သူခုိးဘုန္းေက်ာ္

ပုိးဟပ္စားတဲ့က်ေနာ္

က်ေနာ္ (၇) ႏွစ္သားေလာက္မွာ တပ္ထဲက ၀ါးလုိင္းမွာေနရတယ္။ ၀ါးလုိင္းဆုိတာက အခန္းတြဲအရွည္ႀကီးေတြတစ္ခုပါ။ ၀ါး ေတြနဲ႔ေဆာက္ထားလုိ႔ ၀ါးလုိင္းလုိ႔ေခၚပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အိမ္မွာ ထင္းရႈး ေသတၱာအစုတ္ႀကီးရွိတယ္။ စာအုပ္ေတြထည့္ထားတဲ့ ေသတၱာတစ္ခုပါ။ မနက္တုိင္း မီးရႈိ ႔ၿပီး ၀ါးလုိင္းအေရွ ႔မွာ က်ေနာ္တုိ႔မီးလႈံရတယ္။ ေဆာင္းတြင္းဆုိရင္ အရမ္းေအးေတာ့။ ဒီလုိအခ်ိန္ေရာက္ၿပီးဆုိရင္ က်ေနာ္ ေသတၱာထဲက ပုိးဟပ္ေတြကုိ မီးဖုတ္ၿပီးစားေလ့ရွိတယ္။ ေဘးက လူေတြကလည္း က်ေနာ္စားတာကုိၾကည့္ၿပီး အ့ံၾသၾကတယ္။ သူတုိ႔ေတာ့မစားဘူး။ တအားရြံ ႔လုိ႔ပါ။ က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ ပုိးဟပ္ကုိ မီးကင္းစားတဲ့အရသာက အရမ္းေကာင္းတယ္လို႔ထင္တယ္။ ဒီေတာ့ ပုိးဟပ္ေတြ႔တာနဲ႔ ပုိးဟပ္ကုိ တုတ္နဲ႔ဖင္ဆုံးေခါင္းဆုံးထုိး၊ သီတန္းၿပီး မီးဖုတ္စားတယ္။ မီးကင္တဲ့ အန႔ံက ေမႊးေနတာပဲ။ အရသာလည္းရွိတယ္။ ပရစ္စားရသလုိ။ 

ေတာစပယ္ပန္းေရာင္းတဲ့ က်ေနာ္

ေလးငါးတန္းေလာက္မွာ ေက်ာင္းမုန္႔ဖုိးရဖုိ႔အတြက္ ေတာထဲက ေတာစပယ္ပန္းေတြကုိ ညေနတုိင္းသြားခူးတယ္။ ညၾကရင္ ပန္းသီၿပီး မနက္ဖက္မွာ လုိက္ေရာင္းတယ္။ ရတဲ့ပုိက္ဆံကုိ မုန္႔ဟင္းခါး၀ယ္စားတယ္။ အေမက မုန္႔ဖုိးေကာင္းေကာင္းမေပးႏုိင္ေတာ့ ကုိယ့္ပုိက္ဆံကုိယ္ရွာတယ္။ တစ္ရက္ကုိ တစ္က်ပ္ႏွစ္က်ပ္ရတယ္။ ေက်ာင္းစာအုပ္ထဲမွာ ေသခ်ာထုတ္ပုိးၿပီး တယုတယ သိမ္းထားတယ္။ မနက္ပုိင္း ေက်ာင္းစာအုပ္ကိုဖြင့္ၾကည့္တဲ့အခါမွာ ကုိယ္ရွာထားတဲ့ပုိ္က္ဆံကုိ ေတြ႔ေတာ့ တအားကုိ ပီတိျဖစ္ရတယ္။ ေတာစပယ္ပန္းခူးတယ္ဆုိတာကလည္း အရမ္းပင္ပန္းတယ္။ ေနပူထဲမွာ ၿခံဳေတြထဲမွာ လုိက္ခူးတာဆုိေတာ့ ေမြေပါက္ရင္ ေသတက္တယ္။ ေျခေထာက္ေတြလက္ေတြမွာ အဆူးျခစ္ရာေတြခ်ည္းပဲ။ ပန္းသီၿပီဆုိရင္လည္း လက္မွာ အက္ထုိးမိတဲ့အရာေတြနဲ႔။ ဒီလုိမ်ဳိးကုိယ့္ပုိက္ဆံကုိယ္ရွာပါတယ္။ 


ငါးဖမ္းၿပီးေရာင္းတဲ့ က်ေနာ္

စေန တနဂၤေႏြေက်ာင္းပိတ္ရက္ဆုိရင္ သူငယ္ခ်င္းေတြကုိ ေခၚၿပီး ေပါက္တူးနဲ႔ေရပုံးထမ္းၿပီး တပ္ေဘးက ေခ်ာင္းေတြေျမာင္းေတြမွာ ငါးဖမ္းထြက္တယ္။ ငါရံ ႔ေခါင္းတုိဆုိရင္ေတာ့ မဖမ္းတာမ်ားတယ္။ ဒီငါးကုိ က်ေနာ္အေတာ္ရြံတယ္။ ခ်ီးစားလုိ႔။ ေနာက္ၿပီးငါးဇင္းရုိင္းလဲ ဒီအတုိင္းပဲ။ က်န္တဲ့ငါးဆုိရင္ေတာ့ ဖမ္းတယ္။ အဓိက မုိးရာသီနဲ႔ေႏြဦးေပါက္စဆုိရင္ ငါးဖမ္းတဲ့ဂြင္က က်ေနာ့္ဂြင္။ ဘယ္သူမွ မသိတဲ့ ဂြင္ေတြကုိ က်ေနာ္သိတယ္။ ငါးမရရင္ ဇရစ္ရုိးခူးတယ္။ ကန္ဇြန္ရြက္ကုိခူးတယ္။ အိမ္ျပန္လာရင္ တခုမဟုတ္တခုရကုိရရမယ္။ အိမ္ေရာက္ရင္ အေမ့ကိုလည္းေပးတယ္။ ပုိတဲ့ဟာကုိ ေရာင္းတယ္။ 


ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက မွ်စ္, ခုိးတူးၿပီးေရာင္းတဲ့ က်ေနာ္

ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက မွ်စ္ေတြက က်ေနာ့္အတြက္ ၀င္ေငြပဲ။ သူတုိ႔ဆီမွာ ၀ါးဘုိးမွ်စ္ေတြအမ်ားႀကီးပဲ။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းဆုိေတာ့ ဒီမွ်စ္ေတြကုိ ဘယ္သူမွ မတူးရဲဘူး။ က်ေနာ္ေတာ့ ခုိးၿပီးတူးတယ္။ မုိးအရမ္းရြာတဲ့အခ်ိန္ကုိ ေစာင့္ရတယ္။ မုိးရြာၿပီဆုိရင္ ဘုန္းႀကီးေတြေတြ႔လည္း မုိးေရအစုိခံၿပီးမလုိက္ရဲဘူး။ ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ ႔ကပ္ေစးနဲတဲ့ဘုန္းႀကီးကေတာ့ လုိက္တယ္။ တခါတုန္းက ဘုန္းႀကီးက က်ေနာ့္ကို ဓားနဲ႔လုိက္တယ္။ ဓားနဲ႔လိုက္တဲ့ဘုန္းႀကီးကို ဓားနဲ႔မုိက္ၾကည့္ျပန္ၾကည့္ေတာ့ ဘုန္းႀကီးလည္း မခုတ္ရဲဘူး။ တခါတေလ ဘုန္းႀကီးက မိရင္ ႀကိမ္တုတ္နဲ႔ တအားရုိက္တယ္။ ၿပီးရင္ ဒဏ္ေပးတယ္။ တခ်ဳိ ႔ဘုန္းႀကီးေတြက အရမ္းဆုိးတယ္။ ဒါလည္း က်ေနာ္ ဂရုမစိုက္။ ခုိးတူးတာပဲ။ ရတဲ့မွ်စ္ကုိ အေမ့အတြက္တစ္၀က္၊ က်ေနာ့္တစ္၀က္။ က်ေနာ့္ဟာကုိေတာ့ ေရာင္းစားၿပီး ေက်ာင္းမုန္႔ဘုိးလုပ္တယ္။ 

က်ည္ဆံထိပ္ဖူးေတြ တူးၿပီးေရာင္းတဲ့ က်ေနာ္

က်ေနာ့္တပ္ထဲမွာ ေသနတ္ပစ္ကြင္းရွိတယ္။ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ဆုိရင္ ခေလးေတြ ေသနတ္ပစ္ကြင္းကုိသြားၿပီး က်ည္ဆံတူးတယ္။ မတူးခင္ သူတုိ႔ေသနတ္ပစ္ၿပီးတာကုိ ေစာင့္ရတယ္။ တခါတေလ ကုိယ္လဲ ေသနတ္၀င္ပစ္တယ္။ အမ်ားဆုံးကေတာ့ ကုိးမမ လို႔ေခၚတဲ့ပစၥတုိေပါ့။ ၾကည္ေရေလေသနတ္ပစ္ၿပိဳင္ပြဲအတြက္ ေလ့က်င့္တဲ့အခ်ိန္မွာဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ေထာၿပီ။ ရလာတဲ့က်ည္ဆံထိပ္ဖူးေတြကုိ ႏုိ႔ဆီခြက္နဲ႔က်ဳိတယ္။ က်ည္ဆံထဲက ခဲေတြက အရည္ေပ်ာ္ၿပီးထြက္လာတယ္။ က်ည္ဆံအခြံေတြကုိ တခုခ်င္းဆီ ဆယ္ထုတ္ၿပီး ခဲေတြကုိငရုတ္ဆုံထဲထည့္တယ္။ ေအးၿပီးဆုိရင္ အခြက္လုိက္ ခဲအတုံးထြက္လာၿပီ။ ၿပီးရင္ မဂၤလာဒုံေစ်းမွာေရာင္းစားတယ္။ ဒါလည္း က်ေနာ့္အတြက္ သုံးဖုိ႔ရတယ္။ 

ပန္းရံလုပ္တဲ့ က်ေနာ္

တခါတေလ ပန္းရံလူၾကမ္းလုပ္တယ္။ အခုလက္ရွိ မဂၤလာဒုံက ငါးထပ္တုိက္အရုိးကုေဆးရုံႀကီးကုိ ေဆာက္တဲ့လူေတြထဲမွာ က်ေနာ္ပါတယ္။ သုံးလေလာက္ လုပ္ဘူးတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အင္းယားကန္ေဘာင္ေပၚကေန ျမင္ေနရတဲ့ ၁၉-ထပ္ေလာက္ျမင့္တဲ့ တုိက္ညီေနာင္မွာလည္း လုပ္ဘူးတယ္။ တပ္ထဲက လုိင္းခန္းေတြကုိေဆာက္တဲ့ေနရာမွာလည္း လုပ္ဘူးတယ္။ လက္ရွိ ရန္ကုန္က စစ္ရုံးခ်ဳပ္အေဆာက္အဦးထဲမွာ အရာရွိႀကီးမ်ားရိပ္သာေဆာက္တုန္းကလည္း က်ေနာ္ပါတယ္။ အလုပ္ေတြထဲမွာ ပန္းရံလူၾကမ္းအလုပ္ကိုေတာ့ အမုန္းဆုံးပဲ။ ညစ္ပတ္တယ္။ ပင္ပန္းတယ္။ ေနပူထဲမွာ မုိးရြာထဲမွာ စုတ္ျပတ္သတ္ေနတာပဲ။ ရလာတဲ့ပိုက္ဆံကုိ အိမ္တစ္၀က္ က်ေနာ္တစ္၀က္။

အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံက အထည္ေတြကုိ ခုိး, ၿပီးေရာင္းတဲ့က်ေနာ္

အထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံေလးရုံေလာက္မွာ လုပ္ဘူးတယ္။ ရန္ကုန္မွာတုန္းကပါ။ စတုိဌာနမွာလုပ္ရတယ္။ ပိတ္လိပ္ထမ္းေပါ့။ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ဆုိရင္ ဒီအလုပ္က ၀င္ေငြအေကာင္းဆုံးပဲ။ စတုိဌာနမွာေနေတာ့ ပိတ္ေတြကို ကပ္ေၾကးနဲ႔ျဖတ္၊ ၿပီးရင္ ခႏၵာကုိယ္မွာပတ္ၿပီး ခုိးထုတ္တယ္။ လုံၿခဳံေရးလုပ္တဲ့သူကုိ ေဆးလိပ္တစ္ဘူးေပးလုိက္ရင္ ပြဲက ၿပီးတယ္။ စက္ရုံအလုပ္သမားအားလုံး ဒီလုိခုိးတဲ့ အက်င့္ရွိတယ္။ တခ်ဳိ ႔ေတာ့မလုပ္ဘူး။ က်ေနာ္ကေတာ့ ေပၚတင္ခုိးတယ္။ လုံၿခဳံေရးလည္းေပးတယ္။ Supervisor ကိုလည္းေပးတယ္။ ဒါမွ ကိုယ့္အတြက္ အပို၀င္ေငြရမွာ။ လစာကမေလာက္ဘူး။ ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ဓေလ့က ဘယ္အလုပ္သမားမွ ဒုကၡေရာက္ေအာင္ ရဲတုိင္တာ မလုပ္ဘူး။ အကုန္လုံးသိတယ္။ အလုပ္သမားအခ်င္းခ်င္း ညီညြတ္တယ္။ အထည္ခုိးထုတ္လို႔ရတဲ့ပုိ္က္ဆံနဲ႔လစာကုိ အိမ္တစ္၀က္ က်ေနာ္တစ္၀က္။ ဒီေငြကေတာ့ က်ေနာ္ ဖဲ ရုိ္က္ဖုိ႔အတြက္ အဓိကသုံးတယ္။ 

အိမ္က ဆန္ကုိ ခုိးေရာင္းၿပီး ဖဲ ရုိက္တဲ့က်ေနာ္

သုံးေလးတန္းႏွစ္တုန္းက သူမ်ားေတြ ဒုိးဇတ္ကစားၾကတယ္။ က်ေနာ္လည္း ပန္းေရာင္းလို႔ရတဲ့ပိုက္ဆံ၊ ငါးဖမ္းလုိ႔ရတဲ့ပို္က္ဆံ၊ မွ်စ္တူးလုိ႔ရတဲ့ ပိုက္ဆံနဲ႔ မေလာက္ဘူးဆုိရင္ အိမ္က ဆန္ကိုေတာင္ ခုိးေရာင္းၿပီး ဒုိးဇတ္ကစားတယ္။ ဖဲရိုက္တယ္။ ႏုိင္ရင္ေတာ့ အိမ္အတြက္ေပါ့။ ရႈံးရင္ေတာ့ လုပ္ေနၾကအလုပ္ေတြကုိ ျပန္လုပ္တယ္။ ဒီလုိနဲ႔ပဲ တပ္ထဲမွာ သံသယာလည္တယ္။ ဒါက ငယ္ငယ္တုန္းက ဘ၀ပါ။ အခု ျပန္ေတြးၾကည့္ေတာ့ေပ်ာ္စရာေကာင္းတယ္။ က်ေနာ္နဲ႔အတူတူ မွ်စ္ခုိးတူးတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ အထည္ခုိးထုတ္တဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ငါးခုိးပတ္တဲ့သူငယ္ခ်င္းေတြထဲက တစ္ခ်ဳိ ႔ ၊ လက္ရွိ ေရွ ႔တန္းစစ္မ်က္ႏွာျပင္မွာ တပ္ခဲြမႈးျဖစ္တဲ့သူကျဖစ္၊ ရန္ကုန္တုိင္း လက္ေရြးစင္ ေဘာလုံးသမားျဖစ္တဲ့သူကျဖစ္၊ ႏုိင္ငံျခားကုိ ဆန္ပို႔တဲ့သူက ဆန္ပို႔ျဖစ္ေနၿပီ။ က်ေနာ္ေတာ့သိတဲ့အတုိင္း ၾသစေတ်းလ်မွာေနၿပီး ေပါက္ကရစာေတြကုိေရးေပါ့ဗ်ာ။ 

ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလုိျဖစ္တာလဲ

အခုမွ ငယ္ငယ္တုန္းက ဘ၀ကို ျပန္ၿပီးေတြးၾကည့္ေတာ့ ငါ ငယ္ငယ္တုန္းက ဆုိးခဲ့တာေတြဟာ ငါ့အတြက္ ပညာအေတာ္ရတယ္လုိ႔။ ေနာက္ၿပီးပတ္၀န္းက်င္ကလည္း ကုိယ့္ ကုိယ္ ဒါေတြပဲလုပ္ဖုိ႔ တြန္းအားေပးသလုိျဖစ္ေနတဲ့ပတ္၀န္းက်င္။ က်ေနာ္သာ အဲဒိပတ္၀န္းက်င္မွာ ဆက္လက္ၿပီးေနထုိင္ႀကီးျပင္းခဲ့မယ္ဆုိရင္ လူ႔ေဘာင္ခ်စ္ဘုန္းေက်ာ္ေတာင္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အခုေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး၀န္းက်င္ကုိ အထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်ေနာ့္ကုိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးလုိက္တဲ့ ေက်းဇူးရွင္ေတြပါလုိ႔ တစ္သက္လုံးအသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ တခါတေလ အင္တာနက္က ဆဲတာကေတာ့ ခြင့္လႊတ္ေပါ့ဗ်ာ။ ခုိးတက္တဲ့အက်င့္နဲ႔အထာကုိ ငယ္ငယ္ကတည္းက ေကာင္းေကာင္းလက္ေတြ႔က်င့္လာတာဆုိေတာ့ ႀကီးလာတဲ့အခါမွာ သူမ်ားခုိးတာ၊ ဘတ္တာကုိ အလြယ္တကူသိပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး တအားမုန္းပါတယ္။ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့ က်ေနာ္ခုိးတုန္းက ငတ္လို႔ခုိးတာပါ။ မသိလုိ႔ခုိးတာပါ။ အခု လူႀကီးေတြက ခ်မ္းသာရဲ ႔သားနဲ႔ပညာတက္ရဲ ႔သားနဲ႔ ခုိးတာကုိေတာ့ အေတာ္ရြံပါတယ္။ မနာလုိအရမ္းျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ခုိးတာကုိ ေရွာင္ၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေျပာလို႔မရလဲ ဆက္သာခုိးၾကဗ်ာ။

က်ေနာ့္ေဘာ္ဒါတစ္ေယာက္က လက္ရွိေရွ ႔တန္းမွာ ေကအန္ယူနဲ႔ စစ္တုိ္က္ၾကတယ္။ ၿပီးခဲ့သုံးႏွစ္ေလာက္က သူက နအဖ ဘက္ကတပ္စုမႈး။ က်ေနာ္နဲ႔ဖုန္းဆက္ေတာ့ ေဟ့ေကာင္ မင္းေသေနအုံးမယ္။ ၾကည့္လဲေရွာင္အုံးကြာလုိ႔ေျပာလုိက္တယ္။ သူကလည္း ငါလည္း ဘယ္တုိက္ခ်င္မလဲကြတဲ့။ မလုပ္ရင္ ငတ္မွာစုိးလို႔ လုပ္ေနရတာကြတဲ့။ ဒါနဲ႔က်ေနာ္လည္း ပုိက္ဆံတစ္သိန္းပို႔လို္က္တယ္။ မင္းအလုပ္ကုိ မင္း, ဆက္ၿပီးသာလုပ္ပါကြာလုိ႔ပဲေနာက္ဆုံးေျပာျဖစ္တယ္။ ဒီေကာင္နဲ႔က်ေနာ္က ငယ္ငယ္တုန္းက ခုိးအတူဆုိးအတူ။ သူက တပ္ထဲ၀င္တယ္။ က်ေနာ္က သူပုန္လုပ္တယ္။ သူငယ္ခ်င္းအခ်င္းအခ်င္းဆုိေတာ့ တဦးနဲ႔တဦး စိတ္မနာၾကဘူး။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တခါတေလ အခ်င္းခ်င္း သတ္ေနတာကို စိတ္နာတာေပါ့။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဘာမွလည္းမဟုတ္ဘူး။ ေသတာပဲ အဖတ္တင္တယ္။ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ေၾကာင့္ အကုန္လုံးဒုကၡေရာက္ရတယ္။

ဘုရင္စိတ္ေတြ

ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံကို စတင္အေျခခ်တဲ့လူေတြက Aborigines ေခၚ ဌာေနတုိင္းရင္းသားေတြပဲျဖစ္တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ေလးေသာင္းေလာက္ကတည္းက သူတုိ႔ဟာ ၾသစေတ်းလ်ကုိစတင္အေျခခ်တယ္လုိ႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြက ေျပာၾကတယ္။ ဒီလူေတြ ဘယ္ကလာလဲေမးရင္ ပညာရွင္ေတြက အိႏၵိယတုိက္ကေန လာတယ္လို႔ဆုိတယ္။ လြန္ခဲ့ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာက ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံနဲ႔အိႏၵိယႏုိင္ငံတုိ႔ဟာ ကုန္းႀကီးတစ္ခုထဲမွာပဲ ဆက္စပ္ၿပီးရွိေနၾကတယ္။ အဂၤလိပ္ေခၚရင္ Gondwana လုိ႔ေခၚတယ္။

၁၂၀၀-၁၅၀၀ ခုႏွစ္ကာလေတြအတြင္းမွာ ေပၚတူဂီ၊ စပိန္၊ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ နယ္သာလန္ စတဲ့ ဥေရာပႏုိင္ငံေတြမွာ သေဘၤာတီထြင္တဲ့နည္းပညာအားေကာင္းလာတယ္။ သူတုိ႔ရြက္ေလွေတြနဲ႔ တကမၻာလုံးမွာရွိတဲ့ နယ္သစ္ပယ္သစ္ေတြကုိ ရွာေဖြၾကလာတယ္။ ကုိလုိနီျပဳဖုိ႔ပါ။ ဒီဘက္ေခတ္လုိ ေဟာ္လီးေဒး လာတာမဟုတ္ပါ။

သူတုိ႔ဒီလုိ သေဘၤာနဲ႔ကမၻာပတ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္က ဘုရင္ေတြ ဘာလုပ္ေနၾကလဲဆုိေတာ့ မိန္းမေတြ တစ္ပုံႀကီးယူၿပီး ေပ်ာ္ပါးေသာက္စားမႈးယစ္ၿပီး အာဏာမက္ေနၾကတုန္းပါ။ အဲဓိက ဒါကုိပဲ ေခါင္းထဲမွာ ထည့္ထားပုံရတယ္။ အေသးစိတ္မသိပါ။

ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံ နယူးေဆာက္ေ၀းျပည္နယ္ကုိ ၁၇၈၆-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လမွာ ပထမဆုံး အဂၤလိပ္က စတင္ ကိုလုိနီျပဳခဲ့တယ္။ ရြက္ေလွ ၁၁ စီးနဲ႔ အတူ အက်ဥ္းသား ၁၅၀၀-ေလာက္ ဒုကၡအမ်ဳိးမ်ဳိး အခက္အခဲမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ရင္ဆုိင္ၿပီး ၾသစေတ်းလ်မွာ ေနဖုိ႔ အဂၤလိပ္အစုိးရက ေစလႊတ္လိုက္တယ္။ ဒီလူ ၁၅၀၀-ထဲမွာ မိန္းမ၊ ခေလး ေတြနဲ႔ ေယာက်္ားေတြပါတယ္။ လာတဲ့လမ္းမွာတင္ လူအေယာက္ေလး ဆယ္နီးပါေလာက္ ေသဆုံးကုန္တယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိ ခက္ထန္ၾကမ္းတမ္းတဲ့ လမ္းခရီးလဲ။ အခုေခတ္လို ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲကေန ေလယ်ာဥ္နဲ႔ လာရတဲ့ခရီးဆုိရင္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ပါၾကမလဲမသိဘူး။ အခုေတာ့ ၁၅၀၀ ေလာက္ရွိတဲ့ လူဦးေရ။ သူတုိ႔ေတြအားလုံးဟာ သူခုိးေတြခ်ည္းပဲ။

သူတုိ႔ဘ၀ေတြကို ၾသစေတ်းလ်မွာ ထူေထာင္ၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ ဘာရွိလဲဆုိတာေတြးၾကည့္ပါ။ ဘာမွ အဆင္သင့္မျဖစ္ေသးပါဘူး။ အဲဒိအခ်ိန္မွာ Centerlink လုိ႔ေခၚတဲ့ အစုိးရေထာက္ပ့ံေၾကးေပးတဲ့ ဌာနမရွိ။ ေဆာက္ၿပီးသား အိမ္၊ ေက်ာင္းသြားဖုိ႔အတြက္ ေမာ္ေတာ္ကား၊ အပ်င္းေျပေသာက္ဖုိ႔အတြက္ ဘီယာရွိတယ္ထင္လား။ တခုမွမရွိပါ။ ရွိတာက သူတုိ႔ကို ေဆာ္ပေလာ္တီးဖုိ႔ ေခ်ာင္းေနတဲ့ ဌာေနတုိင္းရင္းသားေတြပဲရွိတယ္။ အဲဒိအခ်ိန္မွာ ဌာေနတုိင္းရင္းသားေတြက ဂ်ီေတာ့၊ အင္တာနက္နဲ႔ Facebook သုံးေနတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ မရွိေတာ့ အဂၤလိပ္သူခုိးေတြကုိ ေလးျမားနဲ႔ပစ္၊ လွံနဲ႔ထုိးၿပီး ျပန္ေမာင္းထုတ္ၾကတယ္။

ရာသီဥတုကလည္းဆုိးရြား၊ ေရကလည္းရွားနဲ႔ စတင္အေျခခ်လာတဲ့ အဂၤလိပ္ဒုကၡသည္ေတြဟာ သူတုိ႔အခက္အခဲကို ျဖစ္သလုိႀကိတ္မွိတ္ၿပီး ရင္ဆုိင္ၾကတယ္။ တုန္႔ျပန္ၾကတယ္။

သူတုိ႔ေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ သူတုိ႔ဘ၀ေတြကုိ တည္ေထာင္ၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္းသူတုိ႔အဆင္ေျပလာ ၾကေတာ့ အဂၤလန္က သူခုိးေတြ၊ ဒျမ ေတြကုိ တသုတ္ၿပီးတသုတ္ အဂၤလန္အစုိးရက ထပ္ပို႔လာတယ္။ လူေတြမ်ားလာတယ္ေပါ့။ ဒီလုိနဲ႔ ၾသစေတ်းလ်ကုိ စတင္တည္ေထာင္ၾကတာပါ။

သူတုိ႔ဒီလုိတည္ေထာင္ၾကတဲ့အခ်ိန္မွာ IMF ဆီကလည္း ေငြအေထာက္အပံ့မရပါ။ အေမရိကဆီကလည္း ေခ်းလုိ႔မရပါ။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ဘယ္ႏုိင္ငံဆီကမွ အေထာက္အပံ့မရပါ။

ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာေလာက္ၾကာတဲ့အခ်ိန္မွာ ၾသစေတ်းလ်ႏုိ္င္ငံဟာ ကမၻာေပၚမွာ အခ်မ္းသာဆုံးစာရင္း၀င္ျဖစ္လာတယ္။ သူတုိ႔ႏုိင္ငံကေန ဆင္းရဲတဲ့ႏွိင္ငံေတြကို ကူညီတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြကုိ လက္ခံေပးတယ္။ ျမန္မာျပည္က ဒုကၡသည္ေတြေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ၾသစေတ်းလ်ကုိ လာၾကတယ္။ ဗီယမ္နမ္ေတြ၊ အီရန္ေတြလည္း လာၾကတယ္။ သူတုိ႔လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အိမ္အဆင္သင့္၊ အစုိးရေထာက္ပံ့ေၾကးအဆင္သင့္၊ စားစရာ အဆင္သင့္၊ အားလုံးအသင့္ပါပဲ။

ၾသစေတ်းလ်ေတြ စားဖို႔ေသာက္ဖုိ႔အတြက္ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀-ေလာက္က ရုန္းကန္ရသလုိ ဒီဘက္ေခတ္ၾသစေတ်းလ်ေတြ ခက္ခက္ခဲခဲမရုန္းကန္ရေတာ့ဘူး။

ဒါေတြဟာ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ သူတုိ႔လူႀကီးေတြေၾကာင့္ပဲ။ အဖုိးအဘြားေတြေၾကာင့္ပဲ။ သူတုိ႔ေတြဟာ ဘ၀နာတဲ့အခါၾကေတာ့ အလုပ္က်ဳိးစားတယ္။ သားေတြသမီးေတြ၊ ေနာင္လာေနာင္သားေတြအတြက္ စံနမႈနာျဖစ္ေစတယ္။ ႏုိင္ငံေရးစနစ္ကုိ ေကာင္းေအာင္လုပ္တယ္။ ပြင့္လင္းမႈရွိမွ တရားမွ်တမႈရွိမွ တုိးတက္မယ္ဆုိတာကုိသိတယ္။ အခ်င္းအခ်င္းလည္း ကုိယ္ထိလက္ေရာက္ ရန္မျဖစ္ဘူး။ ပါးစပ္နဲ႔ေျပာတဲ့ ႏုိင္ငံေရးကိုပဲ ေကာင္းေအာင္ အားထုတ္တယ္။ ေနာက္ဆုံး သူတုိ႔ဘာ့ေၾကာင့္ ဒီလုိျဖစ္လာတာလဲဆုိေတာ့ သူတို႔လူမ်ိဳးရဲ ႔စိတ္ဓာတ္ေတြက ဗမာလူမ်ဳိးေတြရဲ ႔ စိတ္ဓာတ္ထက္ အဆင့္အတန္းျမင့္လုိ႔ပါ။ အေခ်ာင္လုိက္ခ်င္တဲ့စိတ္၊ ခုိးခ်င္တဲ့စိတ္၊ ပ်င္းတဲ့စိတ္၊ စတဲ့မေကာင္းတဲ့ စိတ္ဓာတ္ေတြဟာ ဘ၀နာတဲ့အတြက္ မထားသင့္ဘူးလုိ႔ သူတုိ႔ယူဆတယ္။ အလုပ္လုပ္တယ္။ မိဘလုပ္စာကို ထုိင္ၿပီးသုံးျဖဳန္းတဲ့ အက်င့္ကုိ ေဖ်ာက္တယ္။

သူတုိ႔ အဘိုးအဘြားေတြက အရမ္းကုိ ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္ရဲ ႔ အဘုိးအဘြားေတြကေတာ့ သိတဲ့အတုိင္းပဲ။ က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ဆင္းရဲေအာင္လုပ္ခဲ့တယ္။ သူတုိ႔ အဘုိးအဘြားေတြက သူတုိ႔ခ်မ္းသာေအာင္လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ ဆုိေတာ့ သူတုိ႔လူႀကီးေတြက ဂုဏ္ယူစရာအရမ္းေကာင္းတယ္ဗ်ာ။

က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္က ဘုရင္ေတြကုိလည္းၾကည့္ပါအုံး။ သမုိင္းတခုလုံးမွာ ေကာင္းတဲ့ဘုရင္က လက္ခ်ဳိးေရလုိ႔တယ္။ တခါလာလည္း စစ္တုိက္၊ တစ္ခါလာလည္း ဘုရားတည္ေက်ာင္းေဆာက္။ ဒါနဲ႔ပဲ အခ်ိန္ကုန္ေနခဲ့တယ္။ လူေတြရဲ ႔ အသိပညာကုိတုိးတက္ေအာင္ လူေတြရဲ ႔အက်င့္စာရိတၱ ေကာင္းေအာင္ေနထုိင္မျပၾကဘူး။ မိန္းမေတြလည္း တစ္ပုံႀကီးယူလုိ႔ယူ။

ဘုရင္ေတြအျပင္ အစုိးရေတြလည္း ၾကည့္ပါအုံး။ တခ်ိန္လုံးကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း ခ် ဖုိ႔ေလာက္စဥ္းစားေနတယ္။ သူမ်ားတုိင္းျပည္ေတြ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္းေျပာေနတဲ့အခ်ိန္၊ တတိယလႈိင္းနဲ႔ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကေရစီေျပာ ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဆုိရွယ္လစ္စီးပြားေရးနဲ႔တံခါးပိတ္မႈ၀ါဒသုံးလုိ႔သုံး။ သူမ်ားေတြ ခရက္ဒစ္ကတ္နဲ႔အြန္လုိင္းေပၚကေန ေစ်း၀ယ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ျမန္မာေတြကေတာ့ စုတ္ျပတ္ေနတဲ့ေငြစကၠဴကုိ ကုိင္ၿပီး ေစ်း၀ယ္ေနရတုန္း။ သူမ်ားေတြက ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာၿပီ၊ ကာဘြန္ေလွ်ာ့ခ်မယ္၊ သဘာပတ္၀န္းက်င္ကုိ ဦးစားေပးရမယ္လို႔ေျပာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတုိ႔က ေရကာတာေတြ ေဆာက္လုိ႔ေဆာက္။ သစ္ေတာေတြကုိ ခုတ္လုိ႔ခုတ္။ အကုန္လုံးသူမ်ားတုိင္းျပည္ေတြနဲ႔မတူတဲ့ ေျပာင္းျပန္စနစ္ေတြကုိပဲ လုပ္ေနၾကတယ္။

အခုလည္းၾကည့္ ဥပေဒျပဳတဲ့အဆင့္မွာရွိေသးတယ္။ ေဆြးေႏြးေနၾကတဲ့အဆင့္မွာရွိေသးတယ္။ ဘာမွ လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္မေဖာ္ၾကေသးဘူး။ တုိင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမွာကုိ အစုိးရအဆက္ဆက္က အေသေၾကာက္ေနလားမသိဘူး။ ဘာျဖစ္လဲဗ်ာ....ႏုိင္ငံတကာနဲ႔တန္းတူ ျမန္မာေတြကိုလည္း အခြင့္အေရးေပးလိုက္ေပါ့။ အဓိကျပသနာက ကမၻာ့ေပၚမွာျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကိုအတုမယူတက္ၾကဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္းပဲ တုိင္းျပည္က အခုထက္ထိ ဒုံရင္းကဒုံရင္းျဖစ္ေနတာေပါ့။

တကယ္တမ္း တုိင္းျပည္ရဲ ႔ ျပသနာကုိ ေျဖရွင္းခ်င္ရင္ လြယ္လြယ္ေပးပဲ။ တစ္ရက္ထဲနဲ႔ေတာင္ျပတ္တယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြးေနတာေတာင္ ၾကာေသးတယ္။ က်ေနာ္သာဆုိရင္ ဒီလုိလုပ္မယ္။

သူပုန္ေတြေကာ၊ အစုိးရေကာ၊ အားလုံးေသာ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုေတြရဲ ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြလာၾက၊ ေဆြးေႏြးၾက။ သူတုိ႔ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြကုိ တုိက္ရုိက္အသံလႊင့္ေပးမယ္။ ၿပီးရင္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်။ ဒါပဲ လုပ္ရမွာကုိမ်ား ဒီေလာက္ၾကာရလားမသိဘူး။

ျမန္ျမန္လုပ္ၾကပါဗ်ာ။

ရည္ညြန္း- http://www.australianhistory.org/landing

လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးလည္း မေပ်ာ္ႏုိင္ပါ

လြန္ခဲ့တဲ့အပတ္က ႏုိ႔ဘုိးဒုကၡသည္ စခန္းထဲမွာေနေနတဲ့ အေမနဲ႔အေဖကုိ စကားေျပာျဖစ္တယ္။ အေမ သားတုိ႔ျပန္လုိ႔ရၿပီ။ အေမနဲ႔အေဖလည္း ျပန္လုိ႔ရၿပီလုိ႔ ေျပာမိတယ္။ အေမက ေျပာတယ္။ သူမ်ားေတြျပန္လည္း ငါတုိ႔ေတာ့ မျပန္ဘူး။ မဲ့ေဆာက္ေစ်းထဲမွာပဲ မုန္႔ဟင္းခါးဆုိင္ဖြင့္ၿပီး ေနခဲ့မယ္တဲ့။

သူတုိ႔အျမင္မွာ ရန္ကုန္ျပန္ရင္ ေနစရာအိမ္ကလည္းမရွိ။ လုပ္စားဖုိ႔အတြက္လည္း အဆင္မေျပ။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔အတြက္ အသင့္ေတာ္ဆုံးက လက္ရွိအေနအထားပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ မဲ့ေဆာက္က ပုိၿပီးသူတုိ႔အတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့သေဘာပါ။

က်ေနာ့္မိဘေတြအျပင္ တျခားသူေတြရဲ ႔ ဘ၀ေတြကုိ ေတြးမိတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာေနလာတာ ၁၀-ႏွစ္ေက်ာ္ေနၿပီ။ ဒုကၡသည္စခန္းနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံဟာသူတုိ႔အတြက္ ပုိၿပီးသင့္ေတာ္တယ္။ ဆန္ဆီးဆားငရုတ္ အလကားရတယ္။ ေဆးကုတာအခမဲ့။ ေက်ာင္းတက္လည္း ေငြ မကုန္။ ျပည္တြင္း ျပန္တဲ့အခါ ဘယ္မွာ ေနရမွန္းမသိတဲ့ဘ၀ေတြ မ်ားတယ္။ ဘ၀သစ္ကုိ ျပန္ၿပီး စရမယ္။

တကယ္လုိ႔လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္သာေၾကျငာလုိက္ရင္ ဒုကၡသည္ေတြအားလုံး ႏုိင္ငံျခားကုိထြက္ဖုိ႔ဆုိတဲ့ အခြင့္အလမ္းရမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ တတိယႏုိင္ငံထြက္ခ်င္လုိ႔ ျပည္တြင္းက ရွိသမွ်အိမ္ေတြၿခံေတြေရာင္းၿပီး ထြက္လာတဲ့လူေတြအတြက္ေတာ့ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္က တကယ့္သတင္းဆုိးပဲ။ ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္ေတြ ကလည္း မင္းတုိ႔အားလုံးျပန္လုိ႔ရၿပီဆုိေတာ့ ျပန္ၾကေပါ့လုိ႔ တုိက္တြန္းၾကမွာပဲ။

ေကာင္းပါတယ္။ ဒီအခြင့္အေရးက တစ္သက္မွာ တစ္ခါေလာက္ရတဲ့အခြင့္အေရးဆုိေတာ့ ယူထား သင့္ပါတယ္။

လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးတာကုိ မေပ်ာ္တဲ့လူေတြထဲမွာလည္း နယ္စပ္က အန္ဂ်ီအုိနဲ႔ ႀကီးပြားေနတဲ့လူေတြ အဆင္ေျပေနတဲ့လူေတြလည္းပါႏုိင္တယ္။ က်ေနာ့္အသိမိတ္ေဆြေတြထဲမွာ သူတုိ႔ကိုသူတုိ႔ညာေနတဲ့လူေတြ ရွိတယ္။ က်ေနာ္ေျပာတယ္။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာေနၿပီး အန္ဂ်ီအုိေကၽြးတာကုိ စားေနၾကတာဆုိေတာ့ တုိင္းျပည္ထဲျပန္ရင္ ဘယ္မွာေနၾကမလဲ။ ဘာလုပ္ၾကမလဲ။ ျပည္တြင္းမွာလည္း အိမ္ပုိင္ယာပုိင္မရွိ။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမရွိ။ လက္ရွိအေနအထားမွာလည္း ေငြကမခ်မ္းသာ။ အတက္ပညာဆုိလုိ႔ ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပြားႏုိင္တဲ့အရည္အခ်င္းနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအသိပညာပဲရွိတယ္။ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာလည္း မတက္ၾကဘူး။ ဒီလုိလူေတြက ေတာ္လွန္ေရးေလာကမွာအမ်ားႀကီး။ အသက္ေတြလည္း ႀကီးလာၾကၿပီ။ သူမ်ားေတြလို ပင္ပင္ပန္းပန္း လုပ္ကိုင္စားေသာက္ႏုိင္တဲ့ အင္အားမရွိၾကဘူး။

ေနာက္ၿပီး တစ္သက္လုံးနီးပါးႏုိင္ငံေရး ေတာ္လွန္ေရးလုပ္လာၾကေတာ့ ဆန္မရွိပဲ အစားႀကီးတဲ့ ဘ၀င္ျမွင့္ခ်င္တဲ့စိတ္က ရွိေနေတာ့ သူမ်ားေတြလုိ ကူလီထမ္း၊ ဆုိက္ကားနင္းတဲ့ အလုပ္မ်ဳိးလည္း လုပ္ခ်င္မွာမဟုတ္ၾကဘူး။ ဒီလုိ က်ေနာ္ေျပာေတာ့ သူတုိ႔စိတ္အရမ္းဆုိးၾကတယ္။ လက္ရွိကာလမွာ မ်က္စိမွိတ္ၿပီး လက္ေတြ႔ဘ၀ကို ျငင္းလုိ႔မရပါ။ ဆုိေတာ့ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးၿပီ ဆုိရင္ေတာင္ ျပန္ၾကမွာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္တယ္။ သူတုိ႔အတြက္ ရင္ေလးမိတယ္။

ႏုိင္ငံျခားလည္း ထြက္ဖုိ႔အခြင့္အလမ္းလည္းရမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ သူတုိ႔လုပ္ခဲ့တဲ့ အလုပ္အတြက္၊ ကိုယ္က်ဳိးစြန္႔တဲ့အတြက္ ဘာမ်ားအက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိလဲ။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ အသက္ႀကီးတာပဲအဖတ္တင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္က်ေနာ္ေျပာတာေပါ့ သစၥာေတြ ေမတၱာေတြ ေတာ္လွန္ေရးေတြ ႏုိင္ငံေရးေတြဘယ္ေလာက္ပဲ ေျပာေျပာ ေနာက္ဆုံးကုိယ့္ထမင္းကုိယ္ရွာစား
ရပါတယ္။

ဘုရားသုံးဆူဘက္မွာ က်ေနာ့္အသိမိတ္ေဆြေတြရွိတယ္။ သူတုိ႔က အဖြဲ႔အစည္းေတြမွာလုပ္ခဲ့ဘူးတယ္။ ေရွ ႔တန္းစစ္မ်က္ႏွာျပင္မွာ အသက္ကုိရင္းၿပီးတုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တယ္။ ငပိစားၿပီး အခမဲ့ ေတာ္လွန္ေရးတာ၀န္ကုိ ထမ္းေဆာင္ဘူးတယ္။ လုပ္သက္က အနဲဆုံး ၁၀-ႏွစ္ရွိၾကတဲ့လူမ်ားတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ကာလမွာ သူတုိ႔ခင္ဗ်ား ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ၊ ေတာေတာင္ေတြထဲမွာ ဆင္းရဲ စုတ္ျပတ္သတ္ၿပီး ဘ၀ကို ရုန္းကန္ေနရတုန္း။ သူတုိ႔ခေလးေတြလည္း ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္းမတက္ႏုိင္ဘူး။ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ေန႔စဥ္ပူပန္ေနရတဲ့ဘ၀ေတြ။ တုိင္းျပည္မွာ အားလုံးအခ်င္းခ်င္းသင့္ျမတ္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းသြားရင္ေတာင္ သူတုိ႔လုပ္ခဲ့တဲ့ အလုပ္အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္ ဘာမ်ားရလဲ။

တကယ္လုိ႔မ်ား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္နဲ႔အတူ တစ္ေယာက္ကုိၿခံတစ္ကြက္၊ အိမ္တစ္လုံးနဲ႔ရင္းႏွီးစားဖုိ႔ ေငြ မ်ားအစုိးရက ခြင့္ျပဳေပးရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းမလဲ။ ဒီလုိမ်ဳိးစဥ္းစားခ်က္မ်ဳိးေတာ့ အစုိးဆီမွာ ရွိမွာမဟုတ္ပါဘူး။

ရဲေဘာ္ေတြဆင္းရဲေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဂြင္ ရိုက္တက္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ စင္ေပၚကပဲ။ သူတုိ႔မွာ ေငြရွိတယ္။ ပညာရွိတယ္။ အဆက္အသြယ္ေကာင္းေနတယ္။ တတိယႏုိင္ငံေတြက ပတ္(စ္)ပို႔ေတြကုိင္ထားတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးေၾကာင့္ အဖြဲ႔အစည္းေၾကာင့္ ဒီလူေတြဒီလုိျဖစ္ေနတာပါ။ လက္ရွိကာလမွာ ရဲေဘာ္ေတြအေနနဲ႔ ျပတ္ျပတ္သားသားျမင္တက္ေျပာတက္တဲ့ အက်င့္ရွိဖုိ႔ေကာင္းေနၿပီ။ အခု ဒီလူေတြ ဘယ္သူေတြလဲဆုိတာ ေျပာျပမယ္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းက ကုိဘုိၾကည္ဟာ မဲ့ေဆာက္ကုိ ေရာက္ခါစက ပိန္လိန္ၿပီးစုတ္ျပတ္သတ္ေနတဲ့ရုပ္ပါ။ အခုေတာ့ ၀လုိ႔လွလုိ႔။ ႏုိင္ငံတကာကေပးတဲ့ဆုေတြလည္း ရထားတယ္။ အဖြဲ႔အစည္းကေပးတဲ့လစာလည္းရတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူက လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္မေပးလည္း ဂရုမစိုက္ဘူး။ သူ႔ဘ၀အတြက္ ခုိင္ေနၿပီ။ အနဲဆုံး ဘတ္ေငြသန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးခ်မ္းသာေနၿပီ။ လူ႔ေဘာင္သစ္က ဥကၠဌကုိေအာင္မုိးေဇာ္၊ ဧရာ၀တီမဂၢဇင္းက ကုိေအာင္ေဇာ္၊ ဦးေမာင္ေမာင္၊ ေဒါက္တာႏုိင္ေအာင္၊ မခင္ဥမၼာ၊ ကေစာ၀ါး၊ ကုိေအာင္မ်ဳိးမင္း စတဲ့လူေတြဟာ အရမ္းကိုေကာင္းစားေနတဲ့လူေတြပါ။ ဒီလူေတြ ဒီလုိျဖစ္လာေအာင္ ဘယ္သူေတြက ထမ္းေပးရတာလဲ။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ ေကာင္းစားတဲ့လူတစ္စုက လက္ခ်ဳိးေရလုိ႔ရၿပီး မေကာင္းစားတဲ့လူေတြက တစ္ပုံႀကီးပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာက ေနာက္ဆုံးေတာ့ ရုိးသားတဲ့လူေတြ၊ မလည္တဲ့လူေတြဟာ လူလည္ေတြကုိ လုုပ္ေကၽြးရသလုိပဲ။

ဆုိေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတုိ႔ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးရင္ ျပန္ၾကပါ။ ဆင္းရဲလည္း ေျပာင္ေျပာင္ပဲဆင္းရဲပါ။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ ဒီလူေတြနဲ႔ကင္းေအာင္ေနၾကပါ။ ေတာ္လွန္ေရးေတြ ဘာေတြစဥ္းစားမေနနဲ႔။ အဓိက ကုိယ့္ဘ၀ကုိယ္ပဲ ထူေထာင္ရပါတယ္။

အခု က်ေနာ္စာေရးေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိ႔ဘုိးဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာ အစည္းအေ၀းလုပ္ေနပါတယ္။ ထုိင္းက ဒုကၡသည္ေတြကုိ ျပန္ပုိ႔ဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္လုိ႔ေျပာလာပါတယ္။ ကဲ....အခ်ိန္တန္ေတာ့ အိမ္ျပန္ၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ျပန္တဲ့အခ်ိန္မွာ တခ်ဳိ ႔က မာစီဒီးနဲ႔ျပန္တယ္။ အမ်ားစုက လုိင္းကားတုိးစီးၿပီး ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါးျပန္ၾကတာေပါ့။ အားလုံးအတြက္ က်ေနာ္စိတ္မေကာင္းပါဘူး။ ေလာကမွာ လူလည္ေတြကုိ သတိထားၾကပါ။

ကုိဘုိၾကည္သုိ႔

ကုိဘုိၾကည္ကုိ အရင္တုန္းက က်ေနာ္ၾကည့္မရဘူး။ အခု က်ေနာ္ ၾကည့္လုိ႔ရၿပီ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ သူ႔အေဖက ေလတပ္က တပ္ၾကပ္ႀကီးတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္လုိ႔ဆုိၿပီး ဧရာ၀တီမွာ သူေျပာေနတယ္။ ဒါကုိ က်ေနာ္ဂုဏ္ယူတယ္။

လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျပဳသည္ (မုိးသီးဇြန္မပါ)

ယေန႔မွစ၍ ျပည္သူလူထု၏ စိတ္ခ်မ္းသာ၊ ကုိယ္ခ်မ္းသာျဖစ္ေရးအားရည္ဇူး၍ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္မွ ျပည္တြင္းျပည္ပရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံသားအားလုံးအား လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ျပဳသည္။ သုိ႔ေသာ္ မိမိအား နယူးေယာက္တြင္ ဖိနပ္ျဖင့္ေပါက္သည့္ မုိးသီးဇြန္မွလြဲ၍ က်န္သည့္ျမန္မာႏုိင္ငံသားအားလုံးအား တုိင္းျပည္တြင္ ျပန္လည္အေျခခ် ေနထုိင္ခြင့္ျပဳသည္။ အကယ္၍ မုိးသီးဇြန္အေနျဖင့္ မိမိစီးေသာေတာစီးဖိနပ္ျဖင့္ ျပန္ေပါက္ခံလွ်င္ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးမွ ျပန္လည္ စဥ္းစားမည္ျဖစ္သည္။

ပုံ
ဦးသိန္းစိန္
ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတ

အုိဘယ့္ ကဒါဖီ

က်ေနာ္က လစ္ဗ်ားသမၼတႀကီး ဗုိလ္မႈးႀကီး ကဒါဖီကုိ အရမ္းသေဘာၾကတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ အရမ္းရယ္ရလုိ႔။

ကုလသမဂၢမွာ သူက အာေဘာင္အာရင္းသန္သန္နဲ ႔စင္ေပၚမွာ တကမၻာလုံးကုိ ပတ္ၿပီးဆဲခဲ့ဘူးတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူမ်ားေတြဒီေလာက္ သူ႔တပ္ကုိ ၀င္တုိက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ စစ္တုရင္ကစားလုိ႔ကစား၊ ပြားလုိ႔ပြား။

အၿမဲတမ္း ေနကာမ်က္မွန္ႀကီး နဲ႔ လန္းလုိ႔လန္း။

နာမည္ႀကီးေမာ္ဒယ္ေတြနဲ႔လည္း ကဲသလားမေမးနဲ႔။ အာဏာရွင္ေလာကမွာ ကဒါဖီက ေဂၚလီအၾကဆုံး၊ အလန္းဆုံး။ မုိက္သလားေတာ့မေမးနဲ႔။

သူတင္မဟုတ္...သားေတြကုိလည္း ရာထူးႀကီးေတြေပးၿပီး အိမ္ေရွ ႔မင္းသားလုပ္ခုိင္းတယ္။

ဘယ္သူ႔ကုိမွ လူမထင္တဲ့ကဒါဖီတစ္ေယာက္ အခုေတာ့ ဘယ္ေဂ်ာင္ေရာက္ေနလဲမသိဘူး။ အရမ္းသတၱိရွိတဲ့ အရက္သမား အာဏာရွင္ႀကီး။

သူပုန္ေတြက သူ႔ကုိမိရင္ အပီေကၽြးမွာေၾကာက္လုိ႔ထင္တယ္။ 

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ဥပေဒႏွင့္အစုိးရ

လယ္သမား

အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ  ့သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေစာင့္ေရွာက္မႈ ့၊ ထိန္းသိမ္းမႈ ့က သူမ်ား ႏုိင္ငံနဲ ့ ယွဥ္ရင္ သူတုိ ့ေျခဖ်ားေတာင္မမွီဘူး။

 ဒါေတြက ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ ့ ႏုိင္ငံဟာ သူမ်ားနဲ ့ မတူတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနေၾကာင့္ပဲ။ အခ်င္းခ်င္းခ်ေနၾကေတာ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ကိစၥကုိ ဖုတ္ေလတဲ့ငပိရွိေလတယ္လုိ႔ေတာင္ မထင္ဘူး။ အစုိးရကလည္း လုပ္ခ်င္သလုိ လုပ္တယ္။ သူပုန္ေတြ ကလည္း ခုတ္ခ်င္သလုိ ခုတ္ေရာင္းတယ္။
ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ရွာက္မယ္ဆုိတာ မရွိခဲ့ဘူး။ ေရာင္းစားဖုိ ့ ေလာက္ပဲ ေခါင္းထဲမွာရွိၾကတယ္။

လက္ရွိတုိင္းျပည္ရဲ ့သယံဇာတကုိ ထုတ္ယူသုံးစြဲတဲ့ေနရာမွာလည္း ျဖစ္သလုိလုပ္ေနတာကုိ ေတြ ့ ေနရတယ္။ အရပ္စကားနဲ ့ေျပာရင္ “လုိး” ၿပီး ဒီအတုိင္းျပစ္ထားခဲ့တယ္လုိ ့ေျပာလုိ ့ရႏုိင္တယ္။

 ဒါေတြက ဘာ့ေၾကာင့္ျဖစ္ေနတာလဲဆုိေတာ့ ဂရုမစုိက္လုိ ့ပါ။ တန္ဖုိးထားရေကာင္းမွန္းမသိလုိ ့ပါ။
ေနာက္ၿပီ: ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့အက်ိးဆက္ကုိ ထည့္ၿပီးမတြက္လုိ ့ပါ။ သိတဲ့သူေတြလည္း သိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သိတဲ့သူေတြက နဲေနေသးတာအျပင္ အာဏာမရွိေတာ့ လုပ္ခြင့္မသာဘူး။ ဥပမာ ဦးအုန္းတုိ ့လုိ လူမ်ဴိးေပါ့။ သူသိတာကလည္း သစ္ေတာကုိကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တာေလာက္ပဲသိတယ္။

 သူသိတဲ့ပညာက ဒိတ္ေအာက္ေနၿပီ။

 ႏုိင္ငံျခားကျမန္မာေတြထဲမွာ Eenvironmental Science/Management (သုိ ့) Sustainable Development စတ့ဲ ဘာသာရပ္ေတြနဲ ့ဘြဲ ့ရတဲ့လူေတြ အလုပ္လုပ္ေနတဲ့လူေတြရွိတယ္။

ဒီလူေတြကုိရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးမီဒီယာမွာ ေဖာျပရင္ေကာင္းမယ္။ သူတုိ ့ေတြမွ တကယ္လုပ္တက္မွာဗ်။ အခုၾကေတာ့ မီဒီယာ ကလည္း ေစာက္တလြဲလူေတြကုိ အင္တာဗ်ဴးၾကေလတယ္။ Environmental Network တစ္ခုကုိ ဖြဲ ့ ရမလုိျဖစ္ေနၿပီ။ ဒါမွ ဒီကိစၥေတြကုိ နားလည္တက္ကၽြမ္းတဲ့လူေတြ စိတ္ဝင္စားတဲ့လူေတြ အခ်င္းအခ်င္း စုမိၾကမွာ။ ဗဟုသုတေတြ ပညာေတြ ဖလွယ္ႏုိင္မွာျဖစ္တယ္။

 အရင္တုန္း အသုံးမက်တာေတြ ျဖစ္ၿပီးတာေတြကုိ အျပစ္မေျပာခ်င္ေတာ့ပါဘူး။ ေျပာလည္း ဘာမွ အက်ဴိး မရွိေတာ့ ေရွ  ့ဆက္ဘာလုပ္သင့္လဲဆုိတာကုိ က်ေနာ့္ရဲ  ့တစ္ဆယ္သားေလက္ရွိေသာ ဗဟုသုတ ကုိ ရွယ္ေပးခ်င္ပါတယ္။

 က်ေနာ္တုိ ့တုိင္းျပည္မွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႕ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒရွိတယ္။ သုိ ့ေသာ္ တျခား တုိင္းျပည္ေတြမွာလုိ Environmental Law ၊ Environmental Policy and Law ၊ Environmental Protection Act  The court and Environmental Law ၊ Biodiversity Conservation Law စတဲ့ အေသးစိတ္ပုံစံမ်ဴိး သက္သက္စီခြဲျခားထားတဲ့ ဥပေဒမရွိဘူး။ ဝန္ႀကီးဌာနမရွိဘူး။ ၂၀၀၈-ခုႏွစ္ ဖြဲ ့စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာေတာင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အပုိဒ္မရွိဘူး။ အပုိဒ္ (၃၇) မွာ ေဖာ္ျပတဲ့ဟာေလးတစ္ခုပဲ ရွိတယ္။ ဒါကလည္း ကာကြယ္ဖုိ ့မပါဘူး။ ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ ့မဆုိထားဘူး။

 “ ႏုိင္ငံေတာ္သည္ ေျမေပၚေျမေအာက္၊ ေရေပၚေရေအာက္ သယံဇာတကုိ ပုိင္သည္။ ထုတ္ယူသုံးစြဲခြင့္နဲ ့ ဆုိင္တဲ့ ဥေပေဒကုိ လုိအပ္ရင္လုိအပ္သလုိျပဌာန္းအတည္ျပဳႏုိင္တယ္” ဒါေလးပဲေဖာ္ျပတယ္။
 အဓိကေတာ့ ေရာင္းစားဖုိ ့ေလာက္ပဲ ေခါင္းထဲမွာထည့္ထားပုံရတယ္။

သူမ်ားႏုိင္ငံေတြရဲ  ့အေျခခံဥပေဒေတြမွာ သူတုိ ့ႏုိင္ငံရဲ  ့သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ ့ပက္သက္တာကုိ အေသးစိတ္ျပဌာန္းထားတယ္။ တရုတ္၊ ထုိင္း၊ သိရိလကၤလာလုိႏုိင္ငံမွာေတာင္ ဒီဥပေဒေတြရွိတယ္။
 ေနာက္ၿပီးဆုိင္ရာ ၀န္ႀကီးဌာနေတြကုိ ဖြဲ ့စည္းထားေပးတယ္။

 ဥပမာ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံမ်ိဴးဆုိရင္ သူ ့အတြက္ကုိ ဝန္ႀကီးဌာနသက္သက္ရွိတယ္။ ဒါက ၾသစေတ်းလ်လုိ ခ်မ္းသာတဲ့ ဖြံ႔ၿပီးႏုိင္ငံအတြက္ျဖစ္တယ္။ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ မေလးရွာမွာေတာင္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနတစ္ခုရွိတယ္။ Department of Environment (Malaysia) လုိ ့ တယ္။ ဆုိေတာ့ ႏုိင္ငံအတာ္မ်ားမ်ားမွာ တုိင္းျပည္ရဲ ့သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ ႔ အတြက္ ဥပေဒေတြ ဝန္ႀကီ:ဌာနေတြကုိ သီးသန္ ့ တီထြင္ထားေပးတယ္။

 မသိနားမလည္ရင္ သူမ်ားတုိင္ျပည္ေတြက ေကာင္းတဲ့အတုကုိ ကူးယူတယ္။ ပညာရွင္ေတြ နည္းပညာအကူအညီေတြ ရံပုံေငြေတြကုိ ေတာင္းယူတယ္။

 ဒီကိစၥက တကမၻာလုံးနဲ ့ဆုိင္တဲ့ကိစၥဆုိေတာ့ ခ်မ္းသာတဲ့တုိင္းျပည္ေတြက ကူညီဖုိ ့အဆင္သင့္ပဲ။
 မယုံရင္ လုပ္ၾကည့္ပါ။ က်ေနာ္တုိ ့တုိင္းျပည္မွာ ရွိတ့ဲ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြကုိ ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ အူေၾကာင္ၾကား ခ်ီးေပ ဥပေဒေတြကုိပဲေတြ ့ရတယ္။ သစ္ေတာဥပေဒ ေတာရုိင္းတိရိဆၦန္ကာကြယ္ေရးေစာင့္ေရွာက္ေရး၊ ဥပေဒ ငါးဖမ္းျခင္းဆုိင္ရာ ဥပေဒ ၊ စုိက္ပ်ဴိးေရး ဥပေဒ စတဲ့ ဥပေဒေတြပဲရွိတယ္။ ဒီဥပေဒေတြက တကယ့္လက္ေတြမွာ ဘာမွသုံးမရတဲ့အျပင္ အေတာ္ေလးကုိ ဒိတ္ေအာက္ေနၿပီ။  ထားပါေတာ့။

 အဓိကေျပာခ်င္တဲ့အေၾကာင္းက လက္ရွိကာလမွာ လြတ္ေတာ္ရွိတယ္။ လြတ္ေတာ္ကေန သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ ဥပေဒျပဌာန္းအတည္ျပဳလုိ ့ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနကုိလည္း ဖြဲ ့လုိ ့ရတယ္။ ဥပေဒသာရွိၿပီး ဥပေဒကုိ ေလးစားလုိက္နာေအာင္ျပဴလုပ္ဖုိ ့ ဝန္ႀကီးဌာန မရွိရင္၊ ထုတ္ၿပီးသား ဥပေဒလည္း ခ်ီးကုန္းလုိ႕ရတဲ့ စကၠဴအဆင့္မွာပဲ ရွိေနမယ္။ ေနာက္ၿပီးတရားရုံးကလည္း ဒီဥပေဒကုိ ကာကြယ္ေပးႏုိင္ရမယ္။ အခုေတာ့ လက္ရွိအစုိးရကေကာ အရင္တုန္းက အစုိးရအဆက္ဆက္ေကာ အားလုံးေသာအစုိးရေတြဟာ ထမင္းသားစားတယ္ ထမင္းရဲ႕ေက်းဇူးရွင္ကုိ မသိသလုိျဖစ္ေနတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ လက္ရွိအေျခအေနမွာ အခ်ိန္ရွိေသးတယ္။ ေနာက္မက်ေသးဘူး။

 ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံမွာ ျပည္နယ္အလုိက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ ဥပေဒ ကုိယ္ပုိင္ရွိတယ္။ ကုိယ့္ေဒသနဲ ့ကုိက္ညီတဲ့ သင့္ေတာ္တဲ့ ဥပေဒကုိ ဆိုင္ရာျပည္နယ္ကလူေတြက ဖန္တီးထားတယ္။
 ဒါ့အျပင္ ဘာ Development လုပ္လုပ္၊ Environmental Impacts Assessment ေကာင္းမွ ေဆာက္လုပ္ခြင့္တယ္။ တကယ္တမ္းအျငင္းပြားလာရင္ အစုိးရက ဒီကိစၥကုိ တရားရုံးမွာ ရွင္းတယ္။တရားသူႀကီး ဆုံးျဖတ္တဲ့အတုိင္း စီမံကိန္းကုိေဆာက္ရြက္တယ္။
 အခု က်ေနာ္တုိ႕တုိင္းျပည္မွာ ျမင္ေတြ႕ေနရတဲ့ စီမံကိန္းမွန္သမွ်ဟာ EIA လုိ႕ေခၚတဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ အကဲျဖတ္ခ်က္ စမ္းစစ္ခ်က္ ရွိပဲလုပ္ၾကတယ္။ ေရကာတာ ေဆာက္ခ်င္ရင္လည္း ေဆာက္ခ်လုိက္တာပဲ။ ေနျပည္ေတာ္ႀကီးကုိ တည္ခ်င္ရင္လည္း တည္လိုက္တာပဲ။ ဘာကုိမွ ဂရုမစုိက္ဘူး။

 ဒီအခ်က္ေတြကုိၾကည့္ရင္ လက္ရွိအစုိးရေကာ အရင္တုန္းကအစုိးရေတြေကာ အားလုံးေသာအစုိးရေတြဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကုိေစာင့္ေရွာက္ ကာကြယ္ျမွင့္တင္ရမယ္ဆုိတာကုိ မသိရွာဘူး။ ဗဟုသုမရွိဘူး။ ဘယ္လုိ စီမံခန္ ့ခြဲရမယ္ဆုိတဲ့ အတက္ပညာကုိ မတက္ဘူး။ မကၽြမ္းဘူး။ အဆုိးဆုံးက ဥပေဒမရွိတာပဲ။
 ရုရွကုိ သြားၿပီး ဒုံက်ည္ထုတ္တဲ့ပညာေလာက္ကုိပဲ အဓိက သင္ယူေနတယ္။ ရုရွမွာလည္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကုိ ဘယ္လုိကာကြယ္ရမလဲဆုိတဲ့ ပညာရပ္ရွိပါတယ္။ တကၠသုိလ္ေတြမွာ သင္ၾကားေနၾကၿပီ။ စစ္ဗုိလ္ေတြကုိလည္း ဒီအတက္ပညာကုိ သင္ခုိင္းေပါ့။ ေခါင္းက လက္နက္ကုိ ဘယ္လုိထုတ္ရမလဲဆုိတာကုိပဲ သိၾကလားမသိဘူး။

 ဗမာစကားမွာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကုိ ေစာင့္ေရွာက္ပါ ကာကြယ္ပါဆုိတာေလာက္ပဲရွိတယ္။ အဂၤလိပ္စကားမွာ Conservation နဲ႕ Preservation ဆုိတဲ့စကားရွိတယ္။ ဒီစကားလုံးႏွစ္ခုက တူသေ၇ာင္၇ွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ အႏွစ္သာရကြာတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္တုိ႕ေဘးမဲ့ေတာ ေပးထားတယ္။ ဒီေဘးမဲ့ေတာမွာ လူေတြကုိ အလည္အပတ္သြားခြင့္ အပန္းေျဖခြင့္ေပးမယ္ဆုိရင္ ကြန္စာေဗးရွင္းလုိ ့ ေခၚတယ္။

 လူေတြကုိ အလည္အပတ္သြားခြင့္မေပးဘူး၊ ဒီအတုိင္းပဲ ဒီေဘးမဲ့ေတာကုိ ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္မယ္ဆုိရင္ ပရီစားေဗးရွင္းလုိ႕ေခၚတယ္။ ဒီစကားလုံးႏွစ္ခုကုိ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးပညာမွာ အဓိကသုံးၾကတယ္။

ေနာက္ၿပီး အီးအုိင္ေအကုိ ႏုိင္ငံတုိင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္တယ္။ ဘယ္ဖြံ႕ၿဖိဴးေရးလုပ္လုပ္ ဒီကိစၥက အေရးႀကီးဆုံးပဲ။ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီး သုေတသနလုပ္ၿပီးရင္ ဆုိးက်ဴိးနဲ ့ေကာင္းက်ဴိးကုိ အာဏာပုိင္ေတြကုိ တင္ျပၾကတယ္။ အာဏာပုိင္ေတြက သူတုိ ႕ရဲ႕ေတြ ့ရွိခ်က္က္ုိ ၾကည့္ၿပီးမွ ဆုံးဖ်က္ခ်က္ခ်တယ္။ အီးအုိင္ေအက မလုပ္နဲ႕ဆုိရင္ မလုပ္ဘူး။ လုပ္ဆုိရင္ ဆက္လုပ္တယ္။
ဒါေပမဲ့ ဗမာျပည္မွာက သိတ့ဲအတုိင္း မလုပ္နဲ႕ဆုိရင္ အရမ္းလုပ္ခ်င္တယ္။

 ဥပမာ ဧရာဝတီကိစၥကုိၾကည့္ပါ။ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ေထာက္ခံခ်က္ အႀကံျပဴခ်က္ေတြက အရက္မႈးၿပီး ကေယာင္ကတန္းနဲ႕ ထ, ေျပာေနတာမဟုတ္ဘူး။

 Environment လုိ႕ေခၚတဲ့ အဂၤလိပ္စကားလုံးကုိ ရွင္းျပခ်င္တယ္။ ျမန္မာလုိဆုိရင္ေတာ့ ဘဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ေပါ့။ စကားလုံးကေတာ့ ေသးတယ္။ ဒါေပမ့ဲ အႏွစ္သာရက အႀကီးႀကီ:ပဲ။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိတာက က်ေနာ္တုိ ့ေနထုိင္ရာပတ္ဝန္းက်င္တခုလုံးကုိ ေခၚတယ္။ ေရထု ေျမထု ေလထု ေတြအျပင္ လူေတြရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ ရုိးရာဓေလ့ေတြလည္း ပါတယ္။ ဒါေတြကုိ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္လုိ႕ေခၚတယ္။

 လက္ရွိအေျခအေနမွာ အစုိးရေကာ အားလုံးေသာလူေတြကုိ အႀကံေပးခ်င္တာက လြတ္ေတာ္ ကေန ေကာ္မတီတစ္ရပ္ဖြဲ႕လုိတယ္။ ဒီေကာ္မတီက သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာကိစၥေတြ ဘာသာရပ္ေတြကုိ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ လူေတြနဲ႕ဖြဲ႕ရမယ္။ အနဲဆုံး စိတ္ေတာ့၀င္စားရမယ္။ အရင္တုန္းကအတုိင္း ဘာမွ နားမလည္တဲ့ေကာင္ေတြနဲ ့ဖြဲ ့ထားတဲ့ ေကာ္မတီျဖစ္လုိ ့မရဘူး။

  ၿပီးေတာ့ ေကာ္မတီကေန သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာ ဥပေဒမႈၾကမ္းကုိ ေရးဆြဲၿပီး လြတ္ေတာ္မွာ တင္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကိစၥကုိ နားလည္တဲ့လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက ဝိုင္းၿပီး ေဆြးေႏြးၾက။ နားမလည္တဲ့ေကာင္ေတြက ဗဟုသုရေအာင္ နားေထာင္။ ဝင္ၿပီးမရႈတ္နဲ ့။ ၿပီးရင္ ဥပေဒကုိ အတည္ျပဴ။
 ေနာက္ဆုံး ဝန္ႀကီးဌာနတစ္ခု သီးသန္ ့ဖြဲ ့။ ဒီဌာနမွာ ဘာမွ မသိပဲ ေနရာလုိခ်င္တဲ့ေကာင္ေတြကုိ မေပးနဲ ့။ တကယ္ကၽြမ္းတဲ့လူေတြ သိတဲ့လူေတြကုိ ေနရာေပး။ ေငြ နဲ ့အတက္ပညာမရွိလည္း ပူမေနနဲ ့။ ဒီကိစၥအတြက္ ႏုိင္ငံတကာမွာ သူေတာင္းစာလုိ ေတာင္းလုိ႕ရတယ္။ ကူညီမဲ့ႏုိင္ငံ ေပးမဲ့ႏုိင္ငံေတြ တစ္ပုံႀကီး။ ရုိက္သတ္လုိ႕ေတာင္မကုန္ဘူး။ ခင္ဗ်ားတုိ႕မလုပ္တက္ရင္ က်ေနာ့္ကုိ ဝန္ႀကီးရာထူးေပး။

 ဟဲ...ဟဲ...။ ေနရာေလးလည္းလုိခ်င္တာေပါ့။ ထားေတာ့။ ဆက္ၿပီ:ေျပာအုံးမယ္။

 သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာဝန္ႀကီးဌာနကုိ ဖြဲ႕ရင္ တုိင္းျပည္နဲ႕လူမ်ဳိးအတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူး အမ်ားႀကီးရႏုိင္တယ္။ ဝင္ေငြ ရမယ္။ ပညာရမယ္။ လူေတြအလုပ္ရမယ္။ အနဲဆုံး တုိင္းျပည္ရဲ႕  ့သယံဇာတ ကုိ စနစ္တက် ေနာင္လာေနာင္သားေတြအတြက္ သုံးစြဲႏုိင္မယ္။ ကာကြယ္ျမွင့္ တင္ႏုိင္မယ္။
ဝင္ေငြဘယ္ကရမလဲဆုိရင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကေနရမယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွာ ဒီေငြနဲ ့ ဒီဌာနေတြ လည္ပတ္ေနတာပါ။ အစုိးရကပဲ အိတ္စုိက္မဟုတ္ဘူး။ ဥပမာ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု က အိမ္ယာစီမံကိန္းလုပ္မယ္။ စီမံကိန္းမလုပ္ခင္မွာ အီအုိင္ေအ လုပ္ရမယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ဆုိင္ရာ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ခြင္ျပဴခ်က္ရမွ ေဆာက္လုပ္ပုိ္င္ခြင့္ရွိရမယ္။ ဒီေတာ့ ေလွ်ွာက္လႊာခ၊ အီအုိင္ေအလုပ္ခ ေတြရမယ္။

 တကယ္လုိ႕လုပ္ငန္းရွင္ေတြက သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဂုိက္လုိင္းကုိ မလိုက္နာဘူးဆုိရင္ ဒဏ္ေငြေပးေဆာင္ရမယ္။ ဒါေတြကုိ ဒီေနရာမွာ အသးစိတ္ေျပာရင္ ၿပီးမွာမဟုတ္ဘူး။ အတုိခ်ဴပ္ေျပာရင္ ေငြ ရႏုိင္တယ္။ တုိင္းျပည္ရဲ႕သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႕ သယံဇာတကုိ ကာကြယ္ႏုိင္မယ္။ ေရရွည္ အသုံးျပဴႏုိင္မယ္။
 ဆုိေတာ့ အက်ိဴးေက်းဇူးေတြက အမ်ားႀကီး။

 ဒါေတြကုိလုပ္ဖုိ႕အတြက္ဆုိရင္ ပထမဦးဆုံး လက္ရွိအစုိးရအေနနဲ ့လႊတ္ေတာ္မွာ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ဖြဲ ့ပါ။ ပညာရွင္ေတြကုိ ဥပေဒေရးဆြဲခုိင္းပါ။ ၿပီးရင္ ဝန္ႀကီးဌာနတစ္ခုကုိဖြဲ ့ပါ။ ဒါဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ လုပ္ငန္းစတင္လုိ႕ရၿပီ။ ၿပီးမွ ဆုိင္ရာျပည္နယ္အလုိက္ ေဒသအလိုက္ လုိအပ္တဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆုိင္ရာစီမံခန္ ့ခြဲမႈ နဲ ့ျပည္သူေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကုိ ဆက္လုပ္ႏုိင္တယ္။
 အခုကတည္းက မလုပ္ထားဘူးဆုိရင္ အနာဂတ္ကာလမွာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ အေျခအေန၊ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္မႈ၊ က်န္းမာေရး၊ စီးပြားေရးစတဲ့အရာေတြအထိပါ ဆုိးက်ဳိးသက္ေရာက္ႏုိင္ တယ္။
 လက္ရွိကာလမွာ ေဆာက္လုပ္ေနတဲ့ ေရကာတာ၊ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း၊ အိမ္ယာစီမံကိန္း စတဲ့ စီမံကိန္းတုိင္းဟာ အနဲ နဲ ့အမ်ား က်ေနာ္တုိ႔ေနထုိင္ေနတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ဆုိးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိတယ္။

 ေနာက္ဆုံး ဒီဆုိးက်ဳိးကုိ ခံစားရတာက ဆင္းရဲတဲ့ျပည္သူေတြပါ။ အက်ဳိးအျမတ္ခံစားရတာက သူေဌးႀကီးေတြနဲ႕ ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကုိယ့္ျပည္သူနဲ႕ကိုယ္တုိင္းျပည္အတြက္ ဒီကိစၥကုိ ၀ုိင္းၿပီးေဆာင္ရြက္ၾကဖုိ႔တုိက္တြန္းပါတယ္။

 Ref;
1)    Australian Environmental Policy and Law by Fisher
2)    Environmental Law in Burma by Peter Gutter
3)    Myanmar 2008’s constitution
4)    Wikipedia’s Environmental Impacts Assessment

Photo at http://www.flickr.com/photos/jeffmcneill/5351108138/sizes/z/in/photostream/

ၾကည့္တက္သူ ျမင္၏

ၾကည့္တက္သူ ျမင္၏

ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးလမ္းစကုိ ဒိထက္ပုိၿပီးအားေကာင္းလားေအာင္ တြန္းအားေပးဖုိ ့ လူတုိင္းမွာ တာဝန္ရွိတယ္လုိ ့ယူဆတယ္။

ဦးသိန္းစိန္ကုိလည္း အားေပးပါ။ ၿပီးေတာ့ ေဒါ္စုကုိဆက္လက္ေထာက္ခံေၾကာင္း ျပဖုိ ့လုိတယ္။

ဒါေပမဲ့လက္ရွိ ျပည္ပက အတုိက္အခံေတြဟာ အရင္အတုိင္း နအဖ ဘာဘဲလုပ္လုပ္ မေကာင္းေျပာဖုိ ့ေလာက္ပဲ သိတယ္။ သံသယရွိေတြလည္း မေပ်ာက္ေသးဘူး။

အခုခင္ဗ်ားတုိ ့ေျပာေနတဲ့ လက္ေတြ ့ကိစၥေတြ ပါလာေနၿပီ။ လႊတ္ေတာ္မွာ ေကာ္မတီေတြအမ်ားႀကီးထပ္ၿပီး ဖြဲ ့တဲ့ကိစၥ၊ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အမ်ဳိးသမီးေကာ မ်ဳိးသားေကာ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ကိစၥ၊ ဦးေအာင္ၾကည္နဲ ့ဆက္တုိက္ေတြ ့ၿပီး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲလုပ္တဲ့ကိစၥ၊ အန္အယ္ဒီက လူႀကီးေတြကုိယ္တုိင္က အေကာင္းျမင္ေနတဲ့ကိစၥ၊ ေဒါ္စုကုိယ္တုိင္က ေက်နပ္ေၾကာင္းေျပာတဲ့ကိစၥ၊ ျပည္ပမွာ ဘယ္ေသာင္ကုိ ဆုိက္ရမွန္းမသိတဲ့ လူေတြရဲ  ့ကိစၥ၊ စတဲ့ ဟာ ေတြဟာ လက္ေတြ ့မဟုတ္လုိ ့ဘာေတြလဲ။

တစ္တုိင္းျပည္လုံးအပစ္ရပ္၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္ဖို ့စတဲ့ဟာေတြလည္း လာမွာပါ။ အခုမွ စ-လုံးေရ စ ပဲရွိေသးတယ္။

သူတုိ ့ေနရာမွာသာ ခင္ဗ်ားတုိ ့ဝင္ၿပီး လုပ္ၾကည့္ပါအုံး။ ေတြးၾကည့္ပါအုံးဗ်ာ။

အခုေလာေလာ ကိစၥက လုပ္ေနၾကထုံးစံအတုိင္း ေဒါ္စုနဲ ့အန္အယ္ဒီလုပ္သမွ်ကုိ ေထာက္ခံဖုိ ့အားေပးဖုိ ့လုိတယ္။ က်ေနာ္တုိ ့ဘက္က ေလနဲ ့ပဲ လက္ေတြ ့ျပၾကတာကုိမ်ား ကပ္ေစးနဲေသးတယ္။ ပဲမ်ားေသးတယ္။

ေဒါက္တာဦးစိန္ဝင္းကလည္း တမ်ဳိး။ ရူးေနလားမသိဘူး။ အခုထိအစုိးရ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တဲ့...ရွက္လည္းမရွက္ဘူး။

မေန ့က ဦးသိန္းစိန္နဲ ့ဂ်ီေတာ့မွာ ေတြ ့တယ္။ သူကဒီလုိေျပာတယ္ဗ်။

" မင္းတုိ ့ျပည္ပက အတိုက္အခံေတြကုိ သနားတယ္" တဲ့။ ေစာက္လုပ္ေစာက္ကုိင္မရွိ ေစာက္တင္းနဲ ့ေဘးထုိင္ဘုိင္ၾကၿပီး တခ်ိန္လုံးသူမ်ားလုပ္သမွ် ဘူ လုိက္ေနၾကတာတဲ့ဗ်ာ....။ က်ေနာ္ကေတာ့ဗ်ာ ဦးသိန္းစိန္ကုိ ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုေတာင္ ေပးလုိက္ခ်င္ေသးတယ္။ သူ ့ေၾကာင့္ ဒီလုိ အေျခအေနျဖစ္လာတာပဲ။

ေဒါက္တာ ဦးေဇာ္ဦး

ဒီႏွစ္အတြက္ ျပည္ပေ၇ာက္ ပညာ၇ွင္ေတြထဲမွာ အေပါက္ေ၇ာက္ဆုံးျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာ ဦးေဇာ္ဦးကုိ အေတာ္ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ သူ ့လုိ ဘယ္သူမွ မလုပ္ႏုိင္ေသးဘူး။ ဒီလုိလူမ်ုိးကုိမွ မေလးစား၇င္ ဘယ္သူ ့ကုိေလးစား၇မွာလဲ။ ဗဟု အဖြဲ  ့ကိုေတာ့ ႀကိဴက္တယ္ဗ်ာ။ တကယ္လက္ေတြ ့ၾကတယ္။

