္ပါ။ တစုံတခုေတာ့ ေလွ်ာ့လာမဲပုံပဲ။
ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြဟာ ထုိင္း၊ မေလးရွားအပါအ၀င္ႏုိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာရွိေနပါတယ္။ ထုိင္းအစုိးရက ၀န္ထုပ္၀န္ပုိးျဖစ္သလုိ၊ UN နဲ ့တတိယႏုိင္ငံေတြလည္းေခါင္းစားေနရပါတယ္။ သူတုိ႔ကလည္း ျမန္မာအစုိးသစ္ရဲ ့သေဘာထားအတုိင္းလုပ္မွာပါ။ အကယ္၍ ျမန္မာအစုိးရသာ သေဘာတူခဲ့ရင္ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြလုံး၀ အိမ္ျပန္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီအေျခေၾကာင့္ ဘန္ေကာက္က UN မွာ ျမန္မာဒုကၡသည္ေလွ်ာက္လႊာေတြကုိ လုံး၀ဆုိင္းငံ့ထားပါတယ္။ အသစ္တင္လုိ႔မရပါ။ ဒုကၡသည္ေတြကလည္း ေလွ်ာ့သြားတယ္မရွိ။ တုိးလာတာပဲရွိပါတယ္။
က်ေနာ့္စိတ္ကူးေပါက္တာက..ဒီလုိပါ။
ျပန္ရမွာ ေကာင္းသလားဆုိးသလားဆုိေတာ့...
လူအမ်ဳိးမ်ဳိးေတြက ပုံစံအမ်ဳိးအမ်ဳိးရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အေကာင္းအဆုိးဆုိတဲ့ ယူဆခ်က္ကလည္း ကြဲျပားႏုိင္တယ္။
က်ေနာ္ကေတာ့ ေကာင္းတယ္လုိ႔ယူဆတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကုိယ့္တုိင္းျပည္မွာ ေအးခ်မ္းစြာေနထုိင္ခြင့္ရမယ္ဆုိရင္ လုံး၀ေကာင္းပါတယ္။ ဒါမွထုိင္းနဲ႔အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ အႏွိမ္ခံရသလိုမျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ႏုိင္ငံရွိတဲ့လူသားေတြျဖစ္တာက ပိုၿပီးဂုဏ္ရွိတယ္။
သုိ႔ေသာ္တခ်ိဳ ့ကေတာ့ အေမရိကန္အပါအ၀င္တတိယႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ဖုိ႔က်ဳိးစားေနတဲ့ လူေတြအတြက္ကေတာ့ ဘယ္ျပန္ခ်င္ပါ့မလဲ။ အမ်ားစုကေတာ့ ျပန္ခ်င္ၾကမယ္လုိ႔ေမွ်ာင့္လင့္ရပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး...ထုိင္းအစုိးရအေနနဲ႔ ျမန္မာဒုကၡသည္ေကာ၊ ျမန္မာအတုိက္အခံေတြအားလုံးကုိပါ ျပန္ပို႔ေစခ်င္တယ္။ ဒါမွ ဒီလူေတြ တကယ့္လက္ေတြ႔ဘ၀ ႏုိင္ငံေရးထဲေရာက္မွာပါ။ ျမန္မာအစုိးရသစ္အေနနဲ႔ ထုိင္းအစုိးရက ကမ္းလွမ္းတာကို လက္ခံေစခ်င္ပါတယ္။
ထုိင္းအစုိးရလုိပဲ၊ မေလးရွားအစုိးရလည္း ျပန္ပုိ႔ခ်င္တဲ့သေဘာထားရွိပါတယ္။ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ျမန္မာဒုကၡသည္ဦးေရ သိန္းခ်ီရွိေနတဲ့ကိစၥဟာလည္း မေလးေတြအေတာ္ေခါင္းကိုက္ရတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မေလးနဲ႔ ထုိင္းအစုိးရက ျပန္ပို႔ရင္ေတာ့ ျပန္ၾကေဟ့. ..လုိ႔ေျပာရမလုိျဖစ္ေနၿပီ။
ထုိင္းအစုိးရလက္ထဲမွာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ ့အေသးစိတ္မွတ္တမ္းရွိတယ္