To U Thein Sein

ႏုိင္ငံေ၇းအက်ဥ္းသားေတြလြတ္ေပးမွ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးမွ ဘာေပးမွ ညာေပးမွ က်ေနာ္တုိ ့ျပန္လာၿပီးလုပ္ပါမယ္လုိ ့ေျပာတဲ့လူမ်ားခင္ဗ်ား- ဦးသိန္းစိန္ဟုေခါ္ေသာ ဦးေျပာင္ႀကီးေပးသည့္ စကားကုိ ခဏခဏ နားေထာင္ၾကည့္ပါ။ ၈၈-ေနာက္ပုိင္းကလူေတြပဲ ေခါ္ပါတယ္။ ၈၈-မွာ ေတာခုိလာတဲ့လူေတြ ၈၈-အထက္ပုိင္းက ျပည္ပေ၇ာက္ေနတဲ့လူေတြ မလာနဲ  ့လုိ ့ေျပာတာနဲ ့တူတယ္။ က်ေနာ္ပဲ မွားတားမသိ..ဟဲ.ဟဲ။ ႏုိင္ငံေ၇းအက်ဥ္းသားေတြက ငမြဲေတြဆုိေတာ့ အစုိး၇အတြက္ အခြန္မ၇ႏုိင္ပါ။ ႏုိင္ငံျခားက လူေတြက တုိင္းျပည္ကုိသြား၇င္ အနည္းဆုံး သုံးျဖဴန္းမွာဆုိေတာ့ ပိုက္ဆံ၇ႏုိင္တယ္။ ကမာလွည့္ခ၇ီးသည္ေတြကုိေတာင္ အားကုိးစ၇ာမလုိဘူးဗ်ာ။ အထူးသျဖင့္ မျပန္ခ်င္တဲ့လူေတြထဲမွာ ထုိင္းနဲ ့ကုလားျပည္က ဒီမုိကေ၇စီေ၇းေတာ္လွန္ေနသူေတြက ဘယ္ျပန္ခ်င္ပါ့မလဲ။ တခ်ိဴ  ့က အန္၈်ီအုိနဲ ့လုပ္စားတာက ျပည္တြင္းျပန္တာထက္ပုိၿပီးကုိက္တယ္ဗ်ာ။ အမ်ားစုကေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ ့သိတဲ့အတုိင္း ထမင္းေတာင္ ဟင္းေကာင္းေကာင္းနဲ ့ မစား၇တဲ့လူေတြ။ ငမြဲေတြ။ ထုိင္းမွာေန၇င္ေတာင္ ဗုိက္ဝေသးတယ္။ တယ္လီဖုန္းနဲ ့အင္တာနက္၇ွိေတာ့ ႏုိင္ငံေ၇းကို ေလနဲ ့အာလုိ ့၇တယ္။ ျပည္တြင္းျပန္ေတာ့မွ ေခြး ေန၇ာမ၇သလုိျဖစ္မွာကို ဘယ္သူမွ မလုိခ်င္ဘူး။ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ-ေက်ာ္ ျပည္ပေနလာတာ အထုိင္ၾကေနၿပီ။ ေနာက္ၿပီးဗ်ာ ခင္ဗ်ားတို ့စဥ္းစားၾကည့္ၾက။ ျပည္တြင္းျပန္၇င္အနဲဆုံးလမ္းစ၇ိတ္ေတာ့၇ွိ၇တယ္။ စားဖုိ ့ေသာက္ဖုိ ့၇ွိတယ္။ ဘာမွမ၇ွိတဲ့လူေတြကေတာ့ အစုိး၇ကအနဲဆုံး ၿခံေလးတစ္ကြက္ေပး၇င္ေတာ့ ျပန္ၾကမယ္ထင္တယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ ျပန္ႏုိင္တာေပါ့။ ျပန္ခ်င္တာေပါ့ဗ်ာ။ ကိုယ့္မွာ အေတာ္ေလး ခုိင္ေနၿပီပဲ။ ၇န္ကုန္မွာ သြားၿပီး ႏုိက္ကလပ္ေတာင္ တက္လုိ ့၇တယ္။ ဒါေပမဲ့ဗ်ာ- ေျပာသာေျပာ၇တာ။ ေၾကာက္တယ္ဗ်။ ဗမာေတြကသိတဲ့အတုိင္း မထင္၇င္ မထင္သလုိလုပ္တာ။ ေတာ္ၾကာေန အင္းစိန္းေထာင္မွာ တာလေပါေသာက္ေန၇အုံးမယ္။ စဥ္းစားေနတုန္းဗ်ဴိ  ့။ ဦးသိန္းစိန္ကလည္းဗ်ာ ကပ္ေစးနဲလုိက္တာ။ ဘာျဖစ္လဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ျပန္လာၾကေဟ့...ဆုိ၇င္ အားလုံး ဘာမွ အျငင္းပြားေနမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေတာ့ က်ေနာ္မႀကိဴက္ဘူးဗ်ာ။ ဘာျဖစ္လုိ ့လဲဆုိေတာ့ ဒီစကားလုံးကုိမႀကိဴက္လုိ ့။ က်ေနာ္တုိ ့ကပဲ လူဆုိးေတြ ၾကေနတာပဲ။ လက္၇ွိ ျပည္ပမွာ၇ွိေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ဟုေခါ္ေသာ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ တစ္ဦးခ်င္း က်ေနာ္တုိ ့လုိ ျပန္၇ဲမွာမဟုတ္ဘူး။သူတုိ ့အုပ္စုနဲ ့၈န္က်ယ္တဲ့အမ်ူိးဗ်။ ေနာက္လုိက္မပါ၇င္ ဘယ္မွမသြား၇ဲဘူး။ မယုံ၇င္ ေလ့လာၾကည့္ပါ။ ဥပမာ ကိုမုိးသီးတစ္ေယာက္တည္း သကၤန္းက်ြန္းကိုျပန္၇ဲလား။ အခု အတိုက္အခံဘက္က တုန္ ့ျပန္တဲ့အသံေတြကုိ ဖတ္၇ ၾကား၇တာက တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ပုံစံျဖစ္ေနတယ္။ အမွန္မွန္က တပ္ေပါင္းစုကေန တစ္သံတည္း ထြက္၇မဲ့ တုန္ ့ျပန္သံျဖစ္၇မွာေပါ့။ ဥပမာဗ်ာ- က်ေနာ္တုိ ့ကေတာ့ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကုိ လြတ္ေတာ္ကေန အတည္ျပဴၿပီး သမတႀကီး လက္မွတ္ထုိးထားတဲ့ ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ဖတ္၇ေတာ့မယ္ လုံးဝ ျပန္လာမယ္ဆုိတဲ့အသံေပါ့။ ဒီလုိျဖစ္ေတာေတာင္ လက္ခ်ဴိးေ၇လုိ ့၇တဲ့လူေတြေလာက္ပဲ ျပန္လာၾကမွာပါ။ မပူနဲ ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ သမတႀကီး ေငြ၇ႏုိင္တဲ့လူေတြ ပညာတက္တဲ့လူေတြေလာက္ပဲ အေလးထားေခါ္တာေပါ့။ နယ္စပ္က အတိုက္အခံကုိ အထင္မႀကီးပါ။ ဒါက က်ေနာ့္အျမင္ျဖစ္ပါတယ္။ မွန္၇င္လည္းမွန္မယ္။ မွား၇င္လည္းမွားမယ္။ တကယ္တမ္းေျပာ၇၇င္ေတာ့ လက္၇ွိအေနအထားအထိ အစုိး၇က နဲနဲေလးပဲ ေလွ်ာ့တာလုိ ့ျမင္ေသးတယ္။ က်န္တာကေတာ့ အ၇င္အတုိင္းပဲ။ ဒီလုိ နဲနဲေလးေလွ်ာ့တာကုိမွ မယူထား၇င္ ကုိယ္ပဲ ေနာက္ၾကက်န္၇စ္မွာပဲ။ ဆုိေတာ့ က်ေနာ္ကေတာ့ အလည္သြားခ်င္တာ အ၇မ္းျဖစ္္ေနတာပဲ။ သႀကၤန္ေလးေတာ့ ေပ်ာ္ခ်င္ေသးတယ္ဗ်ာ။ အဖုိးအဘြားေတြ ေဆြမ်ဴိးေတြနဲ ့လည္း ေတြ ့ခ်င္ေသးတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ ့အတူတူ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး မွဴးခ်င္ေသးတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီလုိ ျပန္ခြင့္ေပးတာကုိေတာ့ အထူးေက်းဇူးတင္တယ္။ နဲနဲေလာက္ေတာ့ ပိုေပးအုံးဗ်ာ။ ကပ္ေစးအ၇မ္းမနဲပါနဲ ့ လုိ ့ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျပန္သာ ျပန္၇မွာ ေၾကာက္ေတာ့ေၾကာက္တယ္။

စိန္ဗမာစကားနဲ႔စာ ကမၻာသုံးျဖစ္ေစရမည္...

တကမၻာလုံးမွာ စကားတစ္ခုပဲရွိရင္ သိတ္ေကာင္းမယ္။ ဒါဆုိရင္ ဘာသာစကားသင္ၾကားမႈအတြက္ ေပးရတဲ့အခ်ိန္ေတြ သက္သာသြားမယ္။ ႏုိင္ငံတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ပုိၿပီး ဆက္ဆံလုိ႔ေကာင္းမယ္။ နည္းပညာ၊ ဗဟုသုတ စတဲ့ ဘာညာအီစီကလီေတြလည္း အလြယ္တကူဖလွယ္ႏုိင္မယ္။

အခုေတာ့ဗ်ာ သင္ရတဲ့အဂၤလိပ္စာ။ တက္ကုိမတက္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။

ဗမာျပည္ကလူေတြ ဗမာစကားမေျပာပဲ အဂၤလိပ္လုိေျပာရင္ သိတ္ေကာင္းမွာ။ ဒါမွမဟုတ္ အဂၤလိပ္ေတြ၊ ဂ်ပန္ေတြ၊ တရုတ္ေတြလည္း ဗမာစကားတစ္ခုတည္း ေျပာရင္အရမ္းေကာင္းမွာပဲ။ ဘာသာစကားတစ္ခုခုကုိ အားလုံး၀ုိင္းေျပာလုိက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းမလဲလုိ႔ ေတြးေနမိတယ္။

ဗမာျပည္သည္ ဒုိ႔ျပည္၊ ဗမာစာသည္တုိ႔စာ။ တုိ႔စကားကုိ ေလးစားပါဆုိတဲ့ ဟာႀကီးနဲ႔ ပက္သက္လုိ႔လည္း စဥ္းစားမိတာက ဒီလုိပါ။ အထူးသျဖင့္ စကား နဲ႔ စာေပ ကိစၥ။ ဒီဟာေတြက ဘယ္ေလာက္ ၾကာရွည္ခံမွာလဲ။ဘာ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ အရမ္းကို ဖက္တြယ္ထားၾကတာလဲ။ မရွိေတာ့ေကာ ဘာျဖစ္လဲ။ ရွိေနေတာ့ေကာ ဘာျဖစ္လဲ။ သူမ်ားစကားနဲ႔စာေပကုိသုံးေတာ့ေကာ ဘာျဖစ္လဲ။

ဗမာစကား၊ ဗမာစာ မရွိေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ဘူးလုိ ့က်ေနာ္ထင္တယ္။ ဘာမွ သြားၿပီး အသားလြတ္အထင္ႀကီးၿပီး ေလွ်ာက္ေျပာေနစရာ မလုိေတာ့ဘူးလုိ႔ထင္တယ္။ မြန္ကလည္း မြန္စကားမွ မြန္စကား။ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမွာတုိ႔ ဘာတုိ႔။ အျခားတုိင္းရင္းသားေတြကလည္း သူတို႔ စကားမွစကား။ ဗမာျပည္မွာ ဘာသာစကားေတြက မႈိလိုေပါက္၊ လူမ်ဳိးေတြကလည္း မုိးတြင္းမွာပၚတဲ့ ဂဏန္းလုံးေတြလုိ မ်ားမွမ်ား။

ေနာင္ဆုိရင္ အနာဂတ္တုိင္းျပည္မွာ အဂၤလိပ္စာကုိ ႏို္င္ငံသုံးဘာသာတစ္ခုအေနနဲ႔ လုပ္ထားရင္ ပုိၿပီးေကာင္းမယ္။ ဒါမွ လူတုိင္းအဂၤလိပ္လိုတက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွာ ဘာျဖစ္ေနတယ္ဆုိတာကုိ လုိက္မွီၾကမွာ။ အခုၾကေတာ့ဗ်ာ ဘာမွသုံးစားလုိ႔ မရတဲ့ မြန္စကား၊ ကရင္စကား၊ ရွမ္းစကား၊ ပအုိ၀္စကားေတြပဲ တုိင္းျပည္မွာ ရွိေနတယ္။ ဒီစကားေတြက တကယ္တမ္းေျပာရရင္ နယ္ေျမကြက္ကြက္ေလးတစ္ခုထဲမွာ သုံးလုိ႔ရေနတယ္။

အဓိက အဂၤလိပ္စာနဲ႔စကားကုိ လက္တေလာမွာ လူေတြ အဓိကသုံးေနၾကၿပီဆုိေတာ့ ေနာင္လည္း ဒီစကားပဲ ကမၻာသုံးစကားျဖစ္မွာပဲ။ သူမ်ားလူမ်ဳိး၊ သူမ်ားစာေပေတြက လႊမ္းမုိးတာကုိ မခံႏုိင္ရင္ ကုိယ့္ရဲ  ့စာေပနဲ ့စကားကုိ ျပန္႔ပြားေအာင္ က်ဳိးစားၾကေပါ့။ ကရင္ေတြ၊ မြန္ေတြ၊ ဗမာေတြ ႏုိင္ငံျခားမွာ ကရင္စကားေျပာသင္တန္း၊ မြန္စကားေျပာသင္တန္း၊ ဗမာစကားေျပာသင္တန္းဆုိၿပီး အခမဲ့ဖြင့္ၾကည့္ပါလား။ ကုိယ့္စာကုိ ျပန္ ့ပြားေအာင္အေနနဲ႔။ ဦးသိန္းစိန္တုိ႔ ဒီေလာက္ကုိယ့္တုိင္းျပည္ကုိ အထင္ႀကီးေနရင္ က်ေနာ္ေျပာတဲ့အတုိင္းလုပ္ၾကည့္။ ဘယ္သူမွ စိတ္၀င္စားမွမဟုတ္ဘူး။

ဒီေန႔ကစၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ရဲ  ့ဗမာစကားကုိ ကမၻာသုံးျဖစ္ေအာင္ က်ဳိးစားၾကစုိ႔။ ဒါမွ မဟုတ္တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးကို ဦးစားေပးတဲ့အေနနဲ႔ ရွမ္းစကားကုိ ကမၻာသုံးျဖစ္ေအာင္လုပ္ၾကစုိ႔။ အဂၤလိပ္ေတြလည္း ရွမ္းစကားေျပာ၊ ဂ်ပန္ေတြလည္း ရွမ္းစကားေျပာ။ ဒါဆုိရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းလုိက္မလဲ။

ေတြးေနတာပါ။

ကဲ...ဒီေတာ့ဗ်ာ။ တလြဲမေတြးပါနဲ႔။ ဒါမွမဟုတ္ က်ေနာ္ပဲ တလြဲေတြးေနလားမသိ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္လုိပဲေျပာေျပာ ေလက ေလပါပဲ။

လူ႔ေဘာင္သစ္က ေစာက္တလြဲ လူအခ်ဳိ ့သုိ႔-

အခုကတည္းက ရွင္းထားတာ ေနာင္အတြက္ အရႈပ္အရွင္း၊ မနာလုိတဲ့စကားေတြ အတြက္ ေရွာင္ရွားႏုိင္ေအာင္လုိ႔ ဒီစာကုိေရးပါတယ္။

အခု က်ေနာ္ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံမွာ ေနတယ္။ ကိုယ့္ပိုက္ဆံနဲ႔ ကိုယ္ပညာသင္တယ္။ ကုိယ့္ဘ၀ကုိ ကုိယ္တုိးတက္ေအာင္ထူေထာင္တယ္။ ဒီလုိထူေထာင္တဲ့ေနရာမွာ ဘယ္သူ ့ဆီကမွ လက္ျဖန္႔ခံၿပီး မေတာင္းဘူး။ ပညာသင္ဖုိ႔ကိုလည္း ဘယ္စေကာလားရွစ္မွ မရဘူး။

သူမ်ားေတြပညာသင္တာက ေတာ္လွန္ေရးအေပၚကုိ သနားလို႔ တုိးတက္ေအာင္ဆုိၿပီး သူမ်ားေတြေထာက္ပံ့တဲ့ စေကာလားရွစ္နဲ႔  သင္ၾကတယ္။

အခု က်ေနာ္ခံျပင္းတဲ့စကားရွိတယ္။ ဒီစကားကေတာ့ မင္းအခုလုိျဖစ္တာက လူ ့ေဘာင္သစ္ေၾကာင့္။ လူ႔ေဘာင္သစ္က ေကၽြးလာတာကုိစားလာၿပီး ေက်းဇူးကန္းတယ္။ သစၥာမဲ့တယ္။ ေစာ္ကားတယ္ဆုိတဲ့စကားေတြနဲ႔ပက္သက္ၿပီးရွင္းျပခ်င္တယ္။

ဘယ္သူက ေက်းဇူးကန္းတာလဲ၊ ဘယ္သူက ေစာ္ကားတာလဲဆုိတာကုိ အားလုံးသိေအာင္ ေရးျပမွ ရမယ္ထင္လုိ႔ အခုလုိေရးလုိက္တာပဲ။

က်ေနာ္ မဲ့ေဆာက္အေျခစုိက္ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီကုိ ၁၉၉၉-ခုႏွစ္မွာေရာက္တယ္။ ေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ အားလုံးဟာ ၿမိဳ  ့ေပၚမွာေကာင္းစားေနတဲ့အခ်ိန္။ ပညာေတြ အသီးသီးသင္ေနၾကတဲ့အခ်ိန္။ က်ေနာ္တုိ႔နဲ႔ရြယ္တူေတြေတာင္ နီးစပ္ရာေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြရဲ  ့ ကူညီမႈေၾကာင့္ ပညာေကာင္းေကာင္းသင္ေနရၿပီ။ သူတုိ႔သင္ရသလုိ က်ေနာ္မသင္ခဲ့ရဘူး။ က်ေနာ္စစ္တုိက္ရတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာ ရဲေဘာ္ႀကီးေတြနဲ႔ အတူတူ ျဖတ္သန္းရတယ္။ အသက္ေဘးနီးစပ္တဲ့ အလုပ္ကုိ ခဏခဏလုပ္ခဲ့တယ္။ သူမ်ားေတြရဲ  ့ခုိင္းဘက္၊ မလုပ္ခ်င္တဲ့အလုပ္ကုိ အနစ္နာခံၿပီး လုပ္ေပးခဲ့ဘူးတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ရတဲ့ လစာက ဘတ္ေငြႏွစ္ရာပဲရတယ္။ ခေလးမုန္႔ဖုိးေတာင္မရွိဘူး။

က်ေနာ္တုိ႔ဒီလုိရေနတဲ့အခ်ိန္မွာ မဲ့ေဆာက္၊ ခ်င္းမုိင္က ေခါင္းေဆာင္ႀကီးေတြ ေလယ်ာဥ္ပ်ံစီးေနၾကပီ။ ေငြကုိ အလွ်ံအပယ္သုံးေနၾကပီ။ နာမည္ေတာ့ တပ္ၿပီးမေျပာခ်င္ဘူး။ မဲ့ေဆာက္က စားေသာက္ဆုိင္ေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ ညေနတုိင္းမ်ဳိဆုိ႔ေနၾကပီ။ ဒီလုိျဖစ္တဲ့ဘ၀ကို ကိုယ္နဲ႔မထုိက္လုိ႔ပဲ မရတာဆုိၿပီး ေနခဲ့ဘူးတယ္။

ေရွ  ့တန္းမွာ ဆင္းတုန္းကလည္း ဘာလစာမွမရဘူး။ စားရေတာ့လည္း ငပိနဲ႔တုိ႔စရာ။ ေရွ  ့တန္းက ျပန္လာၿပီး မဲ့ေဆာက္ကုိေရာက္တယ္။ အဲဒိကေနတဆင့္ ဒုကၡသည္စခန္းထဲျပန္တယ္။ အဲဒိအခ်ိန္ၾကမွ အဂၤလိပ္စာကုိ ရဲေဘာ္ေတြရဲ  ့မုန္ ့ဖုိး စုၿပီး ကရင္ဆရာႀကီးကုိ ငွား ၿပီးသင္ရတယ္။ ကုိယ့္ေငြနဲ႔ကုိယ္သင္ရတယ္။ သင္လုိ႔မၿပီးေသးဘူး ဘုရားသုံးဆူၿမိဳ  ့နားကုိ ေျပာင္းရတယ္။

အဲဒိမွာလည္း ေရွ  ့တန္းဆင္း။ စစ္သင္တန္းတက္နဲ႔ စုတ္ျပတ္သတ္ေအာင္ ေနရတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီလုိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔နဲ ့ရြယ္တူေတြ အဆင့္ျမင့္အဂၤလိပ္စာသင္တန္းေတြတက္ေနရၿပီ။ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ဆုိင္ကယ္တ၀ီ၀ီနဲ႔ ကဲေနၾကပီ။ ၿမိဳ  ့ေပၚမွာေကာင္းေကာင္းေနၿပီး ေပါက္ကရလုပ္ေနၾကပီ။ ပါတီက အဖြဲ႔၀င္ေတာင္မကဘူး၊ တျခားပါတီက ေကာင္မေလးေတြ၊ ျပည္တြင္းကလာတဲ့ေကာင္မေလးေတြက ကုိယ့္ထက္ေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္သင္ရတယ္။ ေနရတယ္။ ဒီလုိျဖစ္ေနတာကို သိတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္ စံခလပူရီမွာ အဂၤလိပ္စာသင္တန္းတက္တယ္။ ဘယ္သူမွ တက္ခုိင္းလုိ႔မဟုတ္ဘူး။ အခမဲ့သင္တန္း။ ဆရာမနာမည္က မႏွင္းျဖဴ။ သူ ့ေယာက်္ားက မြန္ျပည္သစ္ပါတီက ႏုိင္ဗညားမြန္။ ဆရာမေၾကာင့္ က်ေနာ္ အဂၤလိပ္စာအေျခခံေကာင္းေကာင္းရသြားတယ္။

ၿပီးေတာ့ မဲ့ေဆာက္မွာ လူငယ္ညီလာခံဆုိၿပီးလုပ္တယ္။ အျပန္မွာ ကေနဒါက ဆရာမတစ္ေယာက္ကုိ က်ေနာ္တုိ႔ရုံးမွာ ေနၿပီး အဂၤလိပ္စာသင္တန္းလုပ္ဖုိ႔ က်ေနာ္ေခၚလာခဲ့တယ္။ အားလုံးသင္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ ၾသစေတ်းလ်ကေပးတဲ့ စီအမ္သရီးကုိ အေ၀းသင္တက္ခြင့္ရတယ္။ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ ကုိယ့္ေျခေထာက္ေပၚကိုယ္ရပ္ၿပီး က်ဳိးစားသင္ယူလာရတယ္။ လူ႔ေဘာင္သစ္က ေပးတဲ့ သင္တန္းကုိတက္ၿပီး တက္လာခဲ့တာမဟုတ္ဘူး။ သူမ်ားေတြေကာင္းစာေနခ်ိန္မွာ ဘုန္းေက်ာ္ကေတာ့ ထားရာေနေစရာသြားပဲ။ ဒါကိုအားလုံးသိတယ္။ ဆုိေတာ့ က်ေနာ့္ကုိေပါက္ကရမေျပာနဲ႔။ ေျပာတဲ့လူတုိင္းက ဘာျဖစ္တယ္ဆုိတယ္ ထုတ္ေျပာဖုိ႔ ၀င္မေလးဘူး။

ေတာထဲမွာ အဂၤလိပ္စာသင္တုန္းက ဘယ္ဆရာမွမသင္ေပးဘူး။ ကိုယ္ကုိယ္တုိင္တက္ခ်င္လုိ႔ အရွင္သုမနစာအုပ္ကိုပဲ အာဂုံေဆာင္ထားရတဲ့ဘ၀ပါ။

မိန္းမရေတာ့လည္း သူမ်ားေတြလုိ မဂၤလာမေဆာင္ရဘူး။ ပါတီေပးတဲ့ သုံးေထာင္နဲ႔ ဘယ္ေကာင္မွ မကူညီခဲ့ဘူး။ ပါတီကေန အျပင္ထြက္ေနၿပီးေနေတာ့ အန္အယ္ဒီက ကုိစုိးဟန္ပဲ အိမ္ရွာေပး၊ကူညီေပးတယ္။ လူ႔ေဘာင္သစ္က ဘာမ်ားလုပ္ေပးခဲ့လဲ။ ဘာ့ေၾကာင့္ အျပင္မွာ ထြက္ေနရလဲဆုိေတာ့ ကိုယ့္ညီေတြေရာက္လာလုိ႔ပဲ။ သူတုိ႔သာဆက္ၿပီး ပါတီအေနၾကာၿပီး မွီခုိေနရင္ ဒိထက္ဆုိးတဲ့အသံေတြကုိ ထပ္ၿပီးၾကားရႏုိင္တယ္ဆုိတဲ့ အေတြးကုိသိလုိ႔ ဆင္းရဲ ဒုကၡခံၿပီးေနတယ္။ ဒီလုိေနဖုိ႔အတြက္ ကုိယ္ရသင့္တဲ့ပိုက္ဆံသြားေတာင္းတာေတာင္ သူေတာင္းစာလုိ ေတာင္းရတယ္။ ေငြကိုိင္တဲ့လူက အရက္ဆုိင္မွာ ေသာက္ေနတာကုိ ထုိင္းၿပီးေစာင့္ရတယ္။ ေပးေတာ့လည္း သူ ့ေငြၾကေနတာပဲ။

က်ေနာ္တုိ႔ ညီအစ္ကုိေတြပါတီေနၿပီး ပါတီရဲ  ့ေထာက္ပံ့မႈကို ခံတယ္။ ဟုိလူကခုိင္း၊ ဒီလူက ခုိင္းတာမွန္သမွ် ကၽြန္လုိလုပ္ေပးခဲ့ဘူးတယ္။ ပိုက္ဆံသြားေတာင္းတဲ့အခ်ိန္မွာေတာင္ ဓားနဲ႔ခုတ္မယ္ဆုိတဲ့ အရက္မႈးသမားနဲ႔ေတာင္ႀကဳံရတယ္။ ဒီလုိရန္ရွာတဲ့လူၾကေတာ့ သူတုိ႔လူခ်င္းမို႔ဖူးဖူးမႈတ္ထားတယ္။ 

ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ လူ႔ေဘာင္သစ္က လူေဟာင္းတစ္စုက ေနာက္ေရာက္တဲ့ရဲေဘာ္ေတြမွန္သမွ် သူတုိ႔ ထမင္းကုိ ထုိင္စားေနရတဲ့အေပါက္မ်ဳိးနဲ႔။ တခါလာလည္း မင္းက ပါတီကုိ ဘာမ်ားျပန္လုပ္ေပးဘူးလဲဆုိတဲ့ေမးခြန္းက သူတုိ႔ရင္ထဲမွာရွိတယ္။ ဒီပါတီကုိ ငါတုိ႔ သယ္လာတာကြ။ အခုလုိေနရတာ ငါတုိ႔ေၾကာင့္ဆုိၿပီး ရင္ထဲမွာရွိတယ္။ အမွန္မွန္က သူတုိ႔ကမွ ဘ၀ ေမ့ေနတာ။ လူေလးရွိတာကမွ ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ ဗဟိုေကာ္မတီက ၁၅-ေယာက္။ အခုထက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ပဲ။ တခ်ဳိ  ့ဆုိရင္ ဘာအရည္အခ်င္းမွမရွိဘူး။ ၈၈-ကတည္းက အတူတူလုပ္လာဆုိၿပီး ေနရာေပးတာပဲရွိတယ္။

ေနပါဦး။ ခင္ဗ်ားတုိ႔စားေနတဲ့ ပိုက္ဆံေတြကုိ ဘယ္သူေပးလဲ။ ဘယ္ကရလဲ။ ေနာက္ဆုံး ပါတီ၀င္ထုရဲ  ့နာမည္ကုိ သုံးၿပီး အန္ဂ်ီအုိေတြဆီကေနေတာင္းတယ္။ သူတုိ႔လုပ္စာနဲ႔ေပးသလုိ၊ ေကၽြးသလုိမ်ဳိး သူတုိ႔စိတ္ထဲမွာ ဒီအတုိင္းရွိေနတာက မေကာင္းဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးလူ ့ေဘာင္သစ္ဟာ လက္ခ်ဳိးေရလုိ႔ရတဲ့ အင္အားေလာက္ပဲရွိေတာ့တယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ သူတုိ႔က က်ေနာ္တုိ႔ကုိ ထမင္းေကၽြးသလိုမ်ဳိး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေက်းဇူးရွိတယ္ေပါ့။ အမွန္မွန္က ဒီလူေတြကို ေအာက္ေျခကလူေတြက ထမင္းေကၽြးထား၊ အရက္တုိက္ထားတာ။ အခုထက္ထိ ႏုိင္ငံျခားမွာ ေနတာေတာင္ အာဏာကျပခ်င္ေသးတယ္။

ဟုတ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ  ့လူေတြကုိၾကည့္ၿပီး က်ေနာ္က်ဳိးစားၿပီးစားသင္ခဲ့တယ္။ အတုခုိးခဲ့တယ္။ ဒါကလြဲရင္ လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီဟာ က်ေနာ္ ခ်မ္းသာေအာင္၊ က်ေနာ္ပညာတက္ေအာင္ ဘာမ်ားအေထာက္အကူျပဳေပးခဲ့လဲ။ သူတုိ႔နီးစပ္ရာလူေတြေလာက္ပဲ အားေပးကူညီခဲ့တယ္။ ေငြေတြအလြဲသုံးစားလုပ္ခဲ့တယ္။ ၾသစေတ်းလ်ကုိေရာက္တဲ့အထိ က်ေနာ့္လက္ထဲမွာ ေဒၚလာငါးဆယ္ေတာင္မပါဘူး။

ဘယ္အလုပ္မွာမဆုိ အလုပ္လုပ္ၿပီး ကိုယ့္အတြက္အက်ဳိးခံစားခြင့္ေတာ့ရွိတယ္။လစာရသင့္တယ္။ က်ေနာ္ လုပ္တဲ့အခ်ိန္မွာ လစာမေျပာနဲ႔။ မုန္ ့ဖုိးေတာင္အႏုိင္ႏုိင္။ ေငြေတြ ဘယ္ေရာက္ကုန္လဲ။ ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ  ့ေငြေတြအလြဲသုံးစားလုပ္တာကိုၾကေတာ့ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္းမုိ႔ ဘာမွမေျပာဘူး။ အခုၾကေတာ့ လစာနဲ႔ဘာနဲ႔။

က်ေနာ္လစာေပးၿပီးကုိယ့္အိမ္နဲ႔ကိုယ္ေနၾကရေအာင္လုိ႔ေျပာတာကိုၾကေတာ့ ေစာက္ဂရုမစုိက္။ ပါတီကလည္း ဘာအလုပ္မွ မေပးႏုိင္။ လူတစ္စုေလာက္ပဲ အထဲကိစၥဆုိတဲ့ အလုပ္ပဲရွိတယ္။ က်န္တဲ့လူက အလုပ္လက္မဲ့။ ဒါ့ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံျခားကိုထြက္ၾကတာေပါ့။

ေတာ္လွန္ေရးခုတုံးလုပ္၊ ေတာ္လွန္ေရးရဲ  ့အညႊန္ ့ကုိခူးစားတယ္၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ကုိ ခုတုံးလုပ္တယ္၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ကုိ ေက်ဇူးကန္းတယ္ဆုိတဲ့စကားကုိေျပာတဲ့လူမ်ားခင္ဗ်ား....ခင္ဗ်ားတုိ႔ေစာက္ခြက္ေတြကုိ မွန္နဲ႔ေသေသခ်ာခ်ာၾကည့္ၿပီး ေျပာပါ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ လည္ေခ်ာင္းေတြကို ေျခမနဲ႔ကေလာ္ထုတ္ရင္ေတာင္ ျပည္သူေတြထမင္းေတြ အေတာင့္ လုိက္ထြက္လာႏုိင္တယ္။

ဒီေန႔အခ်ိန္အထိ က်ေနာ္လုံး၀ပညာမတက္ေသးပါ။ ေငြလည္းမခ်မ္းသာေသးပါ။ ကုိယ္ကေတာ့ မက်ဳိးစား၊ ပညာမသင္ပဲ၊ သူမ်ားေတြ ပညာတက္သြား၊ ေငြခ်မ္းသာသြားတာကုိ မနာလုိမရႈ  ့စိတ္မျဖစ္ပါနဲ႔။ တခ်ိန္လုံး လူစုၿပီးအရက္ေသာက္ၿပီး အတင္းေျပာဖုိ႔ေလာက္စိတ္ကူးရွိေနရင္လည္း ႏုိင္ငံေရးမလုပ္ၾကပါနဲ႔။

ဒီေတာ့ရွင္းရွင္းပဲ ေျပာမယ္။

လူ႔ေဘာင္သစ္နဲ႔တြဲလုပ္မွ ေတာ္လွန္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရးမဟုတ္ဘူး။ ေစာက္ခ်ဳိးေတြျပင္ၾက။မျပင္ရင္ေတာ့ ေနာက္ဆုိရင္ အားနာလုိ႔မေျပာပဲထားတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ထပ္ၿပီးလာမယ္။

အမ်ဳိးဖ်က္မေတြ

အမ်ဳိးဖ်က္မေတြလုိ႔ပဲ နာမည္တပ္မယ္။ ယူစရာ ဒီေလာက္ရွားရလားဗ်ာ။ ဒီေလာက္ဗမာေတြ တပုံႀကီး ရွိပါရက္နဲ႔ အျမင္မေတာ္တာကုိမွ လုပ္ရက္ၾကေလတယ္။ ေခတ္မွီတာလား၊ အခ်စ္ေတြမ်ား ကေယာင္ေျခာက္ျခား ျဖစ္ကုန္ၾကလားမသိဘူး။
က်ေနာ္ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံ၊ ထုိင္းႏုိင္ငံတုိ႔မွာ အၾကာႀကီးေနဘူးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္ေတြနဲ႔ ဗမာေတြယူၾကတာကို သတိထားမိတယ္။ ဗမာေယာက်္ားက အျဖဴမတစ္ေယာက္ကုိ ယူတာက စိတ္ထဲမွ မထူးဆန္းသလုိရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဗမာမက အျဖဴကုိ ယူတဲ့အခါမွာေတာ့ က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ အေတာ္ရင္နာမိတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ မသိဘူး။ အခုၾကည့္ ဗမာမေတြ အျဖဴေတြတင္မဟုတ္ေတာ့ဘူး အမဲေတြပါ ယူလာၾကပီ။ ဟုိဟာ ႀကီးလုိ႔လား မသိဘူးဗ်ာ။ အေတာ္စိတ္ပ်က္ဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ မိဘေတြက ဘယ္လုိမိဘေတြလဲ။ ကုိယ့္ေသြးသားကို ဘာျဖစ္လုိ႔မ်ား တျခားေသြးနဲ႔ေရာခ်င္ၾကတာလဲ။

က်ေနာ္ႏုိင္ငံျခားမွာ သတိထားမိတာ တစ္ခုရွိတယ္။ လူမ်ဳိးျခားနဲ႔ယူတဲ့ အိမ္ေထာင္ေရး ဘယ္ေတာ့မွမၿမဲဘူး။ ကုိယ့္လူမ်ဳိးအခ်င္းခ်င္းယူတဲ့ အိမ္ေထာင္ေရးလည္း ၿမဲတာလည္း ရွိသလုိ၊ မၿမဲတာလည္းရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၁၀၀ မွာ ၉၉-ရာခုိင္ႏႈံးက အိမ္ေထာင္ကြဲၾကတာမ်ားတယ္။ လူမ်ဳိးျခားနဲ႔ ယူတဲ့အိမ္ေထာင္ေရးေပါ့။ ေနာက္ဆုံး ဘာပဲအဖတ္တင္လဲဆုိေတာ့ ခေလးေတြပဲ အဖတ္တင္တယ္။

ဘယ္ေတာ့မွ လူမ်ဳိးျခားနဲ႔ ယူတဲ့အိမ္ေထာင္ေရးက အဆင္မေျပဘူး။ အစားအေသာက္၊ အေနအထုိင္၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြ မတူေတာ့ တေန႔ေန႔တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ကြဲၾကတာမ်ားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး အျဖဴေတြ၊ အမဲေတြက က်ေနာ္တုိ႔ ဗမာလူမ်ဳိးေလာက္ သစၥာမရွိဘူး။ အုိင္ေတြ႔တုိင္း ေျခေဆးတက္ၾကတာမ်ားတယ္။ သိတ္ၿပီး တန္ဖုိးမထားဘူး။ Sex နဲ႔ ပက္သက္ၿပီးေျပာတာပါ။ ေရေဆးလုိက္ရင္ ေျပာင္တယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆက သူတုိ႔မွာရွိေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ အပ်ဳိလူပ်ဳိဆုိတာ မရွိဘူး။ အသက္ ၁၈-ႏွစ္ေလာက္ဆုိရင္ ဟုိဟာလည္း ၁၈-ခါေလာက္ လုပ္ၿပီေနၿပီ။ ဒါက တကယ္။

အခုၾကည့္ ဒီဓာတ္ပုံေတြကုိၾကည့္ၿပီး က်ေနာ္အေတာ္ေဒါသထြက္မိတယ္။ က်ေနာ္ကပဲ အျမင္က်ဥ္းလုိ႔လားမသိဘူး။ ဘယ္လိုမွ ခံစားလုိ႔မရဘူး။

ဘာလဲကြ...ဗမာေတြ။ ေရြးစရာရွားလုိ႔ကြာ။ ဟုိဟာႀကီးတာက ကိစၥမရွိဘူး။ နင္တုိ႔ဟုိဟာေတြ ကြဲၿပဲၿပီး သုံးစားလုိ႔မရေတာ့ပဲ ေနအုံးမယ္။ က်ေနာ့္မွာလည္း သမီးေတြရွိတယ္။ ဒီလုိသာေတြ ့လုိ႔ကေတာ့ အကုန္လုံးကုိ ဓားနဲ႔ခုတ္ျပစ္မယ္။

Photos at Dr Chat

လက္ေတြ႔ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေရးက ျပည္တြင္းမွာ

လက္ေတြ ့က်တဲ့ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခ်င္ရင္ ျပည္တြင္းကုိျပန္ၾကပါ။ ႏုိင္ငံေရးဘာ့ေၾကာင္လုပ္တာလဲဆုိေတာ့ အာဏာရဖုိ႔လုပ္တာပါ။ တခ်ဳိ  ့ေတာ့ေျပာၾကပါတယ္။ သူတုိ႔က ငါတုိ႔ႏုိင္ငံေရးလုပ္တယ္ဆုိတာက စစ္အာဏာရွင္  စနစ္ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေအာင္ လုပ္တာေပါ့။ အာဏာရွင္ရဲ  ့ဖိႏွိပ္တာကုိ မႀကိဳက္လုိ႔ ျပန္ၿပီးတြန္းလွန္တာကလြဲရင္ သူတုိ႔အာဏာယူဖုိ႔အစီအစဥ္မရွိဘူးလုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။ ထားေတာ့။ ဒါက သူတုိ႔ရဲ  ့ရုိးသားျဖဴစင္တဲ့ ခံစားခ်က္။ မွားတယ္မွန္တယ္ကုိေတာ့ မေျပာခ်င္ဘူး။

သုိ႔ေသာ္ က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ အကယ္၍စစ္အစုိးရ (သုိ႔) အာဏာရွင္စနစ္က လုံး၀ကုိ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားၿပီပဲထား။ သူတုိ႔မရွိရင္ ဘယ္သူက တုိင္းျပည္ကုိအုပ္ခ်ဳပ္မွာလဲ။ ရုိးသားျဖဴစင္တဲ့ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြပဲ အုပ္ခ်ဳပ္သင့္တာေပါ့။ သူတုိ ့မွ မလုပ္ရင္ ဘယ္ေကာင္က ႏုိင္ငံေရးအသိမရွိပဲ၊ နားမလည္ပဲနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ရမွာလဲ။ ဒါဆုိရင္ အျခားအာဏာရွင္တစ္မ်ဳိးက ထပ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေအာင္ လမ္းဖြင့္ေပးသလုိမျဖစ္ေနဘူးလား။

ဆုိေတာ့ က်ေနာ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးလုပ္တယ္ဆုိတာက အာဏာရဖုိ႔ပဲ။ အာဏာရမွ ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့တုိင္းျပည္ကုိ ထူေထာင္ႏုိင္မွာပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ အာဏာရေအာင္ယူကို ယူသင့္တယ္။ ဘယ္ေလာက္ပဲ ရရ ရတာနဲ႔ ရသေလာက္ယူကုိ ထားသင့္တယ္။

တခါတည္းတၿပိဳင္တည္း ဘယ္လုိလုပ္ၿပီး ကုိယ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့အတုိင္းျဖစ္မွာလဲ။ ဘယ္ႏုိင္ငံကေကာ ျဖစ္ခဲ့လုိ႔လဲ။ ဒီေန႔အခ်ိန္မွာမွ ေလထဲမွာတုိက္ေဆာက္တဲ့ ေတာ္လွန္မႈမ်ဳိး၊ ႏုိင္ငံေရးစိတ္ကူးယဥ္မ်ဳိးကုိ ေတြးေနတုန္းပဲဆုိရင္ေတာ့ ဒီလုိ ႏုိင္ငံေရးသမား၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားကေတာ့ ေနာက္က်က်န္ခဲ့မွာပဲ။

ဘယ္သူမွ အားလုိ႔ပ်င္းလုိ႔ ႏုိင္ငံေရးမလုပ္ၾကပါ။ အခု ျပည္ပမွာေနၿပီး ႏုိင္ငံေရးလုပ္တဲ့ လူတုိင္းကုိ ၾကည့္ရတာ ခုနကေျပာတဲ့အတုိင္း မျဖစ္ႏုိင္တဲ့အေျခအေနကုိ စိတ္ကူး ယဥ္ေနၾကတုန္းပဲ။

ျပည္တြင္းကုိ ျပန္၀င္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ဖုိ႔အစီအစဥ္လည္းမရွိဘူး။ စစ္အစုိးရကုိ ျပဳတ္က်ေအာင္ တုိက္ခုိက္ႏုိင္စြမ္းလဲမရွိဘူး။ ကုန္ကုန္ေျပာရရင္ သူတုိ႔လုိခ်င္တဲ့ ၁၀၀-ရာခုိင္ႏႈံး အေနအထားကုိ ေရာက္သြားတာေတာင္မွ တတိယႏုိင္ငံေတြကေန ျပန္လာၿပီးလုပ္တဲ့သူ ဘယ္သူရွိမလဲ။ လက္ခ်ဳိးေရလုိ႔ရတဲ့လူေတြေလာက္ပဲ ျပန္လာၿပီး လုပ္မွာပဲ။ ဒါေတာင္ သူတုိ႔အတြက္ အေျခေကာင္းေနမွ ျပန္လာၾကမွာ။ က်ေနာ္လည္း လက္ရွိအေနအထားမွာ လုံး၀ျပန္လာၿပီး လုပ္ဖို႔ဆုိတာက စိတ္ကူးယဥ္တာကလြဲရင္ လက္ေတြ ့မွာမျဖစ္ႏုိင္ဘူး။

နယ္စပ္ေတြမွာေနၿပီး ေတာ္လွန္ေနတဲ့ ၈၈-မ်ဳိးဆက္အဖြဲ႔ေတြရဲ  ့ဘ၀ကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။ သူတုိ႔လည္း စိတ္ကူးယဥ္တာပဲရတယ္။ တကယ္လက္ေတြ ့မွာ တုိင္းျပည္ထဲကုိ ဘယ္လုိျပန္ၾကမလဲ။ နယ္စပ္မွာလည္း အေျခအေနက စုတ္ျပတ္သတ္ေနတဲ့ဘ၀ျဖစ္ေနတယ္။ သူတုိ႔မွာ ေငြရွိလား။ အိမ္ရွိလား။ လူေလးစားရေလာက္တဲ့ ပညာတက္လား။

ထိပ္ပုိင္းေခါင္းေဆာင္သုံးေလးေယာက္ပဲ ရွိတယ္။ ေအာက္ေျခေတြကေတာ့ အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း အေျခအေနေကာင္းတာနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔ေခ်ာင္းတဲ့လူေတြခ်ည္းပဲ။ ဒီအဖြဲ႔ေတြက အျခားတုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ယွဥ္ရင္သနားဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ တုိင္းရင္းလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔ေတြမွာ ကိုယ္ပုိင္နယ္ေျမရွိတယ္။ ကိုယ္ပုိင္တပ္ရွိတယ္။ လူဦးေရကလည္း ၈၈-အဖြဲ႔ေတြကို သုံးေလးေယာက္မဟုတ္ေတာ့ သူတုိ႔မွာ အားရွိတယ္။

ကုိယ္ပိုင္တပ္ရွိပါတယ္ဆုိတဲ့ ABSDF ကိုျပန္ၾကည့္ပါအုံး။ လက္နက္ကလည္း သုံးေလးလက္၊ နယ္ေျမကလည္းမရွိ၊ သူမ်ားကုိမွီခုိၿပီး ေနေနရတယ္။ စစ္အစုိးရက အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္တုိင္း အင္အားႀကီးတဲ့အဖြဲ႔ေတြကို ကမ္းလွမ္းတယ္။ အင္အားမရွိ၊ နယ္ေျမမရွိတဲ့ ABSDF အဖြဲ႔ကို စကားထဲေတာင္ ထည့္မေျပာဘူး။ တကယ္တမ္းျပန္စဥ္းစားရင္ ၈၈-အဖြဲ ့ေတြဟာ သနားဖို႔ေကာင္းတယ္။ သူတို႔မွာ စြန္႔လႊတ္ခဲ့တာေတြခ်ည္းပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္အကုန္လုံးနီးပါး အရက္သမားေတြျဖစ္ကုန္တာေပါ့။

လက္ရွိအေနအထားမွာ ထိေရာက္တဲ့ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခ်င္သူတုိင္း ျပည္တြင္းျပန္၀င္သင့္ေနၿပီ။ မ၀င္ပဲ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခ်င္သူမ်ား သူတုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ အေနအထားကုိ ဘယ္ေတာ့မွေရာက္မွာလဲ။ ဗကပေတြကုိပဲၾကည့္ပါ။ သူတုိ ့ေတြဟာ ကုိယ့္ထက္ေတာင္ အင္အားႀကီး၊ သမုိင္းႀကီးတာေတာင္ ေနာက္ဆုံး ေတာ့ ဘာရလဲ။ အသက္ႀကီးၿပီး နယ္စပ္မွာ လူမသိပဲ စုတ္စုတ္ျပတ္ျပတ္ေသသြားၾကတယ္။

ဒါက လက္ေတြ႔ၾကတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးကို မလုပ္လုိ႔ ဒီလုိဘ၀ေတြျဖစ္ကုန္တာလုိ ့က်ေနာ္ ေျပာခ်င္တယ္။ သူတုိ႔အျပင္ သူတုိ႔သားသမီးေတြ ေျမးေတြကုိလည္း ျပန္ၾကည့္ပါအုံး။ လူ႔အဆင့္တန္းရွိတဲ့ ဘ၀ေတြကုိ ပုိင္ဆုိင္ခဲ့ရလား။ က်ေနာ္ေျပာေနတာက လက္ရွိနယ္စပ္မွာေကာ တတိယႏုိင္ငံေတြမွာရွိေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ခ်င္သူမ်ားအားလုံးကုိ လက္ေတြ ့က်က် စဥ္းစဥ္းၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ႔ေျပာေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာပဲ ႏုိင္ငံေရးရွိတယ္။ ျပည္ပက ႏုိင္ငံေရးက ေလပဲရတယ္။

နယ္စပ္မွာ က်န္ခဲ့တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ရဲေဘာ္ေတြ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ အေတာ္သနားဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ သူတုိ႔ခဗ်ာ ထြက္ေပါက္ပိတ္ေနတဲ့ လူေတြလုိပဲ။ ဒီအတုိင္းသာ ဆက္ၿပီး သြားေနမယ္ဆုိရင္ ဒိထက္စုတ္ျပတ္သတ္ေနတဲ့ဘ၀ပဲ ရမွာပဲ။ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ေတြေလာက္ပဲ ထြက္ေပါက္ရွိတယ္။ သူတုိ႔မွ အေမရိကန္ႏုိင္ငံကေနရတဲ့လက္မွတ္၊ အဂၤလန္ကရတဲ့လက္မွတ္၊ ဟုိႏုိင္ငံကရတဲ့လက္မွတ္ေတြရွိေတာ့ အလြယ္တကူ ကုိယ္လြတ္ရုန္းလုိ႔ရတယ္။ က်န္တဲ့လူေတြက လက္မွတ္ဆုိလုိ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံက ထုတ္ေပးတဲ့ အလုပ္သမားလက္မွတ္ပဲရွိတယ္။ ေငြဆုိတာကလည္း တျပားႏွစ္ခ်ပ္။ ၿပီးေတာ့ မိသားစုေတြနဲ႔။ သူတုိ႔ဘ၀ေရွ  ့ေရးကုိ ေတြးၾကည့္ရင္ အရမ္းေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္။

တကယ္လုိ႔သာ ျပည္ပကေပးတဲ့ မသာထေရစာသာ မရေတာ့ၾကည့္။ ဘယ္လုိလုပ္ၾကမလဲမသိဘူး။

ဘယ္ေလာက္ပဲ ႏုိင္ငံေရးေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးေတြ၊ အေတြးအေခၚေတြေျပာေနပါေစ။ ေနာက္ဆုံးကိုယ့္ဘ၀ကို ကုိယ္ပဲရုန္းရပါတယ္။ သစၥာေတြ ေမတၱာေတြလည္း ခဏတာပဲခံပါတယ္။ ကုိယ့္ေျခေထာက္ေပၚမွာ ရပ္ၿပီး ရုန္းတာက ကိုယ့္ဘ၀အတြက္ ပုိၿပီး ခုိင္မာမႈရွိတယ္။ တေန ့ေန ့တခ်ိန္ခ်ိန္ၾကရင္ သစၥာရွိပါတယ္ဆုိတဲ့လူေတြကပဲ ေနာက္ဆုံး သစၥာမဲ့သြားၾကတာ မျမင္ခ်င္အဆုံးပါ။

အခုလက္ရွိႏုိ္င္ငံေရးကာလမွ ေဒၚစုနဲ႔စစ္အစုိးရ တြဲၿပီးလုပ္မဲ့ အရိပ္အေယာက္ကုိျမင္ေနရၿပီ။ အရင္တုန္းကေျပာတဲ့ သုံးပြင့္ဆုိင္၊ ၉၀-ရလဒ္၊ ဖက္ဒရယ္ေတြ အခုအေနအထားမွာ ဘယ္ေရာက္ၿပီလဲ။ ဒီစကားေတြကုိ ထပ္ခါထပ္ခါေျပာတဲ့လူေတြပဲ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္လုိ႔၀င္၊ ေနာက္ေဖးေပါက္ကေန တုိးလုိ႔တုိး လုပ္ခဲ့ၿပီးကုန္ၿပီ။ ဒီလူေတြပဲ ဒီလမ္းေတြကုိ ေျပာၿပီး ဒီလူေတြပဲ ေနာက္ဆုံး စစ္အစုိးရ ခင္းေပးတဲ့လမ္းအတုိင္း မေလွ်ာက္ခ်င္ပဲ ေလွ်ာက္ေနရၿပီမဟုတ္လား။ က်န္တဲ့ ေနာက္လုိက္ငယ္သားေတြကေတာ့ သူတုိ႔ေရာင္တုိင္း ေလွ်ာက္ၿပီးေရာင္ၾကတာကလြဲရင္ အျခားေရြးခ်ယ္စရာမရွိသလုိပဲ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ရွင္းရွင္းပဲ လက္ရွိဒီအတုိင္းသာ ျပည္ပအေျခစုိက္ ၈၈-အဖြဲ႔ေတြ ဆက္ၿပီးသာသြားေနရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အနစ္နာခံ၊ စြန္႔လႊတ္ခဲ့တာေတြအတြက္ ဘာမ်ားအက်ဳိးခံစားခြင့္ရေတာ့မွာလဲ။ ဘာမွမရဘူး။ ေနာက္ဆုံးအရက္သမားျဖစ္တာပဲ အဖတ္တင္တယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔လက္ေတြ႔က်က် မစဥ္းစားလို႔ပဲ။ လက္ေတြ႔က်တဲ့ႏုိင္ငံေရးက ျပည္တြင္းသာျဖစ္တယ္။ ျပည္တြင္းက လူေတြကလည္း ျပည္ပကလူေတြဘယ္ေလာက္ေစတနာထားထား ေနာက္ဆုံးသူတုိ႔အာဏာရရင္ေတာင္ ထမင္းေတာင္ေခၚေကၽြးမွာမဟုတ္ဘူး။

လူတုိင္းက ကိုယ့္တုိင္းျပည္ကို ျပန္ခ်င္ၾကတယ္။ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္လည္းေမွ်ာ္လင့္တယ္။ တုိင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလည္း လုိလားတယ္။ တုိးတက္ေစခ်င္လုိ႔ အားလုံးႏုိင္ငံေရးလုပ္ၾကတယ္။ အသက္ေတြေပးခဲ့ရတယ္။ ငတ္ျပတ္စုတ္ျပတ္သတ္ေနတဲ့ဘ၀ေတြကုိ ေက်ာ္လႊားခဲ့ရတယ္။ ယေန႔အခ်ိန္ထိ က်ေနာ္တုိ႔အတြက္ ဘာရလဲ၊ ဘာက်န္လဲ။ လီးနဲ႔သြားပဲ က်န္တယ္။ သြားေတာင္ သြားတုိက္ေဆးမ၀ယ္ႏုိင္လို႔ က်ဳိးကုန္ၿပီ။ ဒီလုိဘ၀ေတြကို ဆက္ၿပီးရင္ဆုိင္အုံးမွာလား။ တစ္ခုခုကုိ ျပတ္ျပတ္သားသား မလုပ္သင့္ဘူးလား။

သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ပညာေရး (Enviromental Education)