ထုိင္းအစုိးရရဲ ့လက္ထဲမွာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ ့အိမ္ေထာင္စုမွတ္တမ္းရွိပါတယ္။ ဒါကုိ Pre-Creening လုိ႔ေခၚတယ္။ ဒီမွတ္တမ္းကေတာ့ UNHCR ကအသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္မရေသးခင္ကာလမွာ ထုိင္းကလူစစ္တဲ့မွတ္တမ္းေတြျဖစ္တယ္။ စခန္းထဲကုိ ၀င္လာတဲ့လူေတြမွန္သမွ်ကို ဒီပုံစံအတုိင္းလူစစ္တယ္။ ဆုိေတာ့ ထုိင္းအစုိးရရဲ ့လက္ထဲမွာ စခန္းထဲက လူအေရအတြက္ အတိအက်ရွိတယ္။ အကယ္၍ ျမန္မာအစုိးရနဲ ့သေဘာတူညီခ်က္ရၾကည့္ မွတ္တမ္းေတြအားလုံး ထုိင္းအစုိးရက ျမန္မာအစုိးရကို လႊဲေပးႏုိင္တယ္။ လႊဲေပးတဲ့အခါမွာ တကယ့္ႏုိင္ငံေရးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လုံး၀အႏၱရာယ္ရွိႏုိင္တယ္။ သတိႀကီးႀကီးထားၾကေပါ့။
ျမန္မာအစုိးရအတြက္ကံေကာင္းတာက မွတ္တမ္းေတြရၿပီဆုိရင္ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ေနရာျပန္လည္ခ်ထားေရး အလြယ္တကူလုပ္ႏုိင္တယ္။ ဘယ္လုိလုပ္ႏုိင္လဲဆုိေတာ့...ထုိင္းမွာရွိတဲ့ဒုကၡသည္ေတြစခန္းေတြလုိအကြက္ရုိက္၊ တဲထုိးေပးတဲ့အစီအစဥ္ေလာက္ပဲလုပ္ႏုိင္မယ္။ ဒီလုိလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ UNHCR နဲ ့ႏုိင္ငံတကာအန္ဂ်ီအုိေတြက လုံး၀အကူအညီေပးဖုိ႔အဆင္သင့္ရွိတယ္။ အဓိက လူသားတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ ့အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ စား၀တ္ေနေရးနဲ႔က်န္းမာေရးပဲျဖစ္တယ္။ အခ်ိန္ကာလတခုအထိပဲ ကူညီေပးပါတယ္။ ဥပမာ ၆-လနဲ႔တစ္ႏွစ္အၾကားျဖစ္တယ္။
ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာေနထုိင္တဲ့လူေတြကလည္း အမ်ားအားျဖင့္ တတိယႏုိင္ငံေတြကုိထြက္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္တဲ့လူေတြမ်ားပါတယ္။ ဒီေလာက္ဒုကၡခံၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ ဘယ္သူမွမေနခ်င္ပါဘူး။ စခန္းထဲမွာေနရတဲ့ဘ၀က ေထာင္က်တာနဲ႔သိတ္မကြာဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒုကၡသည္အေတာ္မ်ားမ်ားရဲ ့ဘ၀ဟာ အေတာ္က်ပ္တည္းလွတယ္။ စိတ္ဓာတ္က်စရာေကာင္းတယ္။ လူ႔ဘ၀မွာရွိတဲ့ အသီးအပြင့္ေတြကုိ မခံစားရဘူး။ တကယ္လုိ႔သာ ျမန္မာအစုိးရက ေစတနာအမွန္နဲ႔လက္ခံမယ္ဆုိရင္ အရမ္းေကာင္းမယ္။ ကုိယ့္ႏုိင္ငံမွာ ေနရတာက ထုိင္းႏုိင္ငံမွာတရားမ၀င္ေနရတာထက္စာရင္ ပုိၿပီးဂုဏ္သိကၡာရွိတာေပါ့။ ဒါက ထိုင္းႏုိင္ငံတ၀ွမ္းလုံးက ဒုကၡသည္စခန္းေတြရဲ ့အေျခအေနပဲ။