ကမၻာႀကီးပူေႏြးလာၿပီ။ အုိဇုန္းလႊာ ပါးလာၿပီ။ ဖန္လုံအိမ္ဓာတ္ေငြ ့ေၾကာင့္ ရာသီဥတုေတြ တျဖည္းျဖည္းေဖာက္ျပန္လာေနၿပီ။ သစ္ေတာေတြ တျဖည္းျဖည္း ျပဳန္းလာေနသည္။ စုိက္ပ်ဳိးလုိ႔ရတဲ့ ေျမေနရာေတြ ပ်က္ဆီးလာေနသည္။ ျမစ္ေခ်ာင္း အင္အုိင္ေတြ တိမ္ေကာလာေနသည္။ တိရဆၦန္နဲ႔အပင္ေတြ တျဖည္းျဖည္း မ်ဳိးတုန္းလာေနသည္။ ဒါက လက္ရွိ ၂၀၁၁-ကာလျဖစ္တဲ့ လက္ရွိရာစုႏွစ္မွာ ျမင္ေတြ ့ေနရတဲ့အေျခအေနပါ။
ေနာက္ထပ္ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀ အတြင္းမွာ ပုိၿပီးဆုိးရြားလာႏုိင္တယ္လုိ႔ သိပံပညာရွင္ေတြက တြက္ခ်က္ၿပီး ျဖစ္ေနပါတယ္။ဒီကာလကို ပုိလုိ႔အေရးႀကီးတဲ့ကာလလုိ႔ သတ္မွတ္လာေနပါၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ တကမၻာလုံးက အစုိးရေတြဟာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ပညာရပ္ေတြ၊ သုေတသနေတြ၊ ဥပေဒေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ေနထုိင္ေနတဲ့ ကမၻာႀကီးကုိ ၀ုိင္းၿပီး ကာကြယ္ေနၾကပါၿပီ။ ရည္ရြယ္ကေတာ့ လက္ရွိဘ၀အတြက္တင္မဟုတ္ပါဘူး။ ေနာင္မွာေမြးလာမဲ့ က်ေနာ္တုိ႔သားေတြ၊ သမီးေတြရဲ  ့ရင္ေသြးေတြအတြက္ ေနာင္ေအးစိတ္ေအးရေအာင္ဆုိၿပီး ဒီစီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

က်ေနာ္တုိ႔အားလုံးဟာ ကမၻာေျမေပၚက သယံဇာေတြကုိ အမွီျပဳၿပီး အသက္ရွင္ေနၾကရတယ္။ ေျမႀကီးကုိ အမွီျပဳၿပီး အပင္စိုက္ရတယ္။ အေကာင္ပေလာင္ေတြကုိ စားေသာက္ၿပီး အသက္ရွင္ရတယ္။ ဒါေတြသာ သုံးလုိ႔မရေတာ့ရင္၊ ဒါေတြကုိထိလာရင္ က်ေနာ္တုိ႔လည္းအသက္ရွင္ဖုိ႔မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကမၻာႀကီးကို ထိခုိက္လာႏုိင္မဲ့ အေျခအေနေတြမွန္သမွ်ကုိ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ၾကရပါတယ္။ ဆုိးေနတဲ့အေျခအေနကုိ ေကာင္းေအာင္ ျမွင့္တင္ေနၾကပါၿပီ။

ဒီလုိကာကြယ္တဲ့ေနရာမွာ ႏုိင္ငံေတြ တစ္ခုနဲ ့တစ္ခု ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေတြ ဆုံေတြ ့ၿပီး ႏုိင္ငံတကာဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ျပဌာန္းအတည္ျပဳၿပီး လုိက္နာၾကပါတယ္။ ဒီလုိလုပ္တဲ့ေနရာမွာ ငါ့ႏုိင္ငံနဲ႔ မဆုိင္ဘူးဆုိတဲ့အေတြးမ်ဳိးရွိလို႔မရပါဘူး။

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေန၊ ဆုိးရြားမႈနဲ႔သက္ေရာက္မႈေတြဟာ ႏုိင္ငံတခုကေန ႏုိင္တခုဆီကို ကူးလူးျပန္႔ပြားႏုိင္တဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံတုိင္း ပူးေဆာင္ရြက္မႈ ့မွာ ပါ၀င္ရပါတယ္။ လက္ေတြ ့   အေကာင္အထည္ေဖာ္ရပါတယ္။ ဒါက တာ၀န္တစ္ခုပါ။ ဒီလုိကာကြယ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အေရးႀကီးဆုံးက ျပည္သူေတြရဲ  ့သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ဗဟုသုတကို ပိုၿပီးျမွင့္တင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ သူတုိ ့ေတြဟာ ဒီေနရာမွာ အဓိက ေမာင္ႏွင္အားျဖစ္လုိ႔ပါ။ သူတုိ႔မပါပဲနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးလုပ္တဲ့ေနရာမွာ ေအာင္ျမင္မႈလုံး၀မရွိႏုိင္ပါဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေတြဟာ သူတို႔ႏုိင္ငံရဲ  ့ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ ပတ္၀န္က်င္ဆုိင္ရာ ပညာေရး ဘာသာရပ္တစ္ခုကို မသင္မေနရ သင္ၾကားရပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မႈလတန္းကေန အထက္တန္းအထိ ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ဘာသာရပ္ သင္ရုိးညႊန္းတမ္းေတြကုိ အစုိးရက ဖန္တီးေပးပါတယ္။ ဒါမွ ခေလးေတြဟာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ဆုိင္္တဲ့ ဗဟုသုတ နဲ ့အသိပညာ ရရွိမယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ သူတုိ႔နားလည္ေလ ပုိၿပီး ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရေကာင္းေလပါပဲ။

ဒီလုိ ဘာသာရပ္မ်ဳိး ဗမာျပည္မွာ လုံး၀မရွိေသးပါဘူး။ လက္ရွိအေနအထားမွာ မရွိေပမဲ့ ေနာင္မွာရွိလာေအာင္ဆုိတဲ့ေစတနာနဲ႔ ဒီစာကို ေရးပါတယ္။ အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္ဟာ လက္မႈႏုိင္ငံအဆင့္အတန္းမွာပဲရွိပါေသးတယ္။ စက္မႈႏုိင္ငံျဖစ္ဖုိ႔ အမ်ားႀကီးလုိပါေသးတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးေအာင္ အဓိက လုပ္တဲ့ႏုိင္ငံေတြကေတာ့ စက္မႈႏုိင္ငံႀကီးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ အေမရိကန္လုိႏုိင္ငံမ်ဳိးေတြျဖစ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ဒီေနရာမွာ စက္မႈႏုိင္ငံကို ကူးေျပာင္းေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ တရုတ္ႏုိင္ငံလုိမ်ဳိး၊ အိႏၵိယလုိႏုိင္ငံမ်ဳိးေတြက ပုိၿပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းပါတယ္။ လူဦးေရအရမ္းထူထပ္လုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ျပည္ရဲ  ့ၿမိဳ  ့ႀကီးေတြမွာ ေကာင္းကင္က တိမ္ကုိေတာင္မျမင္ရေတာ့ဘူး။ ျမင္ရတဲ့ ၿမိဳ  ့ေတာ့ရွိပါတယ္။ ေကာင္းကင္မွာ တိမ္ေတြအစား Smog လို႔ေခၚတဲ့ မီးခုိေငြ ့ေတြနဲ႔ ျပည့္ေနပါတယ္။ ဒါက အင္မတန္ေၾကာင္စရာေကာင္းတဲ့ အရာပါ။ အက္ဆစ္မုိးေတြရြာႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ေျမႀကီးေတြကလည္း အပင္စုိက္လုိ႔မရေအာင္ အက္ဆစ္ဓာတ္မ်ားမႈ ရွိေနပါတယ္။ အက္ဆစ္ဓာတ္မ်ားတဲ့ ေျမႀကီးကေနေပါက္လာတဲ့အပင္ေတြကို လူေတြစားသုံးမိရင္ အက္စစ္ေတြကုိ စားသုံးေနရတာနဲ႔ သိတ္မကြာပါဘူး။ ဒီအေျခအေနေတြက ပတ္လည္ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနပါ။

ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ သူမ်ားႏုိင္ငံေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေန အရမ္းမဆုိးေသးပါဘူး။ စက္မႈႏုိင္ငံႀကီးမဟုတ္ေတာ့ စက္ရုံအလုပ္ရုံကထြက္တဲ့ အဆိပ္ေငြေတြကိုလည္း အမ်ားႀကီး မစားသုံးရေသးဘူး။ သုိ႔ေသာ္ ဒီေနရာမွာ တစ္ခုေၾကာက္စရာေကာင္းတာက ႏုိင္ငံတြင္းမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြ၊ ပညာရပ္ေတြ၊ အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြ အရမ္းအားနည္းေနေတာ့ ႏုိင္ငံျခားCompany ေတြက စြန္ ့ပစ္တဲ့ အညစ္အေက်းေတြကုိ ေကာင္းေကာင္းမထိန္းႏုိင္ဘူး။ ေကာင္းေကာင္းစီမံခန္ ့ခြဲမႈ မလုပ္ႏုိင္ဘူး။  ဥပမာ မုံရြာက အုိင္ဗင္ဟုိး ကုမဏီက တူးေနတဲ့ ေၾကးတူး လုပ္ငန္းကေန ထြက္တဲ့ အညစ္အေက်းေတြကို ၾကည့္ပါ။ မုိင္းလုပ္ငန္းက အဓိက ေျမေနရာ၊ ေလထုညစ္ညမ္းမႈကို အႀကီးအက်ယ္ျဖစ္ေစတယ္။ ဒါေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္မကိုင္တြယ္ႏုိင္ေသးဘူး။ ဥပေဒရွိၿပီး အတက္ပညာအားနည္း၊ ေငြကမရွိ၊ အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြက မျပည့္စုံရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံဟာ ဘယ္လုိမွ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ ကာကြယ္ႏုိင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ လူေတြက ယေန ့အခ်ိန္အထိ ေျမႀကီးနဲ႔ လက္ကို ပဲ အဓိကအသုံးျပဳၿပီး အသက္ရွင္ေနရတာဆိုေတာ့ ဒီေျမႀကီးနဲ႔ ဒီေလထုကိုသာ ထိ ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ကုိယ့္ကုိယ္သက္ေသသလုိနဲ ့တူေနပါတယ္။

ယေန ့ကာလမွာ အျခားတုိင္းျပည္ေတြဟာ သူတုိ႔ႏုိင္ငံရဲ  ့သဘာ၀သယံဇာေတြျဖစ္တဲ့ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္အုိင္ေတြကုိ မထိေစတဲ့ ဖြံ ့ၿဖိဳးတုိးတက္မႈေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ပါတယ္။ ထိလာမယ္ဆုိ႔ ယူဆရင္ သူတုိ႔ ဘယ္ေတာ့မွအေကာင္အထည္မေဖာ္ပါ။ ဥပမာ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံရဲ  ့သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာေစာင့္ေရွာက္မႈကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။ သူတုိ႔ျမစ္ေတြကုိ ေရႊထက္ေတာင္ တန္ဖုိးထားပါတယ္။

ဒီေန ့ျမန္မာျပည္ဟာ ျဖစ္သလုိေစာင့္ေရွာက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံအဆင့္မွာပဲရွိပါေသးတယ္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ပညာရပ္ေတြ၊ အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြ၊ ဥေပေဒေတြ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈ ့အတတ္ပညာေတြကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္က အခ်ိန္အေတာ္ယူရပါတယ္။ အလြယ္ကူဆုံးကေတာ့ စာသင္ေၾကာင္းေတြမွာ အေျခခံကာကြယ္္ ျမွင့္တင္တဲ့ ဗဟုသုတကုိ အဓိက ဦးစားေပးလုပ္ရင္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေငြေၾကးကုန္က်မႈနဲ႔ အခ်ိန္ကာလ သိတ္ၿပီး မယူရေတာ့ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လက္ရွိအစုိးရအေနနဲ႔ အလြယ္ကူဆုံးျဖစ္တဲ့ မႈလတန္းကေန အထက္တန္းထိသင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ ပညာရပ္ကုိ စတင္သင္ၾကားဖုိ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။

ဆက္ရန္-

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ျမန္ျမန္လုပ္ပါ

Type your summary here.Type the rest of your post here.

စိန္ျမန္မာ

အစုိးရ အဆက္ဆက္က ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရႊျမန္္မာဆုိၿပီး တင္စားတာ တကယ္မွန္ပါတယ္။ တကယ္လည္း ျမန္မာျပည္ဟာေရႊႏုိင္ငံ တစ္ခုပါ။ ဒီေနရာမွာ လူေတြ အျငင္းပြားၾကတဲ့ အရာတစ္ခုရွိတယ္။ ဒါကေတာ့ ဗမာဆုိတဲ့စကားလုံးနဲ႔ ျမန္မာဆုိတဲ့စကားလုံး ႏွစ္ခုပဲျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ  ့နာမည္ကုိ ဗမာလုိ ့မေခၚပဲ ျမန္မာလုိ႔ ေခၚပါဆုိတဲ့ အစုိးရရဲ  ့ကတ္သီးကတ္သတ္ စိတ္ေကာက္မႈ ့ကုိလည္း ခဏခဏ သတိထားမိလုိ႔ပါ။

က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ ႏွစ္လုံးတည္းနဲ႔ေဘာင္းဘီက်ပ္ေနတယ္လို ့ျမင္တယ္။ ဘယ့္ႏွယ္ဗ်ာ.....နာမည္က ခ်က္စားလို႔ ရတာမွ မဟုတ္တာ။ ႀကိဳက္သလုိသာေခၚ။ အေရးမႀကီးဘူး။ အေရးႀကီးတာက ကုိယ့္အတြက္ ကုိက္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။

က်ေနာ္ေနတဲ့ႏုိင္ငံမွာ ေနပူရင္ အရမ္းပူတယ္။ေအးရင္ အရမ္းေအးတယ္။ မုိးလည္း သိတ္ၿပီးမရြာဘူး။ စပါးစုိက္ဖုိ႔မေျပာနဲ႔ မုိးနဲတာကိုႀကိဳက္တဲ့ ဂ်ဳံေတာင္စုိက္ဖို႔မလြယ္ဘူး။ ေျမႀကီးထဲမွာလည္း ဆားဓာတ္မ်ားမႈ ့(Salinity) တအားရွိေနလုိ ့ အလုပ္မျဖစ္ဘူး။ ေရကလည္းရွား။ ေျမေအာက္ေရကလည္း ငံ သလားမေမးနဲ႔။ ငံ တာတင္မကဘူး၊ နံ ပါ နံတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျမစ္ေခ်ာင္း၊ အင္းအုိင္ ေပါသလား မေမးနဲ႔။ က်ေနာ္ေနတဲ့ ၿမိဳ  ့မွာ ျဖစ္တစ္ခုပဲရွိတယ္။ ဘာမွ သုံးစားလုိ႔ မရဘူး။ သယံဇာတဆုိလုိ႔ ေျမႀကီးေအာက္က ဟာပဲရွိတယ္။  ေျမေပၚမွာေတာ့ သိတဲ့အတုိင္း။ ဒါက ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံရဲ  ့အေနာက္ဘက္ အျခမ္းေဒသရဲ  ့အေျခအေန။

ေနာ္ေ၀ ႏုိင္ငံကိုလည္းၾကည့္အုံး။ လူေတြကုိၾကည့္ရတာ သနားစရာ အရမ္းေကာင္းတယ္။ သူတုိ႔ခဗ်ာ ေရခဲေသတၱာထဲမွာ ေနရတဲ့ ငါးေသတၱာလုိပဲ။ ေအးလုိက္တာလည္း ေစာက္ရမ္း။ တခါတေလ လ ဆုိတဲ့ ဟာႀကီးကလည္း အခ်ိန္မေတာ္ ထ ၿပီး လင္းလုိ႔လင္း။ ေနကလည္း အခ်ိန္မရွိ ၀င္ ခ်င္သလုိ၀င္။ မုိးလည္း ခ်ဳပ္ ခ်င္ မွ ခ်ဳပ္တယ္။  ေနပူၿပီေဟ့ဆုိရင္ သမဆုိင္မွာ ဆီေ၀သလုိမ်ဳိး လူေတြအလုအယက္ ေျပးၿပီး ေနပူစာလႈံဖို႔ တန္းစီရတယ္။ ဒီေလာက္ထိ ျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံ။ ျမန္မာျပည္နဲ႔ကြာပဗ်ာ။

ဒါ့ေၾကာင့္ေနာ္ေ၀ေရာက္ ေရႊျမန္မာေတြ ရႈနာ ရႈိက္ကုန္းျဖစ္တဲ့ သူကျဖစ္၊ ေဂါက္တဲ့သူက ေဂါက္၊ ေၾကာင္တဲ့သူက ေၾကာင္။ ျဖစ္ခ်င္တုိင္းျဖစ္ေနၾကတယ္။ တခ်ဳိ  ့ေတာ့လည္း က်ပ္နဲနဲျပည့္ပါတယ္။ အမ်ားစုက မျပည့္ခ်င္။ မယုံရင္ေမးၾကည့္ပါ။ ဥပမာ ၁၉၉၀-ခုႏွစ္က အေရြးခံရတဲ့ အမတ္ေတြ ေနာ္ေ၀မွာ တစ္ပုံႀကီးရွိတယ္။အခုထက္ထိ သူတုိ႔ကို သူတုိ႔၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္တဲ့ဗ်ာ။ ဒုကၡ ဗလပြ၊ အခ်စ္ ေတြ ဗလပြ နဲ႔ အမတ္ေတြပါလားလုိ႔ က်ေနာ္မေျပာခ်င္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလုိေတာ့ ေျပာခ်င္တယ္။ ၂၀၁၁-ဗ်။ ၁၉၉၀-မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ အားလုံးေျပာင္းေနၿပီ။

က်ေနာ့္စိတ္ထင္ ဒီလူေတြ ေနာ္ေ၀ႏုိင္ငံရဲ  ့ရာသီဥတုက သူတုိ႔ရဲ  ့အုံးေႏွာက္ေတြကုိ Freeze ျဖစ္ေအာင္လုပ္လုိက္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တယ္။ အုံးေႏွာက္ေတြ အရမ္းေအးတာမ်ားေတာ့ ခဲ သြားတာကုိ ဆုိလုိတာပါ။ ေနာ္ေ၀ စားတာကိုခံလုိက္ခံရၿပီ။

ဟုတ္ပါတယ္။ သူတုိ႔က လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြပါ။ လႊတ္တဲ့ေနရာမွာ အင္မတန္ေတာ္တဲ့ အမတ္ေတြပါ။

ေနာ္ေ၀ၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အလွည့္။ သူမသာ ကိုယ္အသုဘပဲ။ ရာသီဥတုနဲ႔သဘာ၀ပတ္ ၀န္းက်င္က အတူတူ။ အၿမဲတမ္းဆုိသလုိ ရမ္းကီးဟုေခၚေသာ အေမရိကန္ လူ၀ႀကီး လူေပါႀကီးေတြ ေလဆင္ႏွာေမာင္းမိလုိ ့ေသရျပန္ၿပီ။ ေျပးရျပန္ၿပီ။ ေအးတာကလည္း ေရပါခဲတဲ့အထိ။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔လည္း ေနာ္ေ၀နဲ႔ သိတ္ၿပီးမကြာဘူး။ အပူေပးတဲ့စက္ကုိ အၿမဲတမ္းဖြင့္ထားရေတာ့ သူတုိ႔ကို ဒီလုိေျပာလုိႏိုင္တယ္။ မီးသဂ်ဳၤိလ္စက္ထဲမွာ အၿမဲတမ္း ေနရတဲ့ ေနာ္ေ၀နဲ႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံလုိ႔။

ဒါ့ေၾကာင့္ အေမရိကန္ကလူေတြ၊ အဂၤလန္ကလူေတြ၊ ေနာ္ေ၀မွာရွိတဲ့လူေတြ အားလုံးနီးပါး ပ်ဴးေၾကာင္ေၾကာင္ ျဖစ္ကုန္တာေပါ့။

အထူးသျဖင့္ ေ၀းေလ ပိုၿပီးေၾကာင္ေလပဲ။

ၾသစေတ်းလ်က လူေတြလည္း ဒီအတုိင္းပဲ။ က်ေနာ္တုိ ့ကေတာ့ ကၽြန္းေၾကာင္, ေၾကာင္တယ္လို႔ နာမည္ေပးတယ္။ ကၽြန္းႀကီးေပၚမွာ ေသာင္တင္ေနလို႔။ ဒါက ဥေရာပ၊ အေမရိက၊ နဲ႔ ၾသစေတ်းလ်ေရာက္ေရႊျမန္မာေတြ သူတုိ႔ႏုိင္ငံရဲ  ့ရာသီဥတုအေနအထား သဘာ၀ပတ္၀န္္က်င္အေနအထားေတြေၾကာင့္ ရႈးေၾကာင္ေၾကာင္ ျဖစ္သြားတဲ့ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု။

ေနာက္ၿပီး ႏုိင္ငံေတြရဲ  ့ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ ့ကုိ သတိထားၿပီး ၾကည့္ၾကည့္ပါ။ ဥပမာ အစၥေရးႏုိင္ငံကုိၾကည့္။ လက္နက္ထုတ္တဲ့ေနရာမွာေတာ့ ဘာကၽြမ္းသလဲမေမးနဲ႔။ သူ ့လက္နက္ေတြက ေစာက္ရမ္းေကာင္းတယ္။ ေစ်းႀကီးတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔ ဒီလုိနာမည္ႀကီးရလဲဆုိေတာ့ဒီလုိရွိတယ္။ ႏုိင္ငံကလည္း ေသးေသး။ ေဂၚလီလုံးေလာက္ရွိတယ္။ ေရကလည္းေပါသလားမေမးနဲ႔။ ေျမၾသဇာ၊ သံယံဇာတလည္း ေပါသလားမေမးနဲ႔။ တစ္ခုမွ မရွိဘူး။ အနီးနားမွာက သူတုိ႔ကို လစ္ရင္လစ္သလုိ တီး ဖုိ ့ေခ်ာင္းေနတဲ့ ကုလားေတြခ်ည္းပဲ။ ကုလားေတြက လက္ယားေနတာကုိ ဂ်ဴးေတြသိတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လက္နက္ပဲ ထုတ္တယ္။ ကာကြယ္ဖုိ ့။ ဒါက အစၥေရးႏုိင္ငံရဲ  ့အဓိကစီးပြားေရး။ အဓိက ထုတ္ကုန္။ သူ ့ႏုိင္ငံမွာ ျမန္မာအစုိးရေျပာသလုိ စုိက္ပ်ဳိးေရးကို အေျခခံ၍ အျခားစီးပြားေရး ဘာျဖစ္တယ္ ညာျဖစ္တယ္ လုပ္ၾကည္ပါလား။ တခါတည္း ဂ်ဴးေတြ အသက္ကုိ ဘယ္ကထြက္ရမွန္းသိမွာမဟုတ္ဘူး။

ဂ်ပန္ႏုိင္ငံကိုၾကည့္။ ဂ်ပန္မွာ ဘာရွိလဲ။ လူပဲရွိတယ္။ အားလုံး သူမ်ားႏုိင္ငံကပဲ ၀ယ္တယ္။ သူတုိ႔ထြက္တာက တုိရိုတာနဲ ဆုိနီပဲ ရွိတယ္။ ဒါမွ အဓိက တုိက္ကတ္မထားရင္ ဂ်ပန္ေတြငတ္ေပါ့ဗ်ာ။ သယံဇာတမွ မရွိတာ။

ၾသစေတ်းလ်ကုိလည္းၾကည့္အုံး။ ေျမႀကီးေအာက္က သယံဇာတပဲ အဓိက အားကုိးစရာရွိတယ္။ ျမန္မာႏုိ္င္ငံရဲ  ့အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြကုိလည္းလည္း ထပ္ၿပီးေလ့လာပါအုံး။ တရုတ္၊ ကုလား၊ ထုိင္း ႏုိင္ငံေတြဟာ ျမန္မာျပည္ေလာက္သယံဇာတေပါလား။ လုံး၀ မေပါ။

စကၤာပူကုိ တစ္ကမၻာလုံးက ခ်ီးက်ဴးတယ္။ သန္႔ရွင္းတယ္။ သတ္ရပ္တယ္။ စည္းကမ္းေကာင္းတယ္ေပါ့။ နည္းပညာလည္း အားေကာင္းတယ္ဆုိၿပီ ခ်ီးက်ဴးၾကေလတယ္။ ဟုတ္လည္း ဟုတ္ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ က်ေနာ္က ဒီလုိေျပာခ်င္တယ္။ စကၤာပူႏုိင္ငံရဲ  ့အရြယ္အစားက က်ေနာ္တုိ႔ေနဘူးတဲ့ တပ္ထဲက စစ္သားေတြကန္တဲ့ ေဘာလုံးကြင္းေလာက္ေတာင္ မက်ယ္ေတာ့ သန္႔ရွင္းေအာင္၊ သတ္ရပ္ေအာင္၊ စည္းကမ္းရွိေအာင္လုပ္ရဖုိ႔ ဘာခက္တာမွတ္လုိ႔။ နည္းပညာမွ ေကာင္းေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ရင္ စ-လုံးေတြ ထမင္းငတ္ေပါ့လုိ႔ေျပာရမလုိျဖစ္ေနပါၿပီ။ လူဦးေရကလည္း ဘယ္ေလာက္ရွိလုိ႔လဲ။ စစ္အစုိးရ ေပၚတာဆြဲလုိ႔တုိက္ပြဲမွာ ေသသြားတဲ့ လူဦးေရကေတာင္ စကၤာပူထက္မ်ားေသးတယ္။ က်ေနာ္သာ သမၼတျဖစ္ရင္ စကၤာပူကုိ ဒီလုိေျပာခ်င္တယ္။ Fuck Off စကၤာပူ။

ဒါ့အျပင္ ထုိင္း၊ မေလး၊ စကၤာပူ သုံးႏုိင္ငံေပါင္းမွ သူတုိ႔ သယံဇာတက ဗမာျပည္ရဲ  ့အဆင္းရဲဆုံး ခ်င္းျပည္နယ္ကိုတာင္မမွီဘူး။ ခ်င္းေတြစုိက္တဲ့ မုန္႔ညင္းကုိ ႏုိင္ငံတကာကုိတင္ပုိ႔ၾကည့္။ ဂလုိဘယ္လုိက္ေဇးရွင္း (Globalization) မျဖစ္ရင္ိ ပါးလာရုိက္။ ဒီေလက္ထိစားေကာင္းတာ။ က်ေနာ္ ခ်င္းေတြဆီက အလကားေတာင္းစားဘူးေတာ့ အရသာေကာင္းေကာင္းသိတယ္။ ထားပါေတာ့ လုိရင္းကုိ မေရာက္ပဲေနအုံးမယ္။

အဂၤလိပ္ေတြက ဒီလုိေျပာတယ္။ မင္းတုိ႔ႏို္င္ငံကြာ ဒီေလာက္ အပူအေအးလည္းမွ်တယ္။ ေျမေပၚမွာေျမေအာက္ သယံဇာတလည္း တစ္ပုံႀကီး။ သူမ်ားႏုိင္ငံနဲ႔မတူတဲ့ အေျခအေန ရွိရက္သားနဲ႔ ခ်မ္းသာေအာင္မလုပ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ သူတုိ႔ေျပာတယ္။ က်ေနာ္က ဒီလုိျပန္ေျပာတယ္။ မင္းတုိ႔ကို အေၾကာေပးထားတာကြလုိ႔။ အစုိးရကလည္း အရမ္းေတာ္တယ္။ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးတယ္။ကုိယ့္လူမ်ဳိးကို ငတ္ေအာင္လုပ္တာတယ္။ မေသမခ်င္း သတ္ေနတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ပညာေပးခ်င္လုိ႔ပါ။ ဘ၀နာမွ က်ဳိးစားခ်င္စိတ္ရွိမွာကြ။ မ်ားမ်ားနဲ႔ျမန္ျမန္ သူမ်ားႏုိင္ငံေတြထက္သာေအာင္ လုပ္ခ်င္မွာ။ ဒါ့ေၾကာင့္ အစုိးရက ေစတနာဗလပြနဲ႔ ဗမာလူမ်ဳိးကုိ အရမ္း ငတ္ေအာင္ လုပ္ထားတာကြလုိ႔ အဂၤလိပ္ေတြကုိ ေျပာလုိက္တယ္။

က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံဟာ တကယ္ကို သယံဇာတ၊ ရာသီဥတု၊ တုိင္းျပည္အေနအထားက တကယ့္ကုိ ေကာင္းတဲ့ႏုိင္ငံတစ္ခုပါ။ လူဦးေရနဲ႔ တုိင္းျပည္အရြယ္အစားလည္း မွ် တယ္။ ဘယ္ေနရာကိုသြားသြား ေတာထဲမွာ ျမစ္ေခ်ာင္းထဲမွာ ရွာေဖြစားေသာက္လုိ႔ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္စစ္အစုိးရ ေျပာတာေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာ ထမင္းငတ္လုိ႔ေသတဲ့ မသာ မရွိဘူးလုိ႔။ သူပုန္ေတြဘာ့ေၾကာင့္ ေရွရွည္ စစ္တုိက္ႏုိင္လဲဆုိေတာ့ အဓိက ဗမာျပည္ရဲ  ့ေတာက ထမင္းေကၽြးလို ့ပါ။ အနဲဆုံး မွ်စ္နဲ႔ ငွက္ေပ်ာအူေတာ့ ရတယ္။ ေခ်ာင္းရွိေတာ့ ငါးဖမ္း၊ ဖားဖမ္းၿပီး မီးကင္စားလုိ႔ရတယ္။ ေရခ်ဳိက ေနရာတကာရွိတယ္။ ၾသစေတ်းလ်အေနာက္ပုိင္းကို လာၾကည့္ပါ။ ေတာထဲမွာ ေရျပတ္၊ စားစရာျပတ္ရင္ ေသဖုိ႔သာျပင္ေတာ့။ ဗမာျပည္ရဲ  ့ေတာထဲမွာ ဒီလုိေရျပတ္၊ ထမင္းငတ္ၿပီး ေသတဲ့သူ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ရွိလဲ။ အာဖရိတိုက္က ဆုိမားလီးယားေတာင္ပုိင္း၊ အီသီယုိးပီးရား၊ ဆူဒန္ စတဲ့ႏုိင္ငံေတြ ဗမာျပည္ရဲ  ့ေျခဖ်ားေတာင္ မမွီဘူး။ ကပၸလီေတြ ငတ္ၿပီးေသကုန္ၾကတယ္။ ၿပီးရင္ လဒက လာၿပီးစားတာကုိ တီဗြီမွာ မျမင္ခ်င္ဆုံးပဲ။ ဒီႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ဗမာျပည္ရဲ  ့အေနအထားကုိ ယွဥ္ၾကည့္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔လူမ်ဳိးဟာ တကယ့္ကို ကံေကာင္းတဲ့လူမ်ဳိးပါ။

စပါးစုိက္မလား၊ ဂ်ဳံစုိက္မလား။ ႀကိဳက္တဲ့အရာစုိက္ အကုန္ေပါက္တယ္။ ဘယ္ေလာက္ထိ အပင္စုိက္တာျဖစ္လဲဆုိရင္ ဘိန္းပါ အားအားယားယား ထ ၿပီးေပါက္ေသးဗ်ာ။ ဘိန္းပါရႈလုိ႔ရတဲ့ ဗမာေတြ။ ဘယ္ေလာက္ကံေကာင္းလဲ။ ႏုိင္ငံျခားမွာ ဘိန္းရႈႏုိင္တဲ့ လူေတြက တကယ့္သူေဌးႀကီးေတြ။ ဆင္းရဲသားေတြ ဘိန္းမရႈႏုိင္။ ထုိင္းေတြကိုလည္းၾကည့္အုံး။ ဘိန္းမေျပာနဲ႔ ျမင္းေဆးေတာင္ေကာင္းေကာင္းမရႈႏုိင္လုိ႔ ေကာ္ရႈ ရတဲ့ဘ၀။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္ေျပာတာေပါ့ ကံေကာင္းတဲ့ဗမာေတြလုိ႔။

ဒါ့အျပင္ ေရနံ၊ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ ့၊ ေရႊေတြအျပင္ ပုရစ္ေတာင္ ထြက္ေသးဗ်ာ။ ဘာလုိေသးလဲ ဗမာျပည္ရယ္။

လုိတာကေတာ့ အားလုံးသိတဲ့အတုိင္း အုံးေႏွာက္ေတြက က်ပ္ျပည့္ဖုိ႔လုိတယ္။ ပညာတက္ဖုိ႔လုိတယ္။ အေခ်ာင္စားခ်င္တဲ့စိတ္ကုိ ေဖ်ာက္ဖုိ႔လုိတယ္။ အဓိကလူေတြရဲ  ့အက်င့္ေတြကုိ ျပင္ႏုိင္ရင္ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္ ေရႊျဖစ္ၿပီ။

ဘာ့ေၾကာင့္တုိင္းျပည္က ခ်မ္းသာၿပီး၊ လူေတြက ဆင္းရဲလဲဆုိေတာ့ ခုနက ေျပာတဲ့ မေကာင္းတဲ့ ေစာက္က်င့္ေတြရွိေနလုိ႔ပဲ။ ဘာ့ေၾကာင့္အဲဒိအက်င့္ေတြရွိေနလဲဆုိေတာ့ အဓိက ဗမာျပည္ဟာ သူမ်ားတုိင္းျပည္နဲ႔မတူတဲ့ ေရခံေျမခံ ေတြရွိေနလုိ႔ပါ။ ဒါေတြေၾကာင့္ လူေတြပ်က္စီးကုန္တယ္လို႔ က်ေနာ္ေတာ့ ေျပာခ်င္တယ္။

ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံရဲ  ့ဌာေနတုိင္းရင္းသားကုိ ျမန္မာေတြက ေမ်ာက္ကုလားလို႔ေခၚတယ္။ သူတုိ႔မ်က္ႏွာက ေမ်ာက္မ်က္ႏွာလုိပဲ။ အသားကလည္း မဲ တူးၿပီး နက္ေနတာပဲ။ ကုလားနဲ႔ အေတာ္တူတယ္။ အဓိကတူတာက အိႏိၵယကုလားေတြနဲ႔ အေတာ္တူတယ္။ ဒီေမ်ာက္ကုလားေတြက အလုပ္မလုပ္လဲ ထမင္း၀တယ္။ အရက္၀တယ္။ အစုိးရက သူတုိ႔ႏုိင္ငံဆုိေတာ့အစစအရာအရာ သူမ်ားထက္ပုိေပးတယ္။ ပုိၿပီး ဂရုစုိက္တယ္။ သူတုိ ့တင္မဟုတ္ဘူး သူတုိ႔ေမြးထားတဲ့ေခြးေတြကုိ ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးရတယ္။ အမဲလုိက္ေခြးဆုိၿပီး ပုိက္ဆံေတာင္းလို႔ရတယ္။ ဒီလုိ အစားေခ်ာင္ အေနေခ်ာင္ေတာ့ သူတုိ႔ပ်က္စီးလာတယ္။ အလုပ္မရွိေတာ့ ေဆးရႈ၊ အရက္ေသာက္ ရန္ျဖစ္ ခုိးဆုိးလုယက္နဲ႔ သူတုိ႔ဘ၀ေတြ နိဂုံးခ်ဳပ္ရတယ္။ အလကားေန ဗိုက္ျပည့္တယ္ဆုိေတာ့ လူေတြရဲ  ့စိတ္ဓာတ္ေတြပ်က္စီးလာတယ္။ ဒါက အမ်ားစု။ အနဲစုေတာ့ေကာင္းပါတယ္။ မယုံရင္ ၾသစီမွာ လာၾကည့္ပါ။

ဒီျဖစ္ရပ္ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္နဲ႔သိတ္ၿပီးမကြာဘူး။ ဗမာျပည္လည္း သယံဇာတေပါေတာ့ သူမ်ားတုိင္းျပည္ကလူေတြလုိ အမ်ားႀကီးက်ဳိးစားစရာမလုိဘူး။ အထူးသျဖင့္ အလကားေန ဘ၀င္ျမင့္ခ်င္တဲ့စိတ္ကရွိေနတယ္။

ႏုိင္ငံျခားမွာသာ ကၽြန္ခံေနၾကရတယ္။ စိတ္ဓာတ္က မေလွ်ာ့။ မာန္က မခ်။ ဗမာကပဲ တကယ္ေကာင္းသလုိမ်ဳိး။ ထုိင္းမွာေနတဲ့ဗမာေတြလည္း အိမ္ေဖာ္သာလုပ္ေနေပမဲ့ စိတ္ဓာတ္က ဒီလုိမ်ဳိး။ ဦးေအာင္ေဇယ်က ထုိင္းကုိ ၀ါးရင္းတုတ္နဲ႔ ရုိက္ၿပီး သိမ္းခဲ့တာကြတဲ့။ လက္ေတြ ့မွာသူတုိ႔ ဖင္ခ်ခံေနရတာကို ေမ့ေနတယ္။ အဲဒိေလာက္ တလြဲေတြးၾကတဲ့ဗမာ။

ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဒီလုိနိဂုံးခ်ဳပ္ခ်င္တယ္။ တုိင္းျပည္က ခ်မ္းသာတယ္။ ခ်မ္းသာေတာ့ လူေတြပ်က္စီးတယ္။ ကုေဋရွစ္ဆယ္ သူေဌးသားလုိ အလိုက္လိုက္ခံ ပညာမဲ့ေတာ့ ကုန္းေကာက္စရာမရွိတဲ့ ဘ၀ကုိ ေနာက္ဆုံးေရာက္ရတယ္။ အခုေရႊျမန္မာေတြရဲ  ့အေျခအေနက ကုေဋရွစ္ဆယ္သူေဌးသားလုိ ျဖစ္ေပမဲ့ ကုေဋေလးဆယ္ေလာက္ပဲကုန္ေသးတယ္။ က်န္တဲ့ေလးဆယ္နဲ႔ပညာတက္ေအာင္သင္၊ မေကာင္းတဲ့ေစာက္က်င့္ကုိ ခ်က္ခ်င္းျပင္လုိက္ရင္ ပြဲက ၿပီးၿပီ။ ဒါဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံဟာ ေရႊျမန္မာတင္မဟုတ္ဘူး စိန္ျမန္မာလုိ႔ပါ ေခၚလုိ႔ရတယ္။

လက္နက္ခ်ခ်င္တယ္

လက္နက္ခ်ခ်င္တယ္ဆုိတဲ့ က်ေနာ့္အေတြးကုိ လာမဲ့အပတ္မွာ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။ သေဘာမတူတဲ့လူမ်ားမယ္လို ့ယူဆပါတယ္။ သုိ ့ေသာ္ စဥ္းစားမိတာကုိ လွ်ိဴ  ့ဝွက္မထားခ်င္ပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္လက္နက္ခ် ခ်င္တာလဲဆုိေတာ့...ဗကပ နဲ  ့ ျပည္ခ်စ္လို   ျပည္ပမွာ တစ္သက္လုံးေသာင္တင္ေနမွာကို စုိး၇ိမ္လုိ ့ပါ။ အစုိး၇လည္း အတုိက္အခံ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ  ့ စတဲ့ အဖြဲ ့ေတြကုိ အပ်က္မတုိက္ႏုိင္ပါ။ အတုိက္အခံေကာ လက္နက္ကုိင္အဖြဲ  ့ေတြေကာ အစုိး၇က အပ်က္မလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဘယ္သူမွ ျပတ္ျပတ္သားမလုပ္ႏုိင္တာ ႏွစ္ေပါင္းအေတာ္ၾကာေနၿပီ။ က်ေနာ္ကေတာ့ ျပည္ပမွာ ေန၇တာ အ၇မ္းစိတ္ပ်က္ေနၿပီ။ ျပည္တြင္းမွာ ဝင္ ၿပီး အစိုး၇ခင္းေပးတဲ့ ႏုိင္ငံေ၇း လမ္းစဥ္အတုိင္း ေလွ်ာက္ဖုိ ့စဥ္းစားေနတယ္။ ဆုိလုိခ်က္က က်ေနာ္လက္နက္ခ် ခ်င္ေနၿပီ။ မလုပ္ခင္ အားလုံးကုိ ႀကိဴတင္အသိေပးပါတယ္။ သူမ်ားေတြလုိ ခုိေၾကာင္ခုိးဝွက္နဲ ့ေတာ့ ၇န္ကုန္ကုိ မျပန္ပါဘူး။ လက္ေတြ ့ေတာ့ အေကာင္အထည္မေဖာ္၇ေသးပါ။ စဥ္းစားခ်က္ကုိ တင္ျပေနတာပါ။ သေဘာတူတဲ့သူ၇ွိ၇င္ က်ေနာ့္ကို ဆက္သြယ္ပါ။ ျပည္ပမွာေတာ့ အသက္ႀကီးၿပီး မေသခ်င္ဘူး။ ဒီအတုိင္းသာ ဆက္သြားေန၇င္ က်ေနာ္တုိ ့ဘယ္ေတာ့မွ အိမ္ျပန္၇မွာလဲ။

လူ့ေဘာင္ခ်စ္ဘုန္းေက်ာ္မွ အပတ္စဥ္တင္ဆက္ေနသည့္ ေဒါ္ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ား အေမးအေျဖ

အစုိး၇က အၿမဲတမ္း ေဒါ္စုက အျဖဴကုိ ယူလုိ ့ဆိုၿပီး အျပစ္ျမင္တယ္။ သူတို ့ဒီလုိေမးတယ္။ ဘာ့ေၾကာင့္ ယူ ၇တာလဲေပါ့။ ဒီေမးခြန္းကုိ ေဒါ္စု အလုပ္မအားလုိ ့က်ေနာ္ပဲ ေျဖပါ့မယ္။ ဟဲ့...အေကာင္၇ဲ  ့အ၇င္တုန္းက ႏုိင္ငံျခားမွာ ဒီေလာက္ ဒုကသည္မမ်ားဘူးဟဲ့...။ ေနာက္ၿပီး ေဒါ္စုက ျပတ္ျပတ္သားသား မေျပာဘူးေပါ့။ ျပည္တြင္းျပည္ပက အတုိက္အခံေတြ အားမ၇တဲ့အသံ။ ဒီေမးခြန္းနဲ ့ပက္သက္ၿပီး က်ေနာ္ေမာင္ဘုန္းေက်ာ္ပဲ အားေနလုိ ့ထပ္ၿပီးေျဖပါအုံးမယ္။ ဟဲ့အေကာင္..ဘယ္တုန္းက ငါ ျပတ္ျပတ္သားသားလုပ္ဘူးလုိ ့လဲ...။

က်ေနာ္ ဆရာမဟုတ္ပါ

က်ေနာ္ကားေမာင္းသင္ပါတယ္။ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံက လုိင္းစင္ရ ယဥ္ေမာင္းသင္ေပးသူတစ္ဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေခၚရင္ Driving Instructor ေပါ့။ လုိင္စင္ရဖို႔အတြက္ ဘာလုပ္ရလဲဆုိတာကုိ မသိေသးတဲ့သူေတြကုိ သိေအာင္ရွယ္ေပးခ်င္တယ္။

ပထမဆုံး ယဥ္ေမာင္းလုိင္စင္ သုံးႏွစ္သက္တန္းျပည့္ရတယ္။ ျပည့္တာနဲ႔ Driving Instructor လုိင္စင္ ေလွ်ာက္လုိ႔ရတယ္။ ဒီလုိင္စင္ကုိ ရဖုိ႔အတြက္ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ေတြက ဒီလုိပါ။

သင္တန္း တက္ရင္ တက္၊ မတက္ခ်င္ဘူးဆုိရင္ ကားေမာင္းသင္ေပးတဲ့ အရည္အခ်င္းစစ္ စာေမးပြဲ (Assessment) ၀င္ ေျဖရပါတယ္။

သင္တန္းက ႏွစ္ပတ္ၾကာတယ္။ သင္တန္းမွာ ကားေမာင္းသင္ေပးသူတစ္ဦးအေနနဲ႔ ရွိသင့္တဲ့ အရည္အခ်င္းကုိ သင္ေပးပါတယ္။ ကုိယ္ပုိင္စီးပြားေရးလုပ္တာဆုိေတာ့ ေငြေၾကးအထာအသုိ၊ ကုန္က်သုံးစြဲမႈ အခ်က္အလက္ ထိန္းသိမ္းနည္း၊ သင္ၾကားမႈ လုိအပ္ခ်က္ စတဲ့ အရာေတြကုိ သင္ရတယ္။ ၿပီးရင္ေတာ့ စာေတြ ့လက္ေတြ ့ေျဖဆုိတယ္။ ေအာင္မွ သင္တန္းက လက္မွတ္ထုတ္ေပးပါတယ္။ မေအာင္ရင္ ျပန္ေလ့က်င့္ေပါ့။ က်ေနာ္သုံးခါ ေလာက္ေျဖယူရတယ္။ ေနာက္ဆုံး ဆရာက မ်က္စိေနာက္လုိ႔ အေအာင္ေပးပါတယ္။ ဒီေလာက္အရည္အခ်င္းရွိတဲ့လူပါ။ ဒါက သင္တန္းလက္မွတ္ ယူနည္း။

လက္မွတ္မယူခ်င္ရင္ တျခားနည္းလမ္းရွိတယ္။ လုိင္စင္ရုံးမွာ Driving Instructor လုိင္စင္ရဖို႔ လက္ေတြ႔ေျဖဆုိရတယ္။ ဒီနည္လမ္းက အင္မတန္ခက္ခဲတယ္။ ဘယ္လုိ ေျဖရလဲဆုိတာကုိ မသိရင္ ေတာ္ရုံနဲ႔ မေအာင္ေတာ့ လုိင္စင္မရဘူးေပါ့။ လူအေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဒီနည္းလမ္းကုိ မလုိက္ၾကဘူး။ သင္တန္းပဲတက္ပါတယ္။ သင္တန္းဆင္းလက္မွတ္ရွိတဲ့သူေတြက တစ္ႏွစ္တခါ ျပန္ေျဖစရာမလုိပဲ တစ္သက္လုံး သင္ၾကားခြင့္ဆုိတဲ့ အခြင့္အေရးကို ရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လူေတြက သင္တန္းပဲ တက္တယ္။ သင္တန္းနာမည္က Certificate III in Motor Vehicle Driving Instruction ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာလုိေတာ့ ဘယ္လုိျပန္ရမလဲမသိဘူး။

ဒါ့အျပင္ က်န္းမာေရးေဆးစစ္ခ်က္ ေအာင္ရပါတယ္။ ဆရာ၀န္ဆီကေန သင္ေပးမဲ့လူတစ္ဦအေနနဲ႔ အုံးေႏွာက္ေကာင္းမေကာင္း၊ ကိုယ္လက္အဂၤါသန္စြမ္းမႈ ရွိမရွိဆိုတဲ့ လက္မွတ္ကို ယူရပါတယ္။ ဒါကို Medical Certificate လို႔ေခၚတယ္။ ၿပီးေတာ့ Working With Children ဆုိတဲ့ လက္မွတ္ကိုလည္း အစုိးရဆီကေန ယူရပါတယ္။ ဒီလက္မွတ္ယူရတဲ့ ရည္ရြယ္ကေတာ့ အေသးစိတ္မသိပါ။ စိတ္ထင္ေတာ့ သင္ေပးသူ ဘုန္းေက်ာ္သည္ အသက္ (၁၈) ႏွစ္ေအာက္ခေလးေတြကို သင္ၾကားႏုိင္ခြင့္ ရွိမရွိကုိ စစ္တာပါ။ ဥပမာ ရာဇ၀တ္မႈေပါ့။ က်ေနာ္သာ ခေလးေတြကုိ ေပါက္ကရလုပ္ခဲ့တဲ့ သမုိင္းရွိရင္ လုိင္စင္မရပါ။ ေနာက္လုိင္စင္တစ္ခုကေတာ့ Traffic Infringement လုိ ့ေခၚတယ္။ ကုိယ့္ရဲ  ့ကားေမာင္းတဲ့ သမုိင္းတေလွ်ာက္ကုိ စစ္တဲ့လက္မွတ္ပါ။ ဥပမာ က်ေနာ့္က ကားကုိမႈးၿပီးေမာင္းတာတုိ႔၊ ခဏခဏ ကားတုိက္တာတုိ႔ ျဖစ္ခဲ့ရင္ လုိင္စင္မရပါ။ ဆုိေတာ့ အက်င့္စာရိတၱ၊ က်န္းမာေရး၊ ယဥ္ေမာင္းတဲ့ သမုိင္းအေထာက္အထားေကာင္းမွ Driving Instructor လုိင္စင္ထုတ္ေပးပါတယ္။

လုိင္စင္ရတာနဲ႔ ကားေမာင္းသင္လုိ႔ရတယ္။ သုိ႔ေသာ္ ကုိယ့္ရဲ  ့ကားမွာ Dual Control လုိ႔ေခၚတဲ့ ႏွစ္ဘက္ ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ စနစ္ရွိမွ သင္ခြင့္ရွိတယ္။ ဒါက ဘာလဲဆုိေတာ့ ဘရိတ္ႏွစ္ခု၊ ဂီရာႏွစ္ခု၊ ကလတ္ႏွစ္ခုကုိ ကားထဲမွာထည့္တဲ့အရာပါ။ သင္တဲ့သူေကာ သင္ေပးတဲ့သူေကာ အတြက္ျဖစ္တယ္။ တခုခုျဖစ္ရင္ သင္ေပးသူက ထိန္းလုိ႔ရေအာင္ပါ။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၇-ကတည္းက က်ေနာ္ကားေမာင္းသင္တယ္။ လူမ်ဳိးစုံကုိ သင္ေပးပါတယ္။ တစ္နာရီကုိ ေဒၚလာ (၄၀) ယူပါတယ္။ အခုေတာ့ ၿပိဳင္ဆုိင္တာမ်ားလုိ႔ (၃၅) ေဒၚလာနဲ႔ ေလွ်ာ့ခ်ပါတယ္။ တျခား အဂၤလိပ္ေတြကေတာ့ တစ္နာရီကုိ (၅၇) ေဒၚလာယူတယ္။ ဆုိေတာ့ က်ေနာ္က ေစ်းအရမ္းေပါတာေပါ့။

က်ေနာ္ ဒီအလုပ္ကုိ မႀကိဳက္ပါ။ အၿမဲတမ္း ပူေလာင္ေနလုိ႔။ ဗမာေတြကို သနားလုိ႔ ေစ်းေလွ်ာ့ပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔က တန္ဖုိးကုိနားမလည္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး သူတုိ႔က တျခားႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ စာရင္ အရမ္းေၾကာက္တယ္။ အုံးေႏွာက္မေကာင္းဘူး။ အထူးသျဖင့္ အသက္ ေလးဆယ္ေက်ာ္တဲ့ လူေတြ။ လူငယ္ေတြကေတာ့ မဆုိးဘူး။ မိန္းမေတြက ပိုၿပီးဆုိးတယ္။ တျခားႏုိင္ငံသားေတြကုိသင္ရတာ အေတာ္လြယ္တယ္။ သိတ္ၿပီးမေၾကာက္ဘူး။

ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္ တျခားအလုပ္ေျပာင္းပါတယ္။ အခုေတာ့ စိတ္ကူးေပါက္မွပဲသင္ေတာ့တယ္။ အမွန္မွန္က က်ေနာ္ ေက်ာင္းတက္ရင္းနဲ႔ ဒီအလုပ္ကုိ လုပ္တာပါ။ အရမ္းကုိ ၀ါသနာပါလုိ႔မဟုတ္ပါ။ Cash ဆုိတဲ့ ေငြရေအာင္လုပ္တဲ့သေဘာ။ ကုိယ္လုပ္တာကုိ ေတြ႔ၿပီး သူမ်ားေတြေလွ်ာက္လုပ္တာ အခုဆုိရင္ Perth ၿမိဳ  ့မွာ ဗမာ Driving Instructor ၁၅-ေယာက္ေလာက္ရွိၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္ေျပာတာေပါ့။ ဗမာေတြဟာ သူမ်ားခင္းၿပီးသားလမ္းကို ေလွ်ာက္တယ္လုိ႔။

ေနာက္ဆုံးေတာ့ က်ေနာ္စဥ္းစားၿပီ။ က်ေနာ္ဘယ္ေတာ့မွ ဒီလုိ အုတ္ေရာေရာ ေက်ာက္ေရာေရာ မလုပ္ခ်င္ဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္ အလုပ္ထြက္ၿပီး အရင္အလုပ္ေဟာင္းျဖစ္တဲ့ Exploration Field Technician အျဖစ္နဲ႔ မုိင္းကို ျပန္သြားပါတယ္။ ဒီအလုပ္ကလည္း ေျပာရရင္ Geologist ခုိင္းသမွ်ေတာ့ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ သူလုပ္ခ်င္တာကုိ ကုိယ္က အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရတဲ့အလုပ္ပါ။ တစ္သက္လုံး ဒီအလုပ္ကုိ က်ေနာ္မလုပ္ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္တကၠသုိလ္ ဆက္တက္ပါတယ္။ ဘာသာရပ္ကေတာ့ Environmental Science ပါ။ မိသားစုကတစ္ဘက္နဲ႔ဆုိေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ၿပီးမလဲမသိဘူး။ က်ေနာ့္ရည္မွန္းခ်က္က ေဒါက္တာ ဘုန္းေက်ာ္ျဖစ္ခ်င္တာပါ။ ဒီဘာသာရပ္ကုိဘာ့ေၾကာင့္ယူရတာလဲဆုိေတာ့ ဗမာျပည္မွာ ဒီဘာသာရပ္မရွိလို႔။ ထင္တာပဲေနာ္။ မွားရင္လဲ မွားမယ္။ ၿပီးေတာ့ ဗမာျပည္ရဲ  ့သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေျခအေန အရမ္းဆုိးရြားေနလုိ႔။ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္း ၂၀-ေလာက္ၾကရင္ က်ေနာ္လည္း ပေရာ္ဖတ္စာ ေဒါက္တာ လူ႔ေဘာင္ခ်စ္ ဘုန္းေက်ာ္မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ဘယ္သူေျပာမလဲ။ အခုေတာ့ မုိင္းမွာ ညစ္ပတ္ေပက်ံၿပီး လုပ္အုံးေပါ့ ဘုန္းေက်ာ္ရာလို႔ ေျပာရမလုိျဖစ္ေနၿပီ။