လုံၿခဳံေရးနဲ႔ပက္သက္လုိ႔ကေတာ့ အဓိကႏွစ္ခုပဲကြဲသြားႏုိင္တယ္။ တစ္ခုက တကယ္ျပန္ရင္ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးဒုကၡသည္ေတြရဲ ့ အေျခအေန။ သူတုိ႔ကို သီးျခားခြဲထုတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ အရင္တုန္းက လုပ္သလုိ ဘန္ေကာက္က မနီလြိဳင္ကန္႔လုိမ်ဳိးမွာ သီးျခားထားပါလိမ့္မယ္။ အကယ္၍ျမန္မာအစုိးရက လက္မခံခဲ့ရင္ေပါ့။ ျပန္လုိ႔ရတဲ့ဒုကၡသည္ေတြျဖစ္တဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္၊ ႏုိင္ငံျခားသြားခ်င္လုိ႔ UN ေလွ်ာက္တဲ့ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ ျပန္ပို႔တဲ့အထဲမွာပါႏုိင္တယ္။
ဒုကၡသည္အေရာင္းအ၀ယ္ ႏွင့္ ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္
ဒုကၡသည္ေစ်းကြက္ကလည္း သိတဲ့အတုိင္းေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ျဖစ္လာေနၿပီ။ ဥပမာ မေလးရွားမွာဆုိရင္ UN ကတ္ရဲ ့ေစ်းႏႈံးက မေလးရင္းဂစ္ ငါးေထာင္အနည္းဆုံးေပါက္တယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္ေတြစခန္းထဲမွာလည္း မေလးရွားလုိေမွာင္ခုိေစ်းႏႈံးေကာင္းတယ္။ စခန္းထဲထိစာရင္းေပါက္ကုိ ထုိင္းဘတ္ေငြ ေသာင္းခ်ီေပးေနရတယ္။ ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ျဖစ္လာရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အေမရိကန္အပါအ၀င္ တတိယႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ခြာႏုိင္ေရးျဖစ္လုိ႔ပဲ။ ဒီေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ကိုအဓိကခ်ယ္လွယ္တဲ့လူေတြထဲမွာ UNHCR က စကားျပန္ေတြ၊ ထုိင္းအစုိးရရဲ ့စခန္းအာဏာပိုင္ေတြ၊ စခန္းေကာ္မတီ၀င္ေတြ၊ သံရုံးေတြက စကားျပန္ေတြပါ၀င္ၾကတယ္လုိ႔ သိရတယ္။ တကယ္တမ္းအားမနာတမ္းေျပာရရင္ ဒုကၡသည္ဆုိတာ ဒုကၡသည္မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ လက္ခ်ဳိးေရလုိ႔ရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြပဲ အစစ္အမွန္ရွိေတာ့တယ္။ က်န္တဲ့အမ်ားစုကေတာ့ အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း ႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔အတြက္ လုပ္တဲ့လူေတြျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာျပည္က ဒုကၡသည္အေျခအေနေတြလုိပဲ အျခားႏုိင္ငံေတြက ဒုကၡသည္ေတြလည္း ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္လိမ္နည္းေတြရွိတယ္။ ဥပမာ အာဖဂန္၊ အီရက္၊ အီရန္စတဲ့ ႏုိင္ငံကလူေတြဆုိရင္ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံကို ၀င္ဖုိ႔အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားအထိ ေငြေပးၿပီးလာၾကတယ္။ ေဒၚလာေသာင္းဂဏန္းအထိ ေစ်းေပါက္တယ္။ အင္ဒုိနီးရွားအထိအေရာက္ပို႔ေပးေရးအတြက္ျဖစ္တယ္။ ဒါကို ၾသစေတ်းလ် TV မွာ အၿမဲတမ္းလုိလုိေတြ႔ရတယ္။ ၾသစေတ်းလ်အစုိးရရဲ ့ႏွစ္စဥ္ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အသုံးစရိတ္ ေဒၚလာ သန္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ကုန္တယ္။ ခုိလႈိခြင့္ေတာင္းခံတဲ့လူေတြကလည္း အၿငိမ္ေနတဲ့လူေတြမဟုတ္ဘူး။ တခါတေလ ဆႏၵျပလုိက္၊ မီးရႈိ ့လုိက္၊ စခန္းေတြကုိ ရုိက္ခ်ဳိးလိုက္ဆုိေတာ့ ၾသစီေတြလည္း ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပက္သက္ၿပီး အေတာ္တင္းေနပါတယ္။ ဒါက ၾသစီဥပမာတစ္ခုပါ။ ၾသစီလုိပဲ အေမရိကန္နဲ႔ အျခားခ်မ္းသာတဲ့တတိယႏုိင္ငံေတြလည္း ေခါင္းကိုက္ရတယ္။ ဆုိေတာ့ သူတုိ႔က ကုိယ့္ႏုိင္ငံျပန္ေရးကုိပဲ အဓိကလုိခ်င္ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ ျပန္လာခ်င္တဲ့လူေတြမွန္သမွ် တရား၀င္ျပန္လာလုိ႔ရေအာင္ ဥပေဒတစ္ရပ္ျပဌာန္းေပးပါလုိ႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ သုိ ့မဟုတ္ရင္ေတာ့ ျမန္မာေတြ ေမ်ာက္သစ္ကိုင္းလြတ္သလုိျဖစ္ကုန္ေတာ့မယ္။ ဟုိလည္းကူးမရ၊ ဒီလည္းကူးမရ ဒုကၡပင္လယ္ႀကီးထဲမွာ ျပဳတ္က်ကုန္ပါေတာ့မယ္။
ယေန႔ကာလမွာေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ဖုိ႔မ်ားလာပါၿပီ။ ဘာ့ေၾကာင့္ဒီလုိေျပာရလဲဆုိေတာ့ ျမန္မာအစုိးရသစ္ကလည္း သူ႔လက္ထက္မွာတခ်ဳိ ့ေသာလိုက္ေလွ်ာမႈေတြကုိျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြအၾကားမွာ တခါတေလေတာ့ မ်က္ႏွာေကာင္းလုိခ်င္ေနတဲ့ပုံပါ။ အခုေတာင္ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးဖုိ႔ လမ္းဖြင့္ထားတယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးသစ္က ေျပာေနၿပီမဟုတ္လား။ ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာဒုကၡသည္အေရးကေပၚလာတာမဟုတ္ဘူးလား။ တိုက္ဆုိင္မႈေတြေတာ့မဟုတ္ပါ။ တစုံတခုေတာ့ ေလွ်ာ့လာမဲပုံပဲ။
ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြဟာ ထုိင္း၊ မေလးရွားအပါအ၀င္ႏုိင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားမွာရွိေနပါတယ္။ ထုိင္းအစုိးရက ၀န္ထုပ္၀န္ပုိးျဖစ္သလုိ၊ UN နဲ ့တတိယႏုိင္ငံေတြလည္းေခါင္းစားေနရပါတယ္။ သူတုိ႔ကလည္း ျမန္မာအစုိးသစ္ရဲ ့သေဘာထားအတုိင္းလုပ္မွာပါ။ အကယ္၍ ျမန္မာအစုိးရသာ သေဘာတူခဲ့ရင္ ျမန္မာဒုကၡသည္ေတြလုံး၀ အိမ္ျပန္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီအေျခေၾကာင့္ ဘန္ေကာက္က UN မွာ ျမန္မာဒုကၡသည္ေလွ်ာက္လႊာေတြကုိ လုံး၀ဆုိင္းငံ့ထားပါတယ္။ အသစ္တင္လုိ႔မရပါ။ ဒုကၡသည္ေတြကလည္း ေလွ်ာ့သြားတယ္မရွိ။ တုိးလာတာပဲရွိပါတယ္။
က်ေနာ့္စိတ္ကူးေပါက္တာက..ဒီလုိပါ။
ျပန္ရမွာ ေကာင္းသလားဆုိးသလားဆုိေတာ့...
လူအမ်ဳိးမ်ဳိးေတြက ပုံစံအမ်ဳိးအမ်ဳိးရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အေကာင္းအဆုိးဆုိတဲ့ ယူဆခ်က္ကလည္း ကြဲျပားႏုိင္တယ္။
က်ေနာ္ကေတာ့ ေကာင္းတယ္လုိ႔ယူဆတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ကုိယ့္တုိင္းျပည္မွာ ေအးခ်မ္းစြာေနထုိင္ခြင့္ရမယ္ဆုိရင္ လုံး၀ေကာင္းပါတယ္။ ဒါမွထုိင္းနဲ႔အျခားႏုိင္ငံေတြမွာ အႏွိမ္ခံရသလိုမျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ႏုိင္ငံရွိတဲ့လူသားေတြျဖစ္တာက ပိုၿပီးဂုဏ္ရွိတယ္။
သုိ႔ေသာ္တခ်ိဳ ့ကေတာ့ အေမရိကန္အပါအ၀င္တတိယႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ဖုိ႔က်ဳိးစားေနတဲ့ လူေတြအတြက္ကေတာ့ ဘယ္ျပန္ခ်င္ပါ့မလဲ။ အမ်ားစုကေတာ့ ျပန္ခ်င္ၾကမယ္လုိ႔ေမွ်ာင့္လင့္ရပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး...ထုိင္းအစုိးရအေနနဲ႔ ျမန္မာဒုကၡသည္ေကာ၊ ျမန္မာအတုိက္အခံေတြအားလုံးကုိပါ ျပန္ပို႔ေစခ်င္တယ္။ ဒါမွ ဒီလူေတြ တကယ့္လက္ေတြ႔ဘ၀ ႏုိင္ငံေရးထဲေရာက္မွာပါ။ ျမန္မာအစုိးရသစ္အေနနဲ႔ ထုိင္းအစုိးရက ကမ္းလွမ္းတာကို လက္ခံေစခ်င္ပါတယ္။
ထုိင္းအစုိးရလုိပဲ၊ မေလးရွားအစုိးရလည္း ျပန္ပုိ႔ခ်င္တဲ့သေဘာထားရွိပါတယ္။ မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ ျမန္မာဒုကၡသည္ဦးေရ သိန္းခ်ီရွိေနတဲ့ကိစၥဟာလည္း မေလးေတြအေတာ္ေခါင္းကိုက္ရတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မေလးနဲ႔ ထုိင္းအစုိးရက ျပန္ပို႔ရင္ေတာ့ ျပန္ၾကေဟ့. ..လုိ႔ေျပာရမလုိျဖစ္ေနၿပီ။
ထုိင္းအစုိးရလက္ထဲမွာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ ့အေသးစိတ္မွတ္တမ္းရွိတယ္
ထုိင္းအစုိးရရဲ ့လက္ထဲမွာ ဒုကၡသည္ေတြရဲ ့အိမ္ေထာင္စုမွတ္တမ္းရွိပါတယ္။ ဒါကုိ Pre-Creening လုိ႔ေခၚတယ္။ ဒီမွတ္တမ္းကေတာ့ UNHCR ကအသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္မရေသးခင္ကာလမွာ ထုိင္းကလူစစ္တဲ့မွတ္တမ္းေတြျဖစ္တယ္။ စခန္းထဲကုိ ၀င္လာတဲ့လူေတြမွန္သမွ်ကို ဒီပုံစံအတုိင္းလူစစ္တယ္။ ဆုိေတာ့ ထုိင္းအစုိးရရဲ ့လက္ထဲမွာ စခန္းထဲက လူအေရအတြက္ အတိအက်ရွိတယ္။ အကယ္၍ ျမန္မာအစုိးရနဲ ့သေဘာတူညီခ်က္ရၾကည့္ မွတ္တမ္းေတြအားလုံး ထုိင္းအစုိးရက ျမန္မာအစုိးရကို လႊဲေပးႏုိင္တယ္။ လႊဲေပးတဲ့အခါမွာ တကယ့္ႏုိင္ငံေရးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ လုံး၀အႏၱရာယ္ရွိႏုိင္တယ္။ သတိႀကီးႀကီးထားၾကေပါ့။