Driving Instructor လုပ္ေတာ့ က်ေနာ့္တပည့္ေတြက က်ေနာ့္ကုိ ဆရာလုိေခၚပါတယ္။ အသက္ ၆၅-ေလာက္ရွိတဲ့ ဗမာေတြကလည္း က်ေနာ့္ကုိဆရာေပါ့။ သူတုိ႔ကို သင္ေပးလုိ႔ ဆရာ ေခၚတာကိုေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳပါတယ္။ သုိ႔ေသာ္ က်ေနာ္ သူတုိ႔ဒီလုိေခၚရင္ အရမ္းဖင္တြန္႔သြားတယ္။ ကုိယ့္ကိုယ္မလုံဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ သူတုိ႔ကုိ က်ေနာ္ေျပာတယ္။ က်ေနာ့္ကုိ ဆရာလို႔မေခၚပါနဲ႔။ က်ေနာ့္မွာ ဆရာလုိ႔ေခၚထိုက္တဲ့ သီလ၊ သမာဓိစတဲ့ ဘာညာသာရကာေတြ မရွိဘူးလုိ႔ သူတုိ႔ကိုေျပာျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း သူတုိ႔ က်ေနာ့္ကုိ ဆရာလုိ႔ေခၚတုန္း။ က်ေနာ္ လူၾကားထဲေရာက္ရင္ ဆရာလို႔ေခၚခံရမွာ အရမ္းေၾကာက္တယ္။ က်ေနာ္ ဒီေလာက္ ေပါက္ကရလုပ္တဲ့ေကာင္ပဲ။

ေနာက္ၿပီး ႏုိင္ငံေရးမွာလည္း က်ေနာ္က အေတာ့္ကုိ ေစာက္ရမ္းေ၀ဖန္ အႀကံေပးေတာ့ က်ေနာ့္ကုိ လူတခ်ဳိ  ့ကတင္မဟုတ္ဘူး၊ အမ်ားစုက ဆရာ ဘုန္းေက်ာ္လို႔ေနာက္ၾကတယ္။  က်ေနာ္တုိ႔ၿမိဳ  ့က စီးပြားေရးပညာရွင္ အသက္ ၇၀-ေက်ာ္ ေဒါက္တာမ်ဳိးညြန္႔နဲ႔ စကားေျပာတုိင္းလည္း ဆရာေလးလုိ႔ သူကေနာက္တယ္။ ဂ်ီေတာ့မွာ ေတြ႔တုိင္းလူတုိင္းကလည္း ႏုတ္ဆက္တုိင္း သူတုိ႔က ဒီလုိတုန္ ့ျပန္တယ္။ ေျပာ ဆရာ...တဲ့။ ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ က်ေနာ္ေရးတဲ့စာေတြကုိ ကူးၿပီးတင္ျပေနတဲ့ ဆုိကေရးတီဆုိတဲ့လူကလည္း က်ေနာ့္ကို စာေရးဆရာတဲ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္ ဘေလာ့ဂ္ေရးေနတာပါ။ က်ေနာ္ ဆရာမဟုတ္ရပါ။ က်ေနာ္ ကားေမာင္းသင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ Driving Instructor တစ္ေယာက္ပါ။ က်ေနာ္ မုိင္းအလုပ္သမား တစ္ေယာက္ပါ။ က်ေနာ္ ႏုိင္ငံေရးကို စိတ္၀င္စားသူ တစ္ေယာက္ပါ။ က်ေနာ္လုံး၀ လုံး၀ကုိ ဆရာမဟုတ္ရပါ။ ဆရာျဖစ္ဖုိ႔အတြက္  ေစတနာ၊ ၀ါသနာ၊ အနစ္နာ ေတြအျပင္ ဘာညာအီစီကလီေတြလည္း အမ်ားႀကီးလုိတယ္လုိေတာ့ က်ေနာ္ခံယူပါတယ္။ ဆုိေတာ့ က်ေနာ့္ကုိ ဆရာလုိ႔ မေခၚပါနဲ႔ဗ်ာ။ သုိ႔ေသာ္ ဆရာလုပ္တာေတာ့ ၀ါသနာပါတယ္...ဟဲ...ဟဲ...။ က်ေနာ့္မိသားစုမွာ က်ေနာ္က အကိုႀကီးဆုိေတာ့ဗ်ာ။ ျဖစ္တက္ပါတယ္။

ေျပာလုိ႔မရရင္ ခြဲသာ ခြဲ

ဗုံးခြဲပါလုိ႔ ေျပာတာပါ။ ဧရာ၀တီ ျမစ္ဆုံဆည္ ကိစၥကုိ ဒီေလာက္ေျပာေနတာေတာင္ မရပ္ဘူးဆုိရင္ နည္းလမ္းတစ္ခုပဲရွိပါေတာ့တယ္။ ဒီနည္းလမ္းကေတာ့ ျမစ္ဆုံဆည္ ေဆာက္လုပ္ေရးအတြက္ တာ၀န္ယူထားတဲ့ လူပုဂၢိဳလ္ ႏွင့္ အေဆာက္အဦး စတဲ့ အရာေတြကုိ တုိက္ခုိက္ ဖ်က္ဆီးဖုိ ့ပဲ ရွိပါေတာ့တယ္။

အရင္တုန္းကလည္း လုပ္ခဲ့ဘူးပါတယ္။ သိတ္ၿပီး မထိေရာက္ဘူး။ မေၾကာက္တဲ့အျပင္ ဆက္ၿပီး ေဆာက္လုပ္ေနတာက ကခ်င္အဖြဲ႔ကုိ ေဘာ ပဲလုိ႔ တရုတ္ Company ေတြနဲ႔ ျမန္မာ Company ေတြက  ေျပာသလုိပဲ။ အဓိကေတာ့ လဥ တစ္လုံးပဲ ရွိတဲ့ ဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္ေသာ က်ပ္မျပည့္တဲ့ အစုိးရမွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒီ ကိစၥကုိ ေရငံုႏုတ္ပိတ္ ေနတဲ့ လူေတြထဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္းပါတယ္။

သူဘာမွ ဒီကိစၥကုိ မေျပာေသးဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ။

စီးပြားေရးသမားေတြကုိ အထူးသတိထား

ႏုိင္ငံျခားမွ မဲရဖုိ႔အတြက္ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြက စီးပြားေရးသမားႀကီးေတြရဲ  ့ေထာက္ခံခ်က္ကုိ ရေအာင္စည္းရုံးတယ္။ သူေဌးႀကီးေတြ အားေပးေထာက္ခံမွ ပါတီရံပုံေငြမ်ားမ်ားရမယ္။ ဒါဆုိရင္ မဲ ႏုိင္ေအာင္ ေငြမ်ားမ်ားသုံးလုိ႔ရတယ္။ ႏုိင္ငံေရးသမားတုိင္းက ဘီလွ်ံနာ သူေဌးႀကီးေတြရဲ  ့ၾသဇာအာဏာကို မလြန္ဆန္ႏုိင္ဘူး။ ဒါက အျဖစ္မွန္။

ဒီေနရာမွာ ျမန္မာျပည္က အနားမယူပဲ အေနာက္က ၾကပ္ ေပးေနတဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးသန္းေရႊအေၾကာင္းကုိ နဲနဲျဖည့္ေျပာခ်င္ပါတယ္။ လြတ္လပ္ေရး ည တစ္ညမွာ ျမန္မာျပည္က ထိပ္တန္းသူေဌးႀကီးေတြကုိ ဖိတ္တာေတြ႔ရတယ္။ ဒါက စည္းရုံးေရး။ ႀကံ့ဖြတ္အတြက္ ရံပုံေငြမ်ားမ်ား ရ ႏုိင္ေအာင္လုိ႔။ ဒါ့အျပင္ ႀကံ့ခုိင္ဖြံ ့ၿဖိဳးေရးရဲ  ့အမတ္ေတြ ထဲမွာ ေဇကမၻာဦးခင္ေရႊတုိ႔လုိမ်ဳိး ေခတ္ပ်က္ ဘူဇြာႀကီးေတြလည္း ရွိပါတယ္။သူတုိ႔က ေငြေပးတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဟုိလူေတြ အာဏာရတယ္။ သူတုိ႔အာဏာရေတာ့ ေငြေပးတဲ့လူရဲ  ့မ်က္ႏွာကုိ ျပန္ၾကည့္ရတယ္။

ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔တည့္ေအာင္ ေပါင္းႏုိင္ေလ သူတုိ႔အတြက္ ပုိ ကိုက္ေလပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ စီးပြားေရးသမားေတြမွန္သမွ် အာဏာရွင္နဲ႔ ေပါင္းပါတယ္။ အျပန္အလွန္အက်ဳိးရွိပါတယ္။ အခုျမစ္ဆုံဆည္ဆည္စီမံကိန္းမွာ သူေဌးႀကီးေတြရဲ  ့အက်ဳိးစီးပြားအရမ္းမ်ားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မျမင္ရႏုိ္င္တဲ့ ခုံေအာက္က လာဘ္ထုိးနည္းေတြလည္း ရွိမယ္ဆုိတာ ခန္႔မွန္းၾကည့္ပါ။

လက္ရွိ ထိပ္သီးေခါင္းႀကီးေတြ အျမတ္မရရင္ သူတုိ႔အတြက္ မကို္က္ရင္ ဒီစီမံကိန္းကုိ အေကာင္အထည္မေဖာ္ပါ။

ဘယ္အစုိးရပဲ တက္တက္ စီးပြားေရးသမားေတြကေတာ့ တည့္ေအာင္ေပါင္းမွာပဲ။ ဖားမွာပဲ။ ၁၀၀၀ ရင္းၿပီး တစ္သိန္းရေအာင္ ႀကံမွာပဲ။ အဓိက ျမန္မာျပည္မွာ ေၾကာက္စရာေကာင္းတာက ဒီလုိစရုိက္ပဲဆုိတာကုိ လုံး၀မေမ့ပါနဲ႔။

ဒါ့ေၾကာင့္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ရုပ္ရွင္ၾကည့္တုန္းက တစ္မတ္ တန္းမွာ ၾကည့္တာေပါ့။ သူလည္း လူပဲ။ အနည္းဆုံး ဆုိဖာခုံေလးနဲ႔ အဲယားကြန္းပါတဲ့ အထူးတန္းမွာ ၾကည့္ခ်င္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ရုပ္ရွင္ပို္င္ရွင္ရဲ  ့ဂြင္ကို ႀကိဳျမင္ေတာ့ တစ္မတ္တန္းမွာပဲၾကည့္တယ္။

ဒီျဖစ္စဥ္နဲ႔ လက္ရွိဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြျဖစ္စဥ္က ဆီနဲ႔ေရလုိ။ အမ်ားႀကီးကြာတယ္။

ေနာက္ၿပီး လက္ရွိ ပူပူေႏြးေႏြး ပါလီမန္ထဲမွာ အမတ္ထျဖစ္တဲ့လူေတြ၊ ေနရာရတဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြလည္း အထူးသတိထားရမွာက ဒီကိစၥပဲ။

လူတုိင္းက ဖာတာ ရားတာကိုေတာ့ အေတာ္သေဘာၾကတယ္။ က်ေနာ္လည္း ႀကိဳက္တယ္။ ကုိယ့္ကုိယ္ေခ်ေခ်ငံငံနဲ႔ ေမွ်ာက္ေပးရင္လည္း အရမ္းသေဘာၾကတယ္။ ပုိက္ဆံရွိလည္း လက္ေဆာင္မ်ားမ်ားေပး၊ ေငြေပးလည္း အရမ္းလုိခ်င္တယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ မိန္းမ သုံးေလးေယာက္ေတာင္ တၿပိဳင္တည္းရရင္ လုိခ်င္တယ္။ ဒါက လူ႔စိတ္ကုိေျပာတာ။ က်ေနာ့္စိတ္။ ဒါေပမဲ့ လူ မွာ ထိန္းခ်ဳပ္ရမဲ့ စည္းကမ္းရွိတယ္။ ဘုန္းႀကီးစကားနဲ႔ေျပာရင္ လူမွာလည္း ၀ိနည္းရွိတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းဟာ အတက္ႏုိင္ဆုံး ထိန္းသြားခဲ့တယ္။ သူလည္း တခါတေလ ဖာ ခ် ခ်င္မွာပဲ။ ေပါက္ကရလုပ္ခ်င္မွာပဲ။ လူပဲဟာ။ သုိ႔ေသာ္ သူက ေခါင္းေဆာင္ဆုိေတာ့ မလုပ္ခဲ့ဘူး။ ထားေတာ့။ ေျပာခ်င္တာ ဆက္ေျပာအုံးမယ္။

အဓိက ႏုိင္ငံေရးကို ဖ်က္ဆီးတဲ့အထဲမွာ စီးပြားေရးသမားေတြ ထိပ္ဆုံးကပါတဲ့ဆုိတဲ့ အယူအဆကုိ က်ေနာ္လက္ခံတယ္။ ဒီလူေတြဟာ အမ်က္မ်ားမ်ားရေနေတာ့ လက္ရွိျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ လုိခ်င္မွာမဟုတ္ဘူး။ ရွိတဲ့လူလည္း ရွိႏုိင္မွာပါ။ နဲပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ အာဏာရွိတဲ့လူေတြကုိ အေနာက္ကေန တြန္းအားေပးတာရွိပါတယ္။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလုိ စိတ္ဓာတ္မ်ဳိး လက္ရွိစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ အထူးသတိထားဖုိ႔ ၊ ရွိဖုိ႔လုိပါတယ္။ လက္ေတြ႔က်င့္ဖုိလုိပါတယ္။

ကခ်င္ေတြ သတၱိမရွိပါဘူးကြာ

ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔က ေခါင္းေဆာင္ေတြ လုပ္စရာအလုပ္တစ္ခုပဲရွိေတာ့တယ္။ ျပတ္ျပတ္သားသား လုပ္ဖုိ႔လုိအပ္ေနၿပီ။ ကခ်င္သံ၀ဲ၀ဲနဲ႔ ေရဒီယုိမွာ အာ တာေလာက္ေတာ့ အပ်င္းေတာင္မေျပဘူး။ နအဖအတြက္ေျပာတာပါ။

ဒီလူေတြက အထက္မွာေျပာသလုိ သူေဌးႀကီးေတြနဲ႔ေပါင္းၿပီး ဧရာ၀တီႀကီးကုိ ေရာင္းၿပီးေနၿပီ။

ဒီေတာ့ ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ရပ္မလားမရပ္ဘူးလား။ မရပ္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ လုပ္စရာတစ္ခုပဲရွိေတာ့တယ္လုိ႔ ကခ်င္သံနဲ႔ ေျပာရေတာ့မယ္။ ဗုံးသာ မ်ားမ်ားခြဲေတာ့။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ကခ်င္ေတြမွ မကယ္ရင္ ေအာက္ပုိင္းကလူေတြ ငတ္ဖုိ႔ပဲရွိေတာ့တယ္။ က်ေနာ္သိပါတယ္။ ကခ်င္ေတြ အရမ္း လက္ယားေနတာ။ လုပ္စမ္းပါ။ ဗုံးလုပ္တာ ဘာခတ္တာ မွတ္လို႔။ အမ်ားဆုံး ဓာတ္ေျမၾသဇာ ငါးအိတ္ေလာက္ဆုိရင္ ဧရာ၀တီျမစ္ဆုံဆည္ စီမံကိန္းပ်က္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သိတဲ့အတုိင္း ကခ်င္ေတြ ေခါင္ရည္ေသာက္၊ ဓားႀကီးကုိင္ၿပီး က ခုန္ဖုိ႔ေလာက္ပဲ ရတယ္။

စိတ္ပ်က္တယ္

ခုိင္းမွ လုပ္တယ္ဆုိတာ ႏြားဗ်

ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံမွာ သတိထားမိတာ တစ္ခုရွိတယ္။ အိမ္ေဖာ္ ထားတဲ့ အရာပါ။ ၾသစေတ်းလ်ေတြ ပို္က္ဆံခ်မ္းသာတာေတာင္ အိမ္ေဖာ္မထားဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အစုိးရက တရားဥပေဒနဲ႔ ျပဌာန္းတားျမစ္ထားတယ္လုိ႔ ယူဆရပါတယ္။ ဟုိတုန္းကေတာ့ အိမ္ေဖာ္ဆုိတာက ရွိပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ဦးစားေပးလာတာနဲ႔အမွ် ဒီကိစၥလည္း ေပ်ာက္သြားတယ္လုိ ယူဆမိတယ္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အိမ္ေဖာ္ထားတဲ့ ကိစၥကုိေတာ့ က်ေနာ္မႀကိဳက္ဘူး။

အိမ္ေဖာ္ဆုိတာက ကၽြန္ ပဲ။ ဒီစနစ္ကို အာရွႏုိင္ငံေတြမွာ အမ်ားဆုံးေတြ ့ရတယ္။ ထုိင္း၊ မေလး၊ စကၤာပူ စတဲ့ အာရွႏုိင္ငံေတြဟာ အိမ္ေဖာ္ထားတာကုိ အရမ္းသေဘာၾကတယ္။ အိမ္ေဖာ္ရွိမွ ေခတ္မီွသလုိပဲ။ စကၤာပူက စစ္သားတစ္ေယာက္ သင္္တန္းသြားတဲ့အခါမွာ သူ ့အိမ္ေဖာ္က သူ ့ရဲ  ့ေက်ာပုိးအိတ္ကုိလြယ္ၿပီး လိုက္ပုိ႔ေပးရတယ္။ ဒီဓာတ္ပုံကုိ အင္တာနက္မွာ ေတြ ့ဘူးတယ္။ ျမန္မာျပည္လည္း ဒီအတုိင္းပဲ။ ပိုက္ဆံေလးရွိတာက ႏွစ္ျပားတစ္ပဲ အိမ္ေဖာ္နဲ႔ဘာနဲ႔။ ဘယ္ေလာက္ အႏွိမ္က်င့္ခ်င္တဲ့ စိတ္လဲ။

အိမ္ေဖာ္လုပ္တဲ့ လူေတြက တကယ့္မရွိဆင္းရဲ တဲ့ လူေတြ။ အသက္ငယ္ငယ္ေလးေတြမ်ားတယ္။ တခ်ဳိ  ့ဆုိရင္ အိမ္ေဖာ္ကုိ ေျခေတာ္တင္ရတာနဲ႔ ဘာနဲ႔။ ဘယ္ေလာက္ မိုက္ရုိင္းတဲ့ ဗမာေတြလဲ။ ဘယ္သူမွ အိမ္ေဖာ္မလုပ္ခ်င္ၾကဘူးလုိ႔ထင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေနက ငတ္တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနေတာ့ မလုပ္ခ်င္တဲ့ အိမ္ေဖာ္ကုိ လုပ္ရတယ္လုိ ့ ထင္တယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ရင္ အိမ္ေဖာ္ထားတဲ့ ခြင့္ျပဳခ်က္ကုိ တားျမစ္ေစခ်င္တယ္။ ဒါက ထမင္းစားကၽြန္ခံတဲ့ အလုပ္ပဲ။ ခိုင္းတဲ့ လူေတြကလည္း ခုိင္းေကာင္းေတာ့ ဘာ ေစာက္သံမွ မထြက္ၾကဘူး။

လူ ့အခြင့္အေရးေလးစားလုိက္နာပါတဲ့ဆုိတဲ့ လူေတြရဲ  ့အိမ္မွာ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သတိထားၿပီးၾကည့္ၾကည့္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ  ့အိမ္။ ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီးေတြရဲ  ့အိမ္။ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြရဲ  ့အိမ္။ ဘုန္ႀကီးေတြရဲ  ့ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း။ အိမ္ေဖာ္နဲ႔ ခုိင္းေစနဲ႔။ ဒါလား ယဥ္ေက်းတဲ့ ဗမာဓေလ့ ထုံးစံ။ ဘာလဲ ယဥ္ေက်းမႈ။ ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာက အိမ္ေဖာ္ထားတဲ့လူေတြမွန္သမွ် ကၽြန္သခင္ေတြပဲ။


အေခ်ာင္လုိခ်င္တဲ့ ဗမာေတြ 

ၾသစေတ်းလ်ႏိုင္ငံကို လာဖုိ႔အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြ အၿပိဳင္အဆုိင္ေလွ်ာက္ၾကတယ္။ ဒုကၡသည္ စခန္းထဲမွာ ေနတုန္းက စုတ္ျပတ္သတ္ေအာင္ ဘ၀ကုိနာက်င္ေနေအာင္ ေနခဲ့ဘူးတဲ့လူေတြရွိတယ္။ ျပည္တြင္းက လူေတြလည္း ဒီအတုိင္းပဲ။ သူတုိ႔က တခါတေလ က်ေနာ့္ကိုေမးတယ္။ ၾသစေတ်းလ်မွာ ဘယ္လုိေထာက္ပ့ံေၾကးေပးလဲတဲ့။ ေက်ာင္းတက္ရင္ ပိုက္ဆံေပးတယ္လုိ႔ၾကားတယ္။ ေဆးကုတာ အခမဲ့။ ေက်ာင္းတက္ရင္ အခမဲ့။ ခေလးေမြးရင္ အခမဲ့လုိ႔ ၾကားတယ္။ ဒါက သူတုိ႔ေမးတဲ့ ေမးခြန္း။ ထူးျခားတာက ၾသစေတ်းလ်ေရာက္ရင္ အလုပ္ကုိ ဘယ္လုိက်ဳိးက်ဳိးစားစား၊ ပညာကုိ က်ဳိးက်ဳိးစားစား သင္မယ္၊ လုပ္မယ္ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိခ်က္ကုိ မၾကားရဘူး။

ဘယ္လုိအေခ်ာင္စားလုိ႔ရမလဲဆိုတာကိုပဲ သိခ်င္ၾကတယ္။ ဒါက ဘာကုိျပလဲဆုိရင္ ဗမာေတြဟာ အေတာ္ေလးကုိ အေခ်ာင္လုိုက္ခ်င္တဲ့စိတ္၊ ပ်င္းတဲ့ စိတ္၊ သူမ်ားဆီက အလကားရရင္ အသားကုန္ မ်ဳိခ်င္တဲ့ စိတ္ရွိတာကုိ ျပတယ္။ ဒါက အင္မတန္ကုိ စိတ္ဓာတ္ေအာက္တန္းက်တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဗမာျပည္နဲ႔ ဗမာလူမ်ဳိးက ဘယ္ေနရာေရာက္ေရာက္ သူမ်ားေတြနဲ ့ယွဥ္ရင္ ေအာက္ဆုံးမွာပဲ။ လုုပ္စမ္းပါ။ ငါတုိ႔ က်ဳိးစားမယ္။ အပင္ပန္းခံမယ္။ အလုပ္လုပ္မယ္။ သူမ်ားဆီက ဟာကုိ မေတာင္းစားဘူးကြာ။ ဒီလုိစိတ္မ်ဳိးရွိရမွာေပ့ါ။ ဒါေပမဲ့ သိတဲ့အတုိင္းပဲ။ အေခ်ာင္ပဲလုိက္ခ်င္ေနတယ္။

သူမ်ားေရာင္တုိင္း ေလွ်ာက္လုပ္တာ ဗမာ

က်ေနာ္ လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးေလးႏွစ္က ကားေမာင္းသင္တယ္။ ဒီေန႔အထိ အားတဲ့အခ်ိန္ဆုိရင္ သင္တုန္း။ အရင္တုန္းက က်ေနာ္တုိ႔ၿမိဳ  ့မွာ ကားေမာင္းသင္ေပးတဲ့ဗမာဆုိလုိ႔ ကရင္ တစ္ေယာက္နဲ႔  က်ေနာ္ပဲရွိတယ္။ အခုေတာ့ လူေတြအေတာ္မ်ားမ်ားသင္ၾကပီ။ သူမ်ားက ကားေမာင္းသင္ၿပီေဟ့ဆုိရင္ သူတုိ႔လည္း လုိက္သင္ၾကပီ။ သူမ်ားက ေစ်းဆုိင္ဖြင့္ၿပီဆုိရင္ သူတုိ႔လည္း လုိက္ၿပီးဖြင့္ၾကတယ္။

သူမ်ားက လင္ ေတြအမ်ားႀကီး ယူၿပီေဟ့ဆုိရင္ သူတုိလည္း လုိုက္ၿပီး ယူၾကမလားမသိဘူး။ ဘယ္လုိဗမာေတြလည္း မသိဘူး။ ဒါက ဘာကုိ ျပလဲဆုိေတာ့ ဗမာေတြဟာ တီထြင္ ဖန္တီးတဲ့ အုံးေႏွာက္မရွိတာကို ျပတယ္။ သူမ်ားေတြ ခင္း ၿပီးသာ လမ္းကုိ အေခ်ာင္လုိက္ခ်င္တာကို ျပတယ္။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ေဖာက္ထြက္ က်ဳိးစား၊ စြန္႔လႊတ္မယ္ဆုိတဲ့ စိတ္ဓာတ္မရွိတာကို ထပ္ၿပီးျပတယ္။ ျပတာ ေျပာရင္ ၿပီးမွာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ တုံး လုိက္တဲ့ ဗမာ။

ျပင္ ၾက၊ ကုိယ္တုိင္မျပင္ရင္ သူမ်ားျပင္လိမ့္မယ္

ငတ္ ျပတ္ စုတ္ျပတ္သတ္ေနတုန္းက မ်က္ႏွာကတမ်ဳိး။ နဲနဲေကာင္းစားရင္ သူေတာင္းစားေတြ ဟုိဟာ ေတာင္တယ္။ နဲနဲေလး အဆင္မေျပနဲ႔။ ေျပာရင္ ေစာက္ၾကြားလုပ္ဖုိ႔ေလာက္ပဲ ရွိတဲ့ ဗမာ။ ျပည္ပမွာ အလုပ္ထြက္လုပ္ရတဲ့ လူေတြအရမ္းသနားဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ သူတုိ႔ခင္ဗ်ာ အိမ္နဲ႔ေ၀း၊ မိဘနဲ႔ေ၀းၿပီး တျခားႏုိင္ငံမွာ ကၽြန္ခံရတယ္။ အိပ္ခန္းေသးေသးေလးထဲမွာ လူေလးငါးေယာက္စုၿပဳံေနထုိင္ၿပီး အလုပ္လုပ္ရတယ္။ ႏုိင္ငံျခားသားေတြ ႏွိမ္တာကိုလည္း ခံရေသးတယ္။

ရတဲ့ လစာကုိ ျပည္တြင္းက မိဘ၊ ေဆြမ်ိဳး၊ သားသမီးေတြ စားဖုိ႔အတြက္ ပုိ႔ ေပးရတယ္။ ျပည္တြင္းက လူေတြက ဒါေတြကုိ နားမလည္သလုိပဲ။ ႏုိင္ငံျခားမွာေနတုိင္း အဆင္ေျပတာ မဟုတ္ဘူး။ ႏုိင္ငံျခားမွာ ထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္တဲ့ လူ ပုိ႔ေပးတဲ့ ပုိက္ဆံေတြကုိ ႏွစ္လုံးထီထုိးလုိက္၊ သုံးျဖဳန္းခ်င္သလုိ သုံး။ လူ အေရွ  ့မွာ ၾကြား။ သိတ္ၿပီး လူ ပါး ၀ သလုိပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္ တခါတေလ ဗမာေတြ အကုန္လုံးကုိ အငတ္ထားတာပဲ ေကာင္းတယ္လို႔ ေတြးမိတယ္။