ျမန္မာအစုိးရအတြက္ကံေကာင္းတာက မွတ္တမ္းေတြရၿပီဆုိရင္ ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ေနရာျပန္လည္ခ်ထားေရး အလြယ္တကူလုပ္ႏုိင္တယ္။ ဘယ္လုိလုပ္ႏုိင္လဲဆုိေတာ့...ထုိင္းမွာရွိတဲ့ဒုကၡသည္ေတြစခန္းေတြလုိအကြက္ရုိက္၊ တဲထုိးေပးတဲ့အစီအစဥ္ေလာက္ပဲလုပ္ႏုိင္မယ္။ ဒီလုိလုပ္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ UNHCR နဲ ့ႏုိင္ငံတကာအန္ဂ်ီအုိေတြက လုံး၀အကူအညီေပးဖုိ႔အဆင္သင့္ရွိတယ္။ အဓိက လူသားတစ္ဦးခ်င္းစီရဲ ့အေျခခံလုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ စား၀တ္ေနေရးနဲ႔က်န္းမာေရးပဲျဖစ္တယ္။ အခ်ိန္ကာလတခုအထိပဲ ကူညီေပးပါတယ္။ ဥပမာ ၆-လနဲ႔တစ္ႏွစ္အၾကားျဖစ္တယ္။
ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာေနထုိင္တဲ့လူေတြကလည္း အမ်ားအားျဖင့္ တတိယႏုိင္ငံေတြကုိထြက္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ ၀င္ေရာက္ေနထုိင္တဲ့လူေတြမ်ားပါတယ္။ ဒီေလာက္ဒုကၡခံၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ ဘယ္သူမွမေနခ်င္ပါဘူး။ စခန္းထဲမွာေနရတဲ့ဘ၀က ေထာင္က်တာနဲ႔သိတ္မကြာဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒုကၡသည္အေတာ္မ်ားမ်ားရဲ ့ဘ၀ဟာ အေတာ္က်ပ္တည္းလွတယ္။ စိတ္ဓာတ္က်စရာေကာင္းတယ္။ လူ႔ဘ၀မွာရွိတဲ့ အသီးအပြင့္ေတြကုိ မခံစားရဘူး။ တကယ္လုိ႔သာ ျမန္မာအစုိးရက ေစတနာအမွန္နဲ႔လက္ခံမယ္ဆုိရင္ အရမ္းေကာင္းမယ္။ ကုိယ့္ႏုိင္ငံမွာ ေနရတာက ထုိင္းႏုိင္ငံမွာတရားမ၀င္ေနရတာထက္စာရင္ ပုိၿပီးဂုဏ္သိကၡာရွိတာေပါ့။ ဒါက ထိုင္းႏုိင္ငံတ၀ွမ္းလုံးက ဒုကၡသည္စခန္းေတြရဲ ့အေျခအေနပဲ။
လုံၿခဳံေရးနဲ႔ပက္သက္လုိ႔ကေတာ့ အဓိကႏွစ္ခုပဲကြဲသြားႏုိင္တယ္။ တစ္ခုက တကယ္ျပန္ရင္ မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးဒုကၡသည္ေတြရဲ ့ အေျခအေန။ သူတုိ႔ကို သီးျခားခြဲထုတ္ပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ အရင္တုန္းက လုပ္သလုိ ဘန္ေကာက္က မနီလြိဳင္ကန္႔လုိမ်ဳိးမွာ သီးျခားထားပါလိမ့္မယ္။ အကယ္၍ျမန္မာအစုိးရက လက္မခံခဲ့ရင္ေပါ့။ ျပန္လုိ႔ရတဲ့ဒုကၡသည္ေတြျဖစ္တဲ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္၊ ႏုိင္ငံျခားသြားခ်င္လုိ႔ UN ေလွ်ာက္တဲ့ဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ ျပန္ပို႔တဲ့အထဲမွာပါႏုိင္တယ္။
ဒုကၡသည္အေရာင္းအ၀ယ္ ႏွင့္ ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္
ဒုကၡသည္ေစ်းကြက္ကလည္း သိတဲ့အတုိင္းေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ျဖစ္လာေနၿပီ။ ဥပမာ မေလးရွားမွာဆုိရင္ UN ကတ္ရဲ ့ေစ်းႏႈံးက မေလးရင္းဂစ္ ငါးေထာင္အနည္းဆုံးေပါက္တယ္။ ထုိင္းႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္ေတြစခန္းထဲမွာလည္း မေလးရွားလုိေမွာင္ခုိေစ်းႏႈံးေကာင္းတယ္။ စခန္းထဲထိစာရင္းေပါက္ကုိ ထုိင္းဘတ္ေငြ ေသာင္းခ်ီေပးေနရတယ္။ ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ျဖစ္လာရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းကေတာ့ အေမရိကန္အပါအ၀င္ တတိယႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္ခြာႏုိင္ေရးျဖစ္လုိ႔ပဲ။ ဒီေမွာင္ခုိေစ်းကြက္ကိုအဓိကခ်ယ္လွယ္တဲ့လူေတြထဲမွာ UNHCR က စကားျပန္ေတြ၊ ထုိင္းအစုိးရရဲ ့စခန္းအာဏာပိုင္ေတြ၊ စခန္းေကာ္မတီ၀င္ေတြ၊ သံရုံးေတြက စကားျပန္ေတြပါ၀င္ၾကတယ္လုိ႔ သိရတယ္။ တကယ္တမ္းအားမနာတမ္းေျပာရရင္ ဒုကၡသည္ဆုိတာ ဒုကၡသည္မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ လက္ခ်ဳိးေရလုိ႔ရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြပဲ အစစ္အမွန္ရွိေတာ့တယ္။ က်န္တဲ့အမ်ားစုကေတာ့ အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း ႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔အတြက္ လုပ္တဲ့လူေတြျဖစ္ေနတယ္။ ျမန္မာျပည္က ဒုကၡသည္အေျခအေနေတြလုိပဲ အျခားႏုိင္ငံေတြက ဒုကၡသည္ေတြလည္း ေမွာင္ခုိေစ်းကြက္လိမ္နည္းေတြရွိတယ္။ ဥပမာ အာဖဂန္၊ အီရက္၊ အီရန္စတဲ့ ႏုိင္ငံကလူေတြဆုိရင္ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံကို ၀င္ဖုိ႔အတြက္ အင္ဒုိနီးရွားအထိ ေငြေပးၿပီးလာၾကတယ္။ ေဒၚလာေသာင္းဂဏန္းအထိ ေစ်းေပါက္တယ္။ အင္ဒုိနီးရွားအထိအေရာက္ပို႔ေပးေရးအတြက္ျဖစ္တယ္။ ဒါကို ၾသစေတ်းလ် TV မွာ အၿမဲတမ္းလုိလုိေတြ႔ရတယ္။ ၾသစေတ်းလ်အစုိးရရဲ ့ႏွစ္စဥ္ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ အသုံးစရိတ္ ေဒၚလာ သန္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ကုန္တယ္။ ခုိလႈိခြင့္ေတာင္းခံတဲ့လူေတြကလည္း အၿငိမ္ေနတဲ့လူေတြမဟုတ္ဘူး။ တခါတေလ ဆႏၵျပလုိက္၊ မီးရႈိ ့လုိက္၊ စခန္းေတြကုိ ရုိက္ခ်ဳိးလိုက္ဆုိေတာ့ ၾသစီေတြလည္း ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပက္သက္ၿပီး အေတာ္တင္းေနပါတယ္။ ဒါက ၾသစီဥပမာတစ္ခုပါ။ ၾသစီလုိပဲ အေမရိကန္နဲ႔ အျခားခ်မ္းသာတဲ့တတိယႏုိင္ငံေတြလည္း ေခါင္းကိုက္ရတယ္။ ဆုိေတာ့ သူတုိ႔က ကုိယ့္ႏုိင္ငံျပန္ေရးကုိပဲ အဓိကလုိခ်င္ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရအေနနဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ ျပန္လာခ်င္တဲ့လူေတြမွန္သမွ် တရား၀င္ျပန္လာလုိ႔ရေအာင္ ဥပေဒတစ္ရပ္ျပဌာန္းေပးပါလုိ႔ေျပာခ်င္ပါတယ္။ သုိ ့မဟုတ္ရင္ေတာ့ ျမန္မာေတြ ေမ်ာက္သစ္ကိုင္းလြတ္သလုိျဖစ္ကုန္ေတာ့မယ္။ ဟုိလည္းကူးမရ၊ ဒီလည္းကူးမရ ဒုကၡပင္လယ္ႀကီးထဲမွာ ျပဳတ္က်ကုန္ပါေတာ့မယ္